Quái thú vừa lộ diện từ lớp cát đỏ kỷ Phấn Trắng trải dài từ Chiết Giang tới Quảng Đông là mảnh ghép đầy thú vị của dòng họ Ankylosauria.
Loài quái thú mới được nhà cổ sinh vật học Lida Xing và các cộng sự từ Đại học Khoa học địa chất Trung Quốc đặt tên là Datai yingliangis, từng lang thang trên Trái Đất vào thế Phấn Trắng Muộn của kỷ Phấn Trắng.
Riêng 2 mẫu vật được khai quật trong lớp cát đỏ cổ đại thuộc hệ tầng Zhoutian ở miền Đông Nam Trung Quốc có niên đại khoảng 90-96 triệu năm.
"Chân dung" quái thú Datai yingliangis - (Ảnh đồ họa từ nhóm nghiên cứu).
Datai yingliangis là một thành viên cỡ lớn thuộc dòng họ Ankylosauria, một nhóm khủng long "bọc thép" đa dạng về hình thù, có đuôi dài.
Dòng họ quái thú này đã đạt đến đỉnh cao về sự đa dạng vào cuối kỷ Phấn Trắng, trước khi vụ va chạm tiểu hành tinh Chicxulub kết thúc thời đại khủng long trên địa cầu.
Hóa thạch một phần của Datai yingliangis - (Ảnh: Xing và các cộng sự).
Theo Sci-News, Datai yingliangis đặc biệt có giá trị vì thuộc về một thời kỳ mà hồ sơ hóa thạch về nhóm khủng long bọc thép nó thuộc về còn ít ỏi. Hơn nữa, đó là một loài hoàn toàn mới.
Hình dạng của Datai yingliangis cũng rất đặc biệt so với các loài cùng dòng. Trong đó, nổi bật nhất là cái đầu 4 sừng, gồm 2 sừng lớn chĩa ra sau sọ và 2 sừng ở 2 bên má.
"Về mặt hình thái, nó là loài trung gian giữa các loài Ankylosaurid có niên đại lâu đời hơn từ châu Á và các loài Ankylosaurid hậu Cenomanian" - các tác giả viết trong bài công bố trên tạp chí Vertebrate Anatomy Morphology Palaeontology.
Tầng Cenomanian là giai đoạn đầu tiên của thế Phấn Trắng Muộn. Những loài trung gian, sống gần các giai đoạn chuyển tiếp của các thời kỳ địa chất, luôn đem đến những chi tiết quan trọng về cách một dòng dõi tiến hóa và các yếu tố đã thôi thúc sự tiến hóa đó.
Theo các tác giả, 2 quái thú lạ lùng nêu trên còn có tiềm năng cải thiện sự hiểu biết về sự tiến hóa ban đầu của dòng họ khủng long bọc thép này.