Châu Âu sẽ “tư nhân hóa” đại dương

Uỷ ban châu Âu (EC) có kế hoạch cải tổ ngành đánh bắt cá của khối này bằng cách cấp hạn ngạch cho các tàu đánh cá trong giai đoạn ít nhất 15 năm.

Mục đích của bản đề xuất là chấm dứt tình trạng vứt bỏ cá không đủ lớn. (Nguồn: BBC).

Bản kiến nghị cải tổ Chính sách đánh bắt chung (CFP) sẽ được đưa ra vào tháng 7 tới để những sửa đổi này có thể thực hiện từ năm 2013. Theo các nhà môi trường thì thực chất của việc sửa đổi này “gần như sẽ tư nhân hóa sở hữu đại dương".

Một trong những chính sách trọng tâm của Bản đề xuất cải tổ là sẽ xóa bỏ tình trạng thải loại, bằng cách áp dụng hệ thống hạn ngạch dựa trên số lượng cá được mang lên cảng là bao nhiêu, thay vì bao nhiêu con được đánh bắt.

Cũng theo Bản đề xuất, các tàu đánh bắt sẽ ghi lại và mang lên bờ tất cả những gì họ đánh bắt được. Quy định này được áp dụng với một số loài như cá thu, cá trích và cá ngừ bắt đầu từ năm 2014. Quy định đối với cá tuyết, cá meluc và cá bơn sẽ được thực hiện từ năm tiếp theo, rồi tất cả các loài cá thương mại sẽ được luật này điều tiết từ năm 2016.

Văn bản của EC không nói lệnh cấm thải loại có thể áp dụng theo cách nào để cho phép các ngư dân linh hoạt trong trường hợp đánh bắt được nhiều loại cá cùng lúc.

“Nếu áp dụng luật cấm vứt bỏ từ năm 2015, đó sẽ là chính sách cùn nhất trong tất cả chính sách cùn. Không ngư dân nào có thể nói: Tôi sẽ đi đánh cá hôm nay và chỉ bắt cá efin. Đó là điều không thể”, Bertie Armstrong, giám đốc điều hành của Liên đoàn đánh cá Scotland, nói.

Tác động sâu rộng nhất của Bản đề xuất là chính sách bắt buộc hạn ngạch có thể chuyển nhượng áp dụng cho “tất cả tàu đánh cá dài 12m trở lên... và tất cả tàu đánh bắt dưới 12m có phụ tùng lai dắt”

Các thuyền trưởng sẽ được đảm bảo cấp một phần hạn ngạch trong hạn ngạch quốc gia trong giai đoạn ít nhất 15 năm. Hạn ngạch này có thể được trao đổi, và nếu được chính phủ đồng ý thì có thể mua bán với tàu cá ở nước khác.

“Hai năm trước, EC đưa ra bản đánh giá về CFP nhưng bị chỉ trích nặng nề vì không thể quản lý nguồn cá hiệu quả. Chúng tôi cảm thấy bản đề xuất này cũng không giải quyết được thực trạng đó”, Markus Knigge ở nhóm hoạt động môi trường Pew, phát biểu.

Chưa rõ chính sách này sẽ được thực hiện chính xác như thế nào, và các nhóm ngư dân đang tiến hành vận động hành lang để phản đối, đặc biệt ở những khu vực như Biển Bắc, nơi nhiều loài được đánh bắt thường bơi cùng nhau.

Chính sách này đã được áp dụng trên quy mô nhỏ ở một số nước thuộc Liên minh châu Âu, như nước Anh, Iceland và New Zealand. CFP được thực hiện 28 năm qua với mục đích kiểm soát hạn ngạch khai thác ở mức bền vững, nhưng lâu nay vẫn bị chỉ trích là gây ra hiệu quả ngược lại. Có tới một nửa số lượng một lượng hải sản không đủ kích thước đang bị vứt đi sau khi đánh bắt được vì các tàu đánh cá vượt hạn ngạch cho phép.