Con Paca

Paca là loài gặm nhấm to, sống trong rừng mưa nhiệt đới, và có tên khoa học là Agouti paca. Chúng thường sống ở nơi gần nước, thích sống bên bờ những dòng nước nhỏ hơn là bên bờ sông lớn. Paca bơi lội giỏi và thường trốn xuống nước mỗi khi bị đe dọa. Bình thường chúng sống lặng lẽ nhưng mỗi khi đi trên lá khô là chúng lại thích đùa nghịch, gây ra rất nhiều tiếng động.

(Ảnh: adzstock)

Cơ thể paca trông thật mạnh khỏe. Bộ lông màu nâu sẫm, có những vệt trắng ở trên lưng và 2 bên hông. Lông bụng chỉ toàn màu trắng. Đầu to, má to, mắt lồi, chân chắc nịch, chân trước có 4 móng, chân sau 5 móng. Thân mình dài khoảng 79cm, đuôi ngắn khoảng 3cm. Cân nặng khoảng 10kg. Paca có tiếng kêu lớn, tiếng kêu gần giống tiếng người cười.

Con Paca chỉ ra ngoài kiếm ăn vào ban đêm, ban ngày ngủ trong hang nên hiếm khi người ta nhìn thấy chúng. Hang được đào dưới gốc cây hoặc trong các đống đá ven bờ hay trên bờ dốc. Hang có nhiều cửa thoát ra ngoài, được che giấu bằng lá cây. Hang của chúng thường sâu khoảng 2m.

Loại thú gặm nhấm này chủ yếu chỉ ăn lá, rễ và trái cây mềm dễ tiêu hóa. Lê Persea gratissima và xoài Mangifera indica là 2 thứ Paca thích ăn nhất. Tuy nhiên, chúng cũng hay phá hoại mùa màng, ăn khoai, sắn, mía, bắp và nhiều loại cây trồng khác. Con Paca không biết leo trèo, chỉ ở dưới đất nên khi muốn ăn trái cây chúng chỉ còn biết chờ những con thú sống trên cây (như khỉ) làm trái cây rơi rớt xuống đất. Vào mùa có nhiều trái cây, chúng ăn rất nhiều và trở nên mập húp híp như con lợn. Sau thời gian đó, trái cây ít đi, chúng sẽ chuyển sang ăn chủ yếu là lá cây nên dễ bị ốm.

Hệ thống tiêu hóa của Paca rất độc đáo:

(Ảnh: mammalogy)

Ruột to và dài thích hợp để tiêu hóa lá cây nhờ vào quá trình lên men của vi khuẩn. Có một điều rất đặc biệt, Paca ăn lại phân của chính mình, cơ thể chúng sẽ tiêu hóa một lần nữa loại phân do chính chúng vừa thải ra đó, để lấy cho hết chất bổ dưỡng còn sót lại trong phân.

Hầu hết thời gian trong đời chúng sống đơn độc một mình. Paca cái bắt đầu sinh sản khi dược khoảng 1 năm tuổi, mỗi năm sinh 2 lứa, mỗi lứa 1 con nhưng cũng có khi 2 con, thời gian mang thai khoảng 118 ngày.

Trong thiên nhiên, báo đốm thường bắt ăn thịt loại thú gặm nhấm này. Paca tránh thú dữ bằng cách bơi xuống nước và chỉ ra khỏi hang tìm thức ăn vào buổi tối. Những con Paca nhỏ dễ chết trong thời gian hiếm trái cây (từ tháng 11 đến tháng 3 năm sau) vì đói và vì trong thời gian này chúng dễ bị thú dữ bắt ăn thịt do chúng phải lang thang bên ngoài nhiều để tìm cái gì đó bỏ vào bụng.

Ở một số nơi, loài Paca có nguy cơ biến mất do con người săn bắt quá mức. Vì thịt của Paca rất ngon và béo, chúng trở thành một trong những loài thú bị con người săn lùng nhiều nhất ở Trung và Nam Mỹ. Thịt của chúng có giá trị cao trên thị trường. Ngoài ra, chúng còn bị tiêu diệt không thương tiếc do chúng hay phá hoại mùa màng.

Paca phân bố từ Nam Mexico đến Brazil. Tuổi thọ của chúng khoảng 3,5 năm trong môi trường tự nhiên và khoảng 7 năm trong môi trường được con người nuôi dưỡng.

(Ảnh: visualpursuit)