"Cực quang SpaceX" đỏ như máu xé toạc khí quyển, giới khoa học lo ngại

  •  
  • 250

Các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một loại cực quang mới khi tên lửa đẩy SpaceX rơi xuống, tạo ra các lỗ thủng tạm thời trong tầng điện ly.

Trong quá trình rơi xuống, tên lửa SpaceX quay quanh quỹ đạo gây ra các lỗ thủng tạm thời trên bầu khí quyển phía trên, tạo ra những đốm sáng đỏ rực rỡ trên bầu trời, theo trang Live Science.

Một vệt sáng đỏ lớn để lại khi tên lửa SpaceX đâm thủng một lỗ trên tầng điện ly
Một vệt sáng đỏ lớn để lại khi tên lửa SpaceX đâm thủng một lỗ trên tầng điện ly phía trên Arizona vào tháng 7 - (Ảnh: LIVE SCIENCE).

Những "cực quang SpaceX" này trông giống những quả cầu màu đỏ phát sáng và di chuyển tạo thành những vệt như cực quang. Giờ đây các nhà khoa học cảnh báo chúng có thể gây ra những vấn đề chưa được nhận ra đối với thiên văn học, mặc dù chúng không phải là mối đe dọa đối với môi trường hoặc sự sống trên Trái đất.

Trong nhiều thập kỷ, các nhà nghiên cứu đã biết rằng việc phóng tên lửa vào không gian có thể tạo ra những lỗ thủng ở tầng điện ly phía trên - phần khí quyển nằm cách bề mặt Trái đất từ 80 - 644km, nơi khí bị ion hóa hoặc bị tước bỏ electron.

Những "lỗ thủng tầng điện ly" này có thể kích thích các phân tử khí trong phần khí quyển này và tạo ra những vệt sáng đỏ giống như cực quang.

Ví dụ, vào tháng 7, một tên lửa SpaceX Falcon 9 đang mang vệ tinh Starlink lên quỹ đạo đã xé toạc một lỗ hổng phía trên Arizona (Mỹ) khiến bầu trời như chảy máu.

Vào tháng 9, một tên lửa của Lực lượng không gian Mỹ cũng đã vô tình chọc thủng một lỗ tầng điện ly phía trên California, tạo ra ánh sáng đỏ mờ.

Stephen Hummel, nhà thiên văn học và điều phối viên chương trình tiếp cận cộng đồng tại Đài thiên văn McDonald, nói với trang Spaceweather.com: các nhà thiên văn học đã phát hiện ra cực quang đầu tiên của SpaceX phía trên đài quan sát vào tháng 2, và hiện đang nhìn thấy "2 đến 5 trong số chúng mỗi tháng".

Ông nói thêm rằng những quả cầu màu đỏ “rất sáng” và “dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường”.

Ngoài ra, tên lửa đẩy của SpaceX còn quay tròn và đổ nhiên liệu còn sót lại vào không gian trước khi chúng rời khỏi quỹ đạo, tạo ra một đám mây tinh thể băng nhỏ.

Những tinh thể này đôi khi phản chiếu ánh sáng Mặt trời trở lại Trái đất và nhiên liệu được chiếu sáng tạo ra các đường sáng xoắn ốc trên bầu trời đêm, được gọi là "xoắn ốc SpaceX".

Tên lửa bay lên và tên lửa đẩy rời khỏi quỹ đạo đều gây ra lỗ thủng tầng điện ly khi chúng giải phóng nhiên liệu vào tầng điện ly, khiến các nguyên tử oxy bị ion hóa kết hợp lại hoặc biến trở lại thành các phân tử khí thông thường.

Sự biến đổi này kích thích các phân tử và khiến chúng giải phóng ánh sáng đỏ, tương tự như khi khí bị bức xạ Mặt trời kích thích trong các màn trình diễn cực quang truyền thống.

Cập nhật: 01/12/2023 Tuổi Trẻ
  • 250