Dòng chảy xa bờ là hiện tượng thường gặp ở các bãi biển. Đây chính là nguyên nhân chính gây ra các vụ tại nạn chết người cho du khách khi đi tắm biển.
Dòng chảy xa bờ là một dòng nước mạnh chảy từ bờ hướng ra biển. Sóng sẽ đánh và đưa nước biển vào bờ, nhưng khi nước biển được liên tục đưa vào bờ thì chúng tập hợp lại thành một dòng đi ngược ra biển. Dòng nước biển đi từ bờ ra biển này được gọi là rip (hay rip current). Dòng chảy xa bờ có thể lôi người ra xa bờ với vận tốc lớn hơn một vận động viên Olympic - trong 1 phút có thể bất ngờ cuốn xa khoảng 100m.
Nguyên nhân sinh ra dòng chảy này là do sóng khi đập vào bờ khiến nước rẽ sang hai bên, tạo ra dòng nước di chuyển dọc theo bờ cho đến khi tìm được lối thoát để chảy ngược ra khơi.
Mặc dù tương đối hẹp, song dòng chảy xa bờ có thể rút rất nhanh, khó nắm bắt, và di chuyển đến những vị trí khác nhau trong vùng nước gần bờ.
Chính vì dòng chảy mạnh trên mặt nước nên nó có khuynh hướng "nhấn chìm" những đợt sóng, khiến người ta nghĩ rằng đây là vùng biển lặng và thu hút nhiều người đến tắm.
Những người thông thạo cho rằng dòng nước xoáy thường ẩn sâu bên dưới nơi mặt nước yên lặng và có màu xanh thẫm.
Nơi có nước xoáy thường trông giống như chỗ an toàn cho người bơi lội. Vì không nhìn thấy có sóng lớn nên nhiều người thường không cảnh giác.
Hầu hết mọi người không biết cách nhận ra nơi nhiều khả năng có dòng chảy xa bờ (dòng nước xoáy) hoặc không biết họ phải làm gì khi vướng vào tình cảnh nguy hiểm này. Những người thông thạo cho rằng, dòng nước xoáy thường ẩn sâu bên dưới nơi mặt nước yên lặng và có màu xanh thẫm.
Dòng nước ngược này có thể ổn định không thay đổi trong suốt cả tháng/cả năm. Tuy nhiên, chúng cũng có thể liên tục thay đổi mỗi vài giờ. Ở một số bãi biển, dòng nước ngược này không đi hướng ra biển mà chạy dọc theo bờ biển.
Trước khi xuống biển, bạn nên dành khoảng 5-10 phút để nhận dạng dòng chảy xa bờ nhờ những đặc điểm sau đây:
Nói nôm na, vùng có sóng là vùng nước an toàn, còn vùng lặng sóng chính là vùng nguy hiểm.
Trên thực tế, chúng ta có thể nhận biết dòng chảy ngược này bằng mắt thường
Trên thực tế, dòng chảy xa bờ từ lâu đã được coi là một trong những nguyên nhân tiêu biểu của việc chết đuối khi tắm biển. Nó được ví như một dòng chảy cực mạnh, kéo mọi vật rơi vào nó ra thẳng giữa biển khơi.
Ước tính, vận tốc trung bình của dòng chảy khoảng từ 0.5 đến 1 mét/giây, khi mạnh có thể tới 2,5 mét/giây. Do đó, ngay cả người trưởng thành khi rơi vào dòng chảy xa bờ cũng khó kiểm soát tình hình, và càng đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ nhỏ.
Khi bị dòng xoáy cuốn, hãy để mình trôi theo dòng nước và ra hiệu kêu cứu.
Khi mắc phải dòng xoáy tử thần, bạn hãy cố gắng thực hiện những điều sau đây:
Video giới thiệu về rip current và cách phòng tránh: