Hải ly biển có thể làm nóng cơ thể bằng cách chuyển hóa trực tiếp thức ăn thành nhiệt

  •  
  • 155

Cơ bắp của hải ly biển có khả năng biến thức ăn thành nhiệt trực tiếp hơn nhiều loài cùng kích cỡ. Các loài có vú thủy sinh thường có kích thước lớn với lớp cách nhiệt dày giúp giữ nhiệt. Nghiên cứu mới cho thấy tại sao hải ly tuy nhỏ bé, chỉ nặng từ 14-45kg, chỉ với lớp lông lại có thể giữ ấm tốt đến vậy.

Hải ly có lớp lông khá dày nhưng lại không đủ để giữ ấm, vậy nên chúng tiêu tốn rất nhiều năng lượng. Tốc độ trao đổi chất của hải ly cũng cao gấp 3 lần các loài có cùng kích cỡ.

Tốc độ trao đổi chất của hải ly cũng cao gấp 3 lần các loài có cùng kích cỡ.
Tốc độ trao đổi chất của hải ly cũng cao gấp 3 lần các loài có cùng kích cỡ.

Các cơ bắp tạo ra nhiệt khi động vật cử động và nhiều loài run rẩy cơ bắp để chống lạnh, nhưng đây không phải là một chiến lược tốt đối với các loài sống và săn ở vùng nước lạnh. Thay vào đó, ty thể trong tế bào cơ của hải ly tạo ra nhiệt trực tiếp.

Ty thể sử dụng năng lượng từ thức ăn để tạo ra proton. Khi proton đi ngấm lại vào ty thể, thế năng được sử dụng để tạo ra các phân tử giàu năng lượng ATP (adenosine triphosphate) được sử dụng cho các hoạt động khác.

Ở loài hải ly biển, các proton có thể ngấm lại vào ty thể mà không tạo ra ATP. Thay vào đó, quá trình tạo ra nhiệt năng mà không cần cơ bắp cử động. Một số loài khác cũng sử dụng khả năng này để giữ ấm như loài chuột, nhưng hải ly là "cỗ máy sản sinh nhiệt" hiệu quả nhất.

Quá trình tương tự xảy ra ở các loài khác bao gồm người nhờ vào lớp mỡ nâu. Nhưng hải ly biển lại không có mấy mỡ, trong khi lại rất "cơ bắp". Với những con có cân nặng hơn 9kg, toàn bộ hệ cơ của chúng có thể tạo ra đủ nhiệt giữ ấm toàn bộ cơ thể.

Điểm trừ của khả năng này là rất tốn thức ăn. Hải ly dành hơn nửa ngày để ăn và có thể ăn một khối lượng bằng một phần tư trọng lượng cơ thể.

Nghiên cứu được đăng trong tạp chí Science.

Cập nhật: 15/07/2021 Theo Trí Thức Trẻ
  • 155