Hiểm họa từ "chất nổ phân bón" trong xe của kẻ thảm sát ở Las Vegas

Lượng lớn ammonium nitrate trong ôtô của Stephen Paddock có thể tạo thành một quả bom tự chế mạnh, gây nhiều thương vong nếu bị kích nổ.

Nghi phạm Stephen Paddock xả súng từ phòng ở tầng 32 của khách sạn Mandalay Bay xuống đám đông trên 22.000 người dự lễ hội âm nhạc Route 91 Harvest ở thành phố Las Vegas, Mỹ vào tối 1/10, khiến ít nhất 59 người thiệt mạng.

Vụ nổ sử dụng khối ammonium nitrate nặng 25kg. (Ảnh minh họa: Lục quân Mỹ).

Lực lượng an ninh tìm thấy 42 khẩu súng và chất nổ trong phòng khách sạn và nhà của nghi phạm. Bên cạnh đó, cảnh sát Mỹ còn phát hiện số lượng lớn ammonium nitrate trong xe của Paddock. Đây là hợp chất dùng cho phân bón, nhưng cũng là thành phần chính của thuốc nổ mạnh và từng được dùng trong nhiều vụ đánh bom khủng bố tại Mỹ, theo Business Insider.

Ammonium nitrate là muối nitrat của ammonia với công thức hóa học NH₄NO₃. Trong điều kiện nhiệt độ và áp suất tiêu chuẩn, ammonium nitrate tồn tại ở dạng chất bột hoặc tinh thể màu trắng và dễ tan trong nước. Hợp chất này được dùng chủ yếu trong nông nghiệp để làm phân đạm.

Là một chất ôxy hóa mạnh, ammonium nitrate dễ dàng tạo phản ứng nổ mạnh khi kết hợp với nhiên liệu như dầu diesel hoặc kerosene. Hỗn hợp ammonium nitrate và dầu nhiên liệu (ANFO) chiếm tới 80% lượng chất nổ dân sự được dùng ở Bắc Mỹ. Ngoài ra, hợp chất này còn được quân đội Mỹ sử dụng trong các loại bom phát quang cỡ lớn, hoặc trộn với thuốc nổ TNT để tạo thành chất nổ amatol.

Ammonium nitrate ở trạng thái thông thường. (Ảnh: Wikipedia).

Nhiều quốc gia đang dần loại bỏ hoặc cấm hoàn toàn việc mua bán, sử dụng ammonium nitrate, vì lo ngại nó có thể được dùng để sản xuất bom tự chế với số lượng lớn. Bộ An ninh Nội địa Mỹ có trách nhiệm kiểm soát hoạt động mua bán vận chuyển ammonium nitrate để bảo đảm hợp chất này không được dùng trong các vụ khủng bố.

Tuy nhiên, mọi công dân Mỹ đều có thể mua ammonium nitrate qua mạng hoặc nhà cung cấp vật liệu nông nghiệp nếu có giấy tờ chứng minh đã trên 18 tuổi. Trên thực tế, ammonium nitrate từng được sử dụng trong nhiều vụ tấn công khủng bố ở Mỹ và một số nước châu Âu, nổi tiếng nhất là vụ đánh bom tại thành phố Oklahoma năm 1995.

Hiện trường vụ đánh bom tại thành phố Oklahoma năm 1995. (Ảnh: Wikipedia).

Ngày 19/4/1995, Timothy McVeigh và Terry Nichols, hai cựu quân nhân Mỹ có tâm lý bất mãn, đã kích hoạt một khối bom tự chế gồm 2.300kg ammonium nitrate, 540kg nitromethane lỏng và 160kg thuốc nổ Tovex bên ngoài tòa nhà chính phủ ở thành phố Oklahoma.

Khối bom tự chế dạng ANFO này có sức công phá tương đương 2.000kg thuốc nổ TNT, phá hủy và làm hư hại 324 công trình cùng 86 ôtô trong bán kính ba km, khiến 168 người thiệt mạng, hơn 680 người bị thương. Đây là vụ khủng bố đẫm máu nhất trên lãnh thổ Mỹ cho tới khi xảy ra cuộc tấn công ngày 11/9/2001.