Nghe lén như dơi

Các nhà khoa học Mỹ vừa phát hiện loài dơi học cách săn mồi bằng cách nghe lén thông tin truyền đạt qua sóng siêu âm của đồng loại.

>>> Phát hiện loài dơi mới ở Việt Nam
>>> Kẻ khổng lồ giữa các loài dơi muỗi

Nhóm nghiên cứu do chuyên gia Genevieve Spanjer Wright thuộc ĐH Maryland ở thành phố College Park chủ trì đã huấn luyện 12 con dơi cách bắt những con sâu quy được treo trên trần nhà.

Bằng cách thay đổi liên tục vị trí thức ăn, họ đã dạy dơi chủ động săn mồi dựa vào khả năng định vị bằng sóng siêu âm hay tiếng vang của chúng.

Sau đó, họ đưa 22 con dơi khác vào cuộc thử nghiệm. Trong số này, 11 con bay cùng phòng với các con dơi đã có kinh nghiệm, nhóm còn lại ở chung với những con chưa qua huấn luyện.

Các nhà nghiên cứu đã quay phim các con dơi và xem xét kỹ hành động của chúng qua những hình ảnh thu được. Họ phát hiện mỗi khi một con dơi có kinh nghiệm tìm thấy con mồi, nó phát ra một âm thanh có tần số rất cao và những con dơi non kinh nghiệm lập tức bay xích lại gần. Kết quả là những con dơi bay cùng “đàn anh” biết cách bắt sâu quy, trong khi không một con nào bay cùng với dơi chưa qua huấn luyện tìm được “chiến lợi phẩm” mà chúng mong muốn.

Nghiên cứu của chuyên gia Wright và các cộng sự, được công bố trên chuyên san Animal Behaviour số mới nhất, là công trình khoa học đầu tiên cho thấy loài dơi Eptesicus fuscus có thể chủ động tiếp cận thông tin từ sóng siêu âm của đồng loại để học hỏi kinh nghiệm.

Tiến sĩ Marc Holderied, một chuyên gia về dơi thuộc ĐH Bristol (Anh) nhận định, nhiều loài dơi có xu hướng bay trong từng nhóm nhỏ và điều này được diễn dịch là học tập xã hội. Nhưng cuộc nghiên cứu trên cung cấp bằng chứng thuyết phục rằng loài dơi này thực sự biết quan sát những đồng loại có kinh nghiệm để học cách tìm mồi.

Ông cũng nói thêm rằng 50 triệu năm tiến hóa đã cho phép dơi phát triển khả năng định vị bằng sóng siêu âm mà con người có thể bắt chước nếu chúng ta nghiên cứu hành vi của loài vật này một cách kỹ lưỡng.

“Trong tương lai, nếu chúng ta dạy robot sử dụng cách thức định vị bằng tiếng vang, chúng ta cần phải quan sát những gì loài dơi đang làm”, ông nói với đài BBC.