Tại Việt Nam, thanh long là loại quả giá rẻ nhưng trên thế giới loại trái cây này được xem là “siêu trái cây”, được săn lùng vì mang tới nhiều lợi ích cho sức khoẻ.
BSCKII Huỳnh Tấn Vũ, Trưởng đơn vị Điều trị Ban ngày (Bệnh viện Đại học Y Dược – Cơ sở 3) cho biết, thanh long là quả của một loài cây thuộc họ xương rồng, còn được gọi là Strawberry Pear, Pitaya hoặc Dragon fruit. Thanh long có hàm lượng calo thấp, giàu chất xơ và chất chống oxy hóa.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), một quả thanh long (khoảng 100 g) chứa 264 calo, 3,57 g sắt, 82,14 g carbohydrate, 1,8 g chất xơ, 82,14 g đường, 107 mg canxi, 30 mg natri, 6,4 mg vitamin C, không cholesterol và chất béo.
Thanh long có vị ngọt thanh mát nên được sử dụng để chế biến nhiều loại thức uống và món ăn ngon như: sinh tố, nước ép, chè thanh long, bánh thanh long, mứt thanh long,…
Thanh long có chứa chất chống oxy hóa betacyanin và betaxanthins, trung hòa các gốc tự do trong cơ thể.
Theo bác sĩ Vũ, thanh long ruột đỏ hay ruột trắng đều có thành phần dinh dưỡng cao, đáp ứng các nhu cầu dinh dưỡng thiết yếu cho cơ thể. Trong đó, nổi bật là chất chống oxy hoá (polyphenol, carotenoid, vitamin C,…) trong quả thanh long giúp ngăn ngừa ung thư, các bệnh mạn tính, tăng khả năng miễn dịch.
Thường xuyên thêm thanh long vào bữa ăn giúp ngăn ngừa các bệnh mạn tính như: bệnh tim, ung thư, tiểu đường, viêm khớp và giúp làm đẹp da...
Dưới đây là những lợi ích quả thanh long mang lại đã được khoa học chứng minh:
Theo một nghiên cứu trên African Journal of Biotechnology, thanh long có chứa chất chống oxy hóa betacyanin và betaxanthins, trung hòa các gốc tự do trong cơ thể, ngăn chặn chúng gây hại cho cho các cơ quan.
Bên cạnh đó, theo World Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences, chất chống oxy hóa trong thanh long có ích trong ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm trên cơ thể như bệnh gút và các dạng viêm khớp khác.
Nghiên cứu trên PLOS ONE chỉ ra tác động tích cực của việc ăn thanh long đối với việc kiểm soát đường huyết ở người mắc bệnh tiểu đường. Đó là nhờ các chất dinh dưỡng trong loại quả này thúc đẩy sự phát triển của các tế bào tuyến tụy sản xuất insulin.
Thanh long ruột đỏ hay ruột trắng đều có thành phần dinh dưỡng cao.
World Journal of Pharmacy and Pharmaceutical Sciences chỉ ra thanh long có chứa magiê, phốt pho, kali, vitamin A, vitamin C, kẽm, chứa một lượng nhỏ canxi và đồng.
Thanh long có tác dụng như prebiotic (chất xơ hòa tan, không bị tiêu hóa ở ruột non), giúp tăng cường và nuôi dưỡng vi khuẩn đường ruột, theo Electronic Journal of Biotechnology.
Thanh long cũng chứa oligosacarit, một loại carbohydrate kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi cho dạ dày và ruột, hỗ trợ nhiều khía cạnh của sức khỏe con người.
Hạt thanh long mang lại giá trị dinh dưỡng đáng kể nhờ chứa nhiều axit béo như các loại dầu tự nhiên, bao gồm omega-3 và omega-9.
Các chuyên gia khuyến khích bạn ăn cả hạt thanh long. Bên cạnh đó, phần vỏ của thanh long cũng chứa nhiều chất chống oxy hóa có tác dụng chống viêm tuy nhiên lại có vị đắng, có thể ăn riêng hoặc chế biến salad.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mặc dù thanh long là thực phẩm tốt cho sức khoẻ nhưng mọi người chỉ nên ăn với liều lượng phù hợp và kết hợp ăn thêm cả các loại trái cây khác.
Thanh long chứa các hợp chất hoạt tính sinh học có thể mang lại lợi ích sức khỏe vượt xa giá trị dinh dưỡng cơ bản. Đặc biệt, thanh long chứa vitamin C và A, giúp chống oxy hóa. Ngoài ra, nó còn chứa kali. Các hợp chất này có thể giúp ngăn ngừa các bệnh liên quan đến quá trình viêm và oxy hóa, bao gồm:
Hội chứng chuyển hóa (sự kết hợp của các tình trạng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, đột quỵ và bệnh tim).
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, một khẩu phần thanh long 100 gam chứa hơn 3 gam chất xơ. Theo Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), lượng chất xơ được khuyến nghị là 28 gam mỗi ngày, dựa trên chế độ ăn 2.000 calo và tùy thuộc vào giới tính của một người.
Chuyên gia Kim Shapira, chuyên gia dinh dưỡng tại Los Angeles, Mỹ cho biết ngoài việc chứa chất xơ, thanh long còn là nguồn cung cấp nước tốt, cả hai điều này đều giúp hỗ trợ tiêu hóa và chống táo bón. Tuy nhiên, thanh long cũng chứa một lượng lớn đường tự nhiên trong trái cây, có thể dẫn đến đầy hơi, chướng bụng và tiêu chảy khi ăn quá nhiều. Shapira lưu ý rằng phản ứng của mỗi người đối với thanh long và các loại trái cây khác có thể khác nhau.
Shapira khuyên đầu tiên, bạn chỉ nên ăn nửa quả thanh long và đợi ít nhất 15 phút trước khi ăn phần còn lại. Shapira giải thích: "Nói chung, việc ăn uống điều độ và quan sát mức độ chịu đựng của cá nhân có thể giúp kiểm soát mọi sự khó chịu".
"Tôi luôn khuyên bạn bắt đầu với một nửa khẩu phần bình thường của mình và chờ xem cơ thể bạn cảm thấy thế nào", chuyên gia nói.