Lý do robot NASA không thu được mẫu vật sao Hỏa

Nỗ lực lấy mẫu vật đầu tiên trên sao Hỏa của robot Perseverance thất bại do lớp đá quá khô và dễ vụn vỡ.

Hôm 6/8, hơn 90 kỹ sư và nhà khoa học chờ dữ liệu đầu tiên từ mũi khoan lõi của robot Perseverance. Thông tin truyền về Trái Đất cho thấy thiết bị lấy mẫu vật của robot tự hành khoan sâu 7 cm vào lớp đá. Perseverance cũng gửi ảnh chụp vật chất xung quanh hố khoan. Tất cả đều là dấu hiệu tốt. Nhóm nghiên cứu tranh thủ nghỉ ngơi trước khi dữ liệu tiếp theo truyền đến sau đó 6 giờ, theo Louise Jandura, kỹ sư chính phụ trách lấy mẫu và lưu trữ ở Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA tại Pasadena, California.

Hố khoan do Perseverance tạo ra trên bề mặt sao Hỏa. (Ảnh: JPL).

Lượt tải dữ liệu tiếp theo từ Perseverance xác nhận ống đựng mẫu vật đã được bịt kín và lưu giữ an toàn trên robot, nhóm nghiên cứu rất phấn khởi trước thành công của hoạt động. Tuy nhiên, niềm vui của họ không kéo dài lâu bởi kết quả đo khối lượng ống cũng như ảnh chụp cho thấy nó trống rỗng. Đó là lúc cả nhóm tập trung vào tìm hiểu nguyên nhân.

Hai ngày sau khi kiểm tra tất cả dữ liệu, các nhà khoa học xác định hoạt động khoan lấy mẫu diễn ra theo đúng kế hoạch, nhưng không có bằng chứng về lõi nguyên vẹn trên bề mặt sao Hỏa. Kết quả đo và ảnh chụp khiến nhóm nghiên cứu tin chắc hoạt động lấy lõi ở lớp đá khác thường này chỉ tạo ra những mẩu vụn hoặc bột không thể lưu giữ do kích kích thước nhỏ và không có khối lõi lớn. Dường như kết cấu đá không đủ rắn chắc để lấy lõi, theo Jandura.

Dù có vật chất ở đáy hố khoan cũng như có đất đá bao quanh miệng hố, rất khó phân biệt thành phần nào thực sự đến từ lõi khoan. Nhiều khả năng lớp đá quá khô và dễ vỡ vụn để cung cấp lõi khoan nguyên vẹn. Thay vào đó, khi Perseverance khoan sâu xuống, kết quả chỉ có bột đá. Cả đội kỹ sư và nhà nghiên cứu đều tin rằng đặc tính của lớp đá là nguyên nhân chính dẫn tới khó khăn trong việc lấy lõi.

Tuy nhiên, Perseverance và đội ngũ chuyên gia sẽ không bỏ cuộc. Robot tự hành đang di chuyển tới khu vực lấy mẫu mới. Các nhà nghiên cứu hy vọng có thể tìm thấy đá trầm tích ở đó. Trực thăng Ingenuity cũng tiếp tục khảo sát từ trên cao để giúp nhóm nghiên cứu xác định địa điểm thu thập mẫu vật tốt nhất. Robot Perseverance sẽ lấy mẫu lần tiếp theo vào đầu tháng 9.

Dù Perseverance không thu được mẫu vật trong lần khoan đầu tiên, những chuyên gia vẫn hài lòng khi robot lần đầu tiên hoàn thành chuỗi trình tự lấy mẫu tự động trong vòng một ngày trên sao Hỏa. Phần cứng hoạt động theo đúng chỉ thị nhưng lần này lớp đá không thích hợp, Jandura cho biết.

• Chúng ta có thể cải tạo sao Hỏa trở nên giống Trái đất hay không?
• NASA tìm 4 người sống thử trong môi trường như sao Hỏa, có trả lương
• Robot NASA lần đầu tiên khoan lấy mẫu đất sao Hỏa