Nghiên cứu thuyết tiến hóa: Đời sống lâu dài của bọ cánh cứng

Cuộc nghiên cứu mới cho thấy rằng hầu hết các nhóm bọ cánh cứng ngày nay hiện diện xung quanh chúng ta kể từ thời khủng long và trở nên đa dạng hơn bao giờ hết.

Có khoảng 350.000 chủng loại bọ cánh cứng trên trái đất, và có thể là hơn hàng triệu vẫn chưa được phát hiện ra, chiếm khoảng 25% các dạng sinh vật sống đã được xác định trên trái đất. Nguyên nhân của số lượng lớn các loài bọ cánh cứng này đã và đang được các nhà khoa học tranh cãi nhiều năm qua nhưng vẫn chưa được phân giải.

Hiện nay, một nhóm các nhà khoa học đã chứng minh một lượng lớn dòng giống bọ cánh cứng ngày nay tiến hóa rất sớm sau khi những con bọ cánh cứng đầu tiên xuất hiện, và tồn tại suốt từ đó. Nhiều giống bọ cánh cứng hiện nay đã xuất hiện trong suốt kỉ jura cũng là thời kì loài khủng long tồn tại.

Giáo sư Alfried Vogler ở Khoa Khoa học Đời sống của trường Cao Đẳng Luân Đôn Imperial và Khoa Côn trùng học của Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên, giải thích: “Số lượng lớn chủng loại bọ cánh cứng tồn tại đến ngày nay có thể là một kết quả trực tiếp rất rõ ràng của việc tiến hóa sớm và sự thực có một tỷ lệ tồn tại rất cao và sự đa dạng liên tục của nhiều giống loài bọ cánh cứng kể từ đó.”

Một mẫu nhỏ khoảng 350.000 chủng loại bọ cánh cứng trên trái đất (Ảnh: iStockphoto/Hernan Pardo)

Đội ngũ khoa học sau cuộc nghiên cứu mới này cũng được xem như có quy mô rộng nhất cho đến nay đã sử dụng chuỗi phân tử DNA và các dấu tích hóa thạch để soạn thảo ra một sơ đồ gia hệ tiến hóa toàn diện cho loài bọ cánh cứng. Bằng cách so sánh chuỗi phân tử DNA của 1.880 chủng loại bọ cánh cứng, các nhà khoa học có thể phân loại các loài bọ cánh cứng có nguốn gốc từ một tổ tiên chung, việc này có thể giúp họ tạo dựng một sơ đồ tiến hóa cho tất cả các chủng loại bọ cánh cứng. Những hóa thạch của các thời kì đã được xác nhận này sau đó được sử dụng để xác định những khoảng thời gian chính của sự tiến hóa và sự đa dạng hóa trong sơ đồ gia hệ.

Trước cuộc nghiên cứu này, việc tồn tại lâu dài của loài bọ cánh cứng được cho là do lối sống ăn cỏ và sự gia tăng các loài cây hạt kín ở kỷ Creta đã bắt đầu cách đây khoảng 140 triệu năm. Tuy nhiên, việc vẽ ra các con số chủng loại trên sơ đồ tiến hóa cho thấy, nhiều dòng giống bọ cánh cứng hiện đại đã tồn tại từ trước khi có sự xuất hiện của các loài cây hạt kín đầu tiên.

Giáo sư Vogler cho biết, nhiều dòng giống bọ cánh cứng biểu hiện một khả năng đặc biệt để nắm bắt các cơ hội sinh thái học và hình thành một loài có phạm vi phát triển lớn. Ông nói: “Không giống như loài khủng long dần dần bị tuyệt chủng, những con bọ cánh cứng tồn tại do khả năng thích nghi và sự đa dạng sinh thái học của chúng.”

Đội ngũ các nhà khoa học cho biết, việc tìm hiểu sự tiến hóa của loài bọ cánh cứng là một phần rất quan trọng trong khám phá thế giới tự nhiên. "Với việc định hình loài bọ cánh cứng như tỷ lệ lớn hơn tất cả các loài khác, tìm hiểu về các mối quan hệ và sự tiến hóa của chúng sẽ giúp chúng ta có một sự hiểu biết sâu rộng mới về nguồn gốc của sự đa dạng sinh thái học và về việc bọ cánh cứng đã tồn tại như thế nào trong khoảng thời gian gần 300 triệu năm”, giáo sư Vogler nói.

Nghiên cứu này được công bố trong tạp chí Science ngày 21 tháng 12 năm 2007.

(Ảnh: MSN)

THANH TÂM