Ngôi mộ 2.000 năm gây tranh cãi thuộc về phụ nữ

Theo các chuyên gia, hài cốt chiến binh cổ đại chôn cùng vũ khí và gương trong ngôi mộ 2.000 năm tuổi trên đảo Bryher nhiều khả năng là nữ.

Ngôi mộ thời kỳ Đồ Sắt trên đảo Bryher, thuộc quần đảo Scilly, thu hút sự quan tâm của giới khoa học kể từ khi được phát hiện vào năm 1999. Ngôi mộ chứa một thanh kiếm và khiên, những vật dụng theo truyền thống gắn liền với mộ của nam giới, nhưng cũng chứa một chiếc gương, món đồ thường được chôn cùng phụ nữ. Theo nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Journal of Archaeological Science: Reports hôm 27/7, phân tích men răng cho thấy khả năng 96% người trong mộ là nữ.

Ngôi mộ 2.000 năm trên đảo Bryher. (Ảnh: Isles of Scilly Museum Association).

Ngôi mộ có niên đại khoảng năm 100 - 50 trước Công nguyên, cung cấp thông tin hiếm hoi về cuộc sống của người Anh cổ đại, đồng thời gợi ý rằng phụ nữ có thể từng tham gia tích cực vào những cuộc chiến trước khi nữ hoàng chiến binh Boudicca của bộ lạc Iceni lãnh đạo một cuộc nổi dậy chống lại người La Mã xâm chiếm Anh vào năm 60.

"Những phát hiện của chúng tôi mang đến cơ hội thú vị để tìm hiểu lại ngôi mộ quan trọng này. Chúng cung cấp bằng chứng về vai trò quan trọng của người phụ nữ trong chiến tranh ở Scilly thời Đồ Sắt", Sarah Stark, nhà sinh vật nghiên cứu xương người tại tổ chức Historic England, cho biết.

"Chúng ta sẽ không thể hiểu hết về tính biểu tượng của các vật dụng trong mộ, nhưng sự kết hợp giữa thanh kiếm và chiếc gương cho thấy người phụ nữ này có địa vị cao trong cộng đồng và có thể từng đóng vai trò chỉ huy trong trận chiến tại địa phương, tổ chức hoặc lãnh đạo các cuộc đột kích nhắm vào quân địch", Stark nói thêm.

Thanh kiếm và gương thời Đồ Sắt được tìm thấy trong ngôi mộ trên đảo Bryher. (Ảnh: Historic England Archive)

Hài cốt đã phân hủy đến mức xét nghiệm ADN không thể giúp nhóm nghiên cứu đưa ra kết luận. Để tiến hành phân tích mới, họ phải nhờ đến các kỹ thuật phân tích sinh học phân tử tiên tiến tại Đại học California.

"Men răng là chất cứng và bền nhất trong cơ thể người. Nó chứa một protein liên kết với nhiễm sắc thể X hoặc Y, nghĩa là có thể giúp xác định giới tính. Điều này rất hữu ích vì protein như vậy tồn tại bền hơn so với ADN", Glendon Parker, giáo sư về chất độc môi trường tại Đại học California Davis, nói. Ông cho biết thêm, các ngôi mộ khác cũng có thể được kiểm tra lại bằng cách tương tự.

Các nhà khảo cổ biết rất ít về người Celtic sống ở Anh trước khi La Mã chiếm đóng, nhưng họ tin rằng cách gây chiến chủ yếu là những cuộc tấn công bất ngờ vào nơi ở của kẻ thù.

Gương mang cả giá trị biểu tượng lẫn thực tế với các chiến binh. Chúng được sử dụng để báo hiệu cho các đồng minh, điều phối cuộc tấn công, đồng thời cũng dùng để liên lạc với thế giới siêu nhiên. Ngôi mộ trên đảo Bryher là ngôi mộ duy nhất ở Tây Âu có cả gương và khiên. Chúng đang được trưng bày tại Bảo tàng Quần đảo Scilly trên đảo St. Mary's.

Cập nhật: 31/07/2023 VnExpress