Các nhà côn trùng học đã vô tình phát hiện ra một loài mới thuộc giống cú mèo Otus sinh sống trong các khu rừng trên đảo Príncipe, một phần của Cộng hòa Dân chủ São Tomé và Príncipe ở Châu Phi.
Otus là một chi chim cú trong họ Strigidae, sinh sống hạn chế ở Cựu thế giới. Được giới thiệu lần đầu tiên vào năm 1769 bởi nhà tự nhiên học Thomas Pennant, đây là chi lớn nhất của loài cú với hơn 50 loài. Các thành viên của chi này thường có màu nâu khác nhau, giúp chúng ngụy trang và giống với màu vỏ cây.
Những con chim này có kích thước khá nhỏ ở cả con đực và con cái; tuy nhiên con cái thường lớn hơn con đực một chút.
"Việc phát hiện ra một loài chim mới luôn là dịp để ăn mừng và là cơ hội để tiếp cận với công chúng về chủ đề đa dạng sinh học", tác giả chính, Tiến sĩ Martim Melo từ CIBIO và Universidade do Porto và các đồng nghiệp của ông cho biết.
"Trong thời đại tuyệt chủng do con người thúc đẩy này, một nỗ lực toàn cầu lớn luôn là điều cần được thực hiện để ghi lại những gì có thể sẽ sớm không còn nữa".
"Chim có lẽ là nhóm động vật được nghiên cứu tốt nhất. Do đó, việc phát hiện ra một loài chim mới trong thế kỷ 21 dường như đang nhấn mạnh cả thực tế của các cuộc khám phá thực địa nhằm mục đích mô tả đa dạng sinh học và nỗ lực thúc đẩy sự tò mò như vậy có nhiều khả năng thành công hơn khi kết hợp với kiến thức sinh thái địa phương, sự tham gia của các nhà tự nhiên học nghiệp dư sắc sảo và sự bền bỉ".
Cú mèo Príncipe (Otus bikegila), một loài cú mới được đặt tên được tìm thấy trên Đảo Príncipe - một hòn đảo rộng 53 dặm vuông nằm ngoài khơi bờ biển phía Tây của Châu Phi. Loài cú này được các nhà khoa học xác nhận lần đầu tiên vào năm 2016; tuy nhiên, một số người dân địa phương trong khu vực cho rằng nó có thể có niên đại gần một thế kỷ đến năm 1928. Nó có mắt màu vàng và bộ lông chủ yếu màu nâu và sống trong các khu rừng nhiệt đới trên đảo.
Loài mới được mô tả, được đặt tên là cú mèo Principe (Otus bikegila), xuất hiện ở độ cao thấp của khu rừng bản địa già cỗi của Đảo Príncipe, nằm trong Vịnh Guinea, khoảng 220km ngoài khơi Gabon.
Loài chim này hiện bị giới hạn ở phần phía nam không có người ở của hòn đảo và trong Công viên Tự nhiên Príncipe Obô.
Các nhà nghiên cứu cho biết: "Việc phát hiện ra một loài mới được đánh giá là bị đe dọa cao minh chứng rõ ràng tình trạng khó khăn về đa dạng sinh học hiện nay".
"Trên một lưu ý tích cực, khu vực xuất hiện của cú mèo Principe được bao gồm đầy đủ trong Công viên Tự nhiên Príncipe Obô, hy vọng sẽ giúp bảo vệ loài động vật này trước nguy cơ bị tuyệt chủng".
"Mặc dù có vẻ kỳ lạ khi một loài chim vẫn chưa được khoa học khám phá trong một thời gian dài trên một hòn đảo nhỏ như vậy, nhưng đây không phải là trường hợp cá biệt khi nói đến cú".
Phân tích phát sinh loài của nhóm nghiên cứu cho thấy loài cú mèo Principe có nguồn gốc từ cuộc khai hoang đầu tiên trên các đảo thuộc Vịnh Guinea, là chị em với nhóm cú bao gồm cú mèo lục địa Châu Phi (Otus senegalensis), Sao Tome scops-owl (Otus hartlaubi) và cú mèo Pemba (Otus pembaensis).
Loài mới này hiện sinh sống trong một khu vực có diện tích khoảng 15km2. Trong khu vực nhỏ này, mật độ của cú tương đối cao, với số lượng ước tính khoảng 1.000-1.500 cá thể.
Tất cả đảo Príncipe, là một phần của Cộng hòa Dân chủ São Tomé và Príncipe, đã được khảo sát rộng rãi để xác định sự phân bố và quy mô quần thể của loài mới. Theo một nghiên cứu bổ sung được công bố ngày hôm qua trên tạp chí Bird Conservation International, loài chim này chỉ có thể được tìm thấy trong khu rừng già bản địa còn sót lại trên đảo. Khu vực này nằm ở phía nam, phần không có người ở của Príncipe. Những con chim chiếm một không gian nhỏ có diện tích gần gấp 4 lần Công viên Trung tâm của New York, với dân số khoảng 1.000 đến 1.500 con cú.
"Chúng tôi đề xuất rằng loài này được xếp vào loại Cực kỳ Nguy cấp do mức độ xuất hiện nhỏ, cùng với việc xuất hiện ở một địa điểm và suy ra sự suy giảm liên tục về mức độ xuất hiện, khu vực cư trú, số lượng cá thể trưởng thành và diện tích, mức độ, và chất lượng của môi trường sống", các nhà khoa học cho biết.
"Việc bảo tồn hiệu quả loài cú mèo Principe đòi hỏi phải theo dõi thường xuyên và các nghiên cứu sâu hơn tập trung vào việc sinh sản và khả năng làm tổ của loài này".
"Sự hỗ trợ rộng rãi cho việc bảo tồn Công viên Tự nhiên là rất quan trọng để đảm bảo việc bảo vệ loài này và các khu rừng bản địa giàu tính đặc hữu của Príncipe mà nó phụ thuộc vào".
Nhóm nghiên cứu đã đề xuất rằng Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế thêm loài chim này vào danh sách đỏ và phân loại nó là "Cực kỳ nguy cấp", mức độ đe dọa cao nhất, do sự tập trung của loài chim này trong một khu vực nhỏ. Nhóm nghiên cứu có kế hoạch tiếp tục theo dõi các loài để tìm hiểu thêm về quy mô của quần thể. Nhóm nghiên cứu lưu ý rằng một điểm sáng để bảo tồn là môi trường sống của loài chim mới này được bao gồm đầy đủ trong Công viên Tự nhiên Príncipe Obô được bảo vệ.