Trăn Miến Điện đe dọa "nuốt chửng" Florida

Được nhập khẩu vào Mỹ để làm thú nuôi, nhưng trăn Miến Điện sinh sôi nhanh chóng, trở thành loài xâm lấn mạnh mẽ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến cân bằng sinh thái ở bang Florida.

Nói đến động vật ăn thịt ở Florida, người ta thường nghĩ tới cá sấu, nhưng trên thực tế, trăn Miến Điện mới đang là loài vật gây ảnh hưởng nghiêm trọng nhất ở bang này.

Vào tuần qua, một con trăn khổng lồ dài tới 5,18m và nặng hơn 63kg đã được phát hiện ở phía nam Florida. Điều đáng nói là con trăn Miến Điện này đang mang tới 73 quả trứng.

Trăn Miến Điện không phải là loài vật bản địa ở khu vực Bắc Mỹ. Tuy nhiên số lượng loại này đã tăng lên nhanh chóng tới mức gây nguy hiểm cho môi trường thiên nhiên, làm mất cân bằng sinh thái nghiêm trọng.

Con trăn Miến Điện dài 17 foot được bắt vào đầu tháng 4 ở Khu Bảo tồn thiên nhiên Tiger Creek, phía nam bang Florida. (Ảnh: AFP.)

"Tôi ước chúng ta có thể xóa bỏ loài này, nhưng tôi nghĩ chúng đã xây dựng được chỗ đứng vững chắc rồi", bà Cheryl Millet, quản lý Khu Bảo tồn Tiger Creek ở Florida, nhận định

Loài dã thú mới của Florida

Với khí hậu nhiệt đới tự nhiên, bang Florida, đặc biệt là Miami, là một trong những trung tâm của các loài thú nuôi kỳ lạ ở Mỹ. Người dân ở đây có thể nuôi kỳ nhông, thằn lằn và nhiều loại bò sát khác trong đó có trăn Miến Điện thay cho chó, mèo.

Đối với những người nuôi trăn Miến Điện, khi họ mới mua về,  những con vật này chỉ dài nửa mét và nặng chưa đến 1kg. Trong thời gian ngắn, nó sẽ dài tới 2m, 3m rồi 4m và nặng hàng chục kilogram. Không muốn tiếp tục chăm sóc những con vật khổng lồ, và cũng không quen làm thịt chúng, nhiều người đành thả chúng ra tự nhiên.

Với điều kiện thời tiết thuận lợi, cũng như chẳng có đối thủ ở Miami, trăn Miến Điện sinh sản nhanh chóng, do có khả năng sinh sản ấn tượng với tối đa 100 trứng một lần. Trăn Miến Điện được cho là nguyên nhân khiến một số loài thú bản địa ở nam Florida như cáo và thỏ hoàn toàn biến mất. Một số loại khác như hươu, chồn, gấu mèo, linh miêu và các loại chim đã giảm số lượng tới 90%.

Lý do cho sự suy giảm này, theo các chuyên gia, các con vật tự nhiên dường như thiếu bản năng chạy trốn những con trăn khổng lồ. Gấu mèo và chồn không coi trăn là mối đe dọa với chúng vì chưa có con rắn nào ăn thịt tổ tiên chúng trong vòng 18 triệu năm qua ở Florida.

Thợ săn mổ bụng một con trăn bắt được hồi tháng 5/2018 tại khu vực Homestead bang Florida. Trăn Miến Điện có thể đẻ tới 100 trứng mỗi lần. (Ảnh: AP).

Nạn nhân của trăn Miến Điện không phải chỉ có các con vật. Vào năm 2009, con trăn nuôi trong nhà dài 3 mét đã giết chết một bé gái 2 tuổi ở phía bắc Florida. Cảnh sát sau đó phát hiện con trăn bị bỏ đói nhiều ngày, và 2 người chủ của nó (bao gồm mẹ nạn nhân) bị kết án 12 năm tù.

Không thể kiểm soát

Nhận thức được sự nghiêm trọng của vấn đề, chính quyền thời Tổng thống Obama đã ban hành lệnh cấm buôn bán, vận chuyển trăn Miến Điện vào năm 2012. Tuy nhiên chính quyền bang Florida vẫn đang loay hoay tìm một cách hiệu quả để kéo giảm số lượng loại này trong tự nhiên.

Nhiều chuyên gia cho rằng hy vọng lớn nhất là một đợt không khí lạnh sẽ tràn xuống Florida có thể khiến loại động vật nhiệt đới này chết hàng loạt.

Trong khi đó, các biện pháp săn bắt không mang lại kết quả như kỳ vọng. Chính quyền Florida đã từng tổ chức một cuộc thi bắt trăn có thưởng dành cho các thợ săn, nhưng kết quả là chỉ có vài chục cá thể bị bắt, một phần quá nhỏ so với số lượng được ước tính lên tới hàng trăm nghìn con của loài này trong tự nhiên.

Bên cạnh đó, cũng không dễ săn bắt loài bò sát sở hữu bản năng ẩn mình bậc thầy này. Bà Millett cho biết khu bảo tồn Tiger Creek đã từng thử dùng chó đặc dụng để tìm kiếm trăn, việc này bước đầu mang lại hiệu quả, nhưng mỗi chú chó cần nhân viên đi cùng và quá trình huấn luyện cho chúng trở nên quá tốn kém.

Ủy ban Bảo tồn Cá và Động vật hoang dã Florida thậm chí còn mở lớp dạy bắt trăn miễn phí cho người dân, và dành phần thưởng tiền mặt cho mỗi con trăn mà người dân bắt được.

Mỗi người sẽ được trả 50 USD cho một con trăn dài 4 feet (1,2 m) và cho mỗi một feet (30 cm) dài hơn, thợ săn sẽ được thưởng thêm 25 USD. Một thợ săn đã nhận được 400 USD khi bắt được con trăn dài 18 feet (5,4 m) vào tháng 12/2018.

Ông John Hammond, thợ săn chuyên nghiệp tại Florida, bên cạnh xác con trăn dài 18 feet (5,45 m) giúp ông thu về số tiền 400 USD. (Ảnh: USA Today).

Bà Carol Lyn Parrish, phát ngôn viên của ủy ban bảo tồn, cơ quan đang điều hành chương trình về trăn của bang, cho biết họ cũng hợp tác với các thợ săn chuyên nghiệp để giúp giảm số lượng loài động vật xâm lấn này.

Một số nhà khoa học nhận định nếu không kiểm soát tình hình, trăn Miến Điện sẽ xâm chiếm 1/3 diện tích nước Mỹ, thậm chí chúng có thể xuất hiện ở thành phố New York vào năm 2100. Tuy nhiên cũng có những nhà khoa học khác cho rằng một điều như vậy sẽ không xảy ra, do trăn chỉ sống được ở nơi có thời tiết nắng nóng.

• Bắt được trăn Miến Điện lớn kỷ lục tại Mỹ
• Chiến dịch lùng giết trăn Miến Điện khổng lồ ở Mỹ