Vì sao chiêm tinh học vẫn phổ biến dù không phải là khoa học?

Cả chiêm tinh học và thiên văn học đều cùng nhìn lên trời để đưa ra dự đoán. Thoáng nghe có vẻ giống nhau, nhưng giữa chúng có những điểm khác biệt rất quan trọng.

Các lý thuyết chiêm tinh cho rằng vị trí của các hành tinh và các ngôi sao ảnh hưởng đến con người và những điều xảy ra với họ: công việc, tính cách và tình yêu.

Các nhà chiêm tinh đưa ra những dự đoán dựa trên vị trí của các hành tinh vào thời điểm bạn sinh ra, theo trang IFLScience.

Ngược lại, thiên văn học đưa ra dự đoán về các hiện tượng như chuyển động của các hành tinh và sự giãn nở của các thiên hà.

Các nhà thiên văn học giải thích những dự đoán của họ bằng những tính chất như khối lượng, khoảng cách và lực hấp dẫn.

Chiêm tinh học không được xem là một lĩnh vực khoa học - (Ảnh: BIG THINK)

Phó giáo sư nhân chủng học Talia Dan-Cohen và giáo sư triết học Carl Craver, cùng giảng dạy tại Đại học Washington-St. Louis (Mỹ), cho rằng điều quan trọng là phải tách câu hỏi: Liệu chiêm tinh học có phải là khoa học hay không ? Và liệu nó đúng hay sai?

Chiêm tinh học chỉ đưa ra tuyên bố có vẻ khoa học

Về bản chất, khoa học liên quan đến việc đưa ra dự đoán và kiểm tra trên thực tế.

Các nhà chiêm tinh giống như các nhà thiên văn học, cũng đưa ra những tuyên bố khoa học về "thế giới những vì sao".

Trong thời gian rất dài, cho đến thế kỷ XVII và XVIII, thiên văn học và chiêm tinh học đã được thực hành song song với nhau.

Xét cho cùng, việc biết vị trí của các hành tinh so với các vì sao là cần thiết, để đưa ra những dự đoán chính xác về vị trí của chúng ảnh hưởng đến các vấn đề của con người như thế nào.

Ngay cả các nhà thiên văn học nổi tiếng Galileo và Kepler cũng thực hành chiêm tinh học. Họ muốn biết mọi thứ hoạt động như thế nào, để có thể dự đoán mọi thứ sẽ diễn ra như thế nào trong tương lai.

Những dự đoán chiêm tinh vẫn luôn mơ hồ

Nhưng đây là vấn đề: Kiểm tra những dự đoán mà chiêm tinh học đưa ra về cuộc sống của con người, hóa cũng chỉ là phỏng đoán.

Hiện tại không có bằng chứng nào chứng minh được rằng các thiên hà có khả năng ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Mọi tuyên bố khoa học của chiêm tinh về "thế giới các vì sao" đều sai. Cơ sở khoa học cho những lời chiêm tinh hoàn toàn mơ hồ. Nhiều thế kỷ trôi qua, chiêm tinh học vẫn luôn dừng ở mức đưa ra dự đoán.

Trong khi đó, các lý thuyết về thiên văn học đã không ngừng phát triển qua nhiều năm, với những tiến bộ trong công nghệ. Các dự đoán, các lý thuyết thiên văn học thường xuyên được sửa chữa để đáp ứng với các phép đo ngày càng chính xác.

Ví dụ, thuyết tương đối rộng của Einstein đã vượt qua thuyết tương đối rộng của Newton, vì nó dự đoán chính xác sự di chuyển điểm gần nhất của sao Thủy tới Mặt trời hằng năm.

Tại sao chiêm tinh học vẫn phổ biến?

Nhưng tại sao nhiều người thấy chiêm tinh học rất hữu ích, trong khi những dự đoán của nó không có cơ sở vững chắc?

Trên thực tế, gần 30% người Mỹ tin vào chiêm tinh học.

Đó là một trong nhiều công cụ mà chúng ta có thể kể những câu chuyện về bản thân, nhằm hiểu rõ chúng ta là ai. Chúng ta đi tìm những câu chuyện để lý giải: Tại sao chúng ta lại như vậy? Tại sao những trải nghiệm khó hiểu dường như luôn xảy ra với chính mình?

Theo nghĩa này, thành công của chiêm tinh học ở chỗ nó thường gõ trúng tâm lý những người đang hoang mang.

Trong một số trường hợp, chiêm tinh học còn là một gợi ý hữu ích để tự suy ngẫm.

Có lẽ chiêm tinh học hữu ích theo những trường hợp trên. Các vì sao chẳng qua cũng chỉ là những hình ảnh được minh họa cho những dự đoán.

Cập nhật: 23/12/2022 Tuổi Trẻ