Cũng giống như quốc kì, quốc ca, quốc hoa là loài hoa tiêu biểu, là đại diện cho nét đặc trưng văn hóa của dân tộc. Ngoài vẻ đẹp, loài hoa được chọn còn phải bao hàm ý nghĩa về mặt biểu tượng và tâm linh với mỗi quốc gia. Đặc biệt hơn những loài hoa thông thường, ở quốc hoa người ta thường tìm thấy nét văn hóa đặc trưng, lịch sử lâu đời của một đất nước có cương vực lãnh thổ hoàn chỉnh. Nhắc đến loài hoa ấy, người ta có thể liên tưởng đến những đức tính tốt đẹp của con người, dân tộc đó.
Nhắc đến hoa tulip là người ta nghĩ ngay đến Hà Lan như là một nét đặc trưng văn hóa của đất nước này.
Nhắc đến hoa tulip là người ta nghĩ ngay đến Hà Lan như là một nét đặc trưng văn hóa của đất nước này. Tuy nhiên, đây không phải là một loài hoa bản địa mà có nguồn gốc từ các quốc gia Hồi Giáo vùng Turkestans, Ba Tư. Khoảng giữa thế kỉ 16, hoa tulip được đưa từ đế quốc Ottoman, Thổ Nhỹ Kì vào châu Âu và rất được ưa chuộng tại nhiều nước, đặc biệt là Hà Lan.
Ngành du lịch Hà Lan thu hút được nhiều du khách quốc tế cũng chính nhờ những công viên, vườn hoa rực rỡ các loài Tulip. Ngoài ra cho đến nay, hoa Tulip vẫn là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ đạo của Hà Lan với điểm đến là 125 quốc gia trên thế giới, mang về cho đất nước này không ít ngoại tệ.
Quốc hoa được Pháp lựa chọn là hoa Iris với hình ảnh hoa đã được cách điệu có tên là “fleur-de-lis”.
Iris được xem là sứ giả mang đến điềm lành. Ba cánh hoa Iris đại diện cho lòng trung thành, sự khôn ngoan và dũng cảm. Iris là biểu tượng của Hoàng gia và sự che chở thần thánh, loài hoa đầy sức thu hút này được rất nhiều người ngưỡng mộ. Vua chúa nước Pháp đã dùng nó làm biểu tượng hoàng gia và gọi là Fleur-de-lis. Iris là biểu tượng của nước Pháp từ thế kỷ 13. Hoàng gia Pháp trang trí hoa trên áo choàng, đồ vật trong cung điện và trên những bức tường như biểu hiện của sự toàn bích, ánh sáng và cuộc sống. Ngoài vẻ đẹp kiêu sa, Iris còn có giá trị rất cao trong chiết xuất hương liệu làm nên nhiều loại nước hoa thượng hạng của đất Pháp.
Hoa súng trắng là Quốc hoa của Bangladesh từ năm 1971.
Trong thực vật học, hoa Súng được xếp vào bộ Nymphaeales, xuất xứ từ chữ "numpho" để chỉ những nữ thần trong thần thoại Hy Lạp, đây là những nữ thần trẻ trung, xinh đẹp sống ở sông suối, ao hồ.
Hoa súng trắng là Quốc hoa của Bangladesh từ năm 1971. Ngoài màu trắng chủ đạo, hoa Súng còn có nhiều màu sắc sặc sỡ khác nhau, tô điểm cho vẻ đẹp của những mặt hồ tĩnh lặng. Các loài súng chịu rét chỉ nở hoa vào ban ngày còn các loài súng nhiệt đới có thể nở hoa cả vào ban ngày hoặc ban đêm. Hiện nay, hoa súng tồn tại với khoảng vài trăm giống khác nhau.
Với vẻ đẹp, hình dáng và hương thơm đặc trưng đầy sức lôi cuốn, hoa hồng là loài hoa biểu trưng được lựa chọn nhiều nhất tại các nước phương Tây.
Nếu trước nay khi nhắc đến Bulgaria, người ta vẫn nói đây là xứ sở hoa hồng, nên một điều chắc chắn hoa hồng là Quốc hoa của nước này. Tuy nhiên, ít ai biết được sự kiêu sa và diễm lệ của “nữ hoàng hoa” đã giúp hoa hồng trở thành biểu tượng của khoảng một chục nước khác, từ các cường quốc hùng mạnh như Mỹ, Anh, đến các quốc gia Hồi giáo vùng Vịnh như Iraq. Những nước cũng chọn hoa hồng làm Quốc hoa là Maldives, CH Czech, đảo Síp, Ecuador, Luxembourg, Slovakia, Morocco.
Bông hoa quốc sắc thiên hương này từng rất được ưu ái qua nhiều triều đại, với mệnh danh “Chúa của muôn hoa”.
Mẫu đơn là biểu tượng của sự thịnh vượng, phồn vinh. Từ xa xưa, loài hoa vương giả này chỉ thuộc sở hữu của giới quý tộc giàu có ở Trung Quốc. Bông hoa quốc sắc thiên hương này từng rất được ưu ái qua nhiều triều đại, với mệnh danh “Chúa của muôn hoa”. Tuy nhiên, vẫn chưa có một công bố chính thức nào từ phía Nhà nước Trung Quốc công nhận hoa mẫu đơn là Quốc hoa vì vẫn đang còn cân nhắc giữa nhiều loại hoa khác.
Linh Lan chuông được coi là Quốc hoa của đất nước Phần Lan.
Hoa Linh Lan, còn gọi là hoa Lan Chuông, thuộc loài lưu niên thân thảo, thường mọc ở thung lũng sâu, dưới bóng râm những cây sồi hay ven những bờ suối mát. Mỗi cây chỉ có một cặp nhánh mà mỗi nhánh mang theo những chiếc lá thuôn dài cùng với một chùm hoa nở rộ.
Hoa Linh Lan còn biểu tượng của sự phục sinh của Chúa. Vì theo truyền thuyết, chúng mọc lên từ những giọt nước mắt của Đức Mẹ dưới chân Thánh giá. Linh Lan thường được các linh mục trồng để trang trí bệ thờ và còn được gọi là Ladder Of Heaven - nấc thang dẫn đến Thiên đàng. Bởi những bông hoa nhỏ bé hình chuông xinh xắn này mọc lên đều đặn từ cuống, giống như những bậc thang. Linh Lan đã trở thành Quốc hoa của đất nước Phần Lan xinh đẹp.
Hoa anh đào là biểu trưng cho sắc đẹp, sự thanh cao, trong trắng nhưng cũng đượm chút nỗi buồn vì sự ngắn ngủi, phù dung của một “kiếp hoa”.
Xuất hiện ở nhiều nước như Trung Quốc, Hàn Quốc và cả châu Mỹ nhưng hoa anh đào dường như đã gắn liền với đất nước Nhật Bản. Đặc điểm của loài hoa này là thường rơi khi còn đang độ tươi thắm nên nó gắn liền với tinh thần võ sĩ đạo samurai, biết chết một cách cao đẹp. Người dân Nhật Bản, nhất là những võ sĩ Samurai, đặc biệt yêu thích hoa Anh đào bởi cái đẹp tinh khiết nhưng mong manh của nó. Loài cây này mọc phổ biến khắp nơi trên đất nước mặt trời mọc. Tuy vòng đời của mỗi cánh hoa ngắn ngủi nhưng hình dáng trong trắng của hoa khiến người Nhật liên tưởng đến hình ảnh những võ sĩ Samurai xem cái chết nhẹ tựa lông hồng. Với tinh thần thượng võ, sự sống và cái chết nhiều khi đối với họ cũng nhẹ nhàng như chính những cánh hoa Anh đào, rơi xuống trong sự tinh khôi.
Hoa sen là quốc hoa của hai quốc gia đó là Ấn Độ và Việt Nam
Ấn Độ là một quốc gia có bề dày lịch sử và văn hóa gắn liền với hình ảnh hoa sen. Từ thời cổ đại, hoa sen đã là biểu tượng thiêng liêng của người Hindu, có vị trí vô cùng quan trọng trong văn hóa tín ngưỡng của họ. Hình ảnh hoa sen hiện diện rất nhiều trong truyền thuyết, thơ ca, kiến trúc và cuộc sống thường nhật của người Ấn Độ. Do đặc trưng của loài hoa này “sống gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn” nên nó là tượng trưng cho vẻ đẹp thanh cao, tinh khiết của tâm hồn.
Vào cuối năm 2011, Việt Nam cũng đã thống nhất chọn hoa sen hồng làm quốc hoa sau khi cân nhắc lựa chọn, bình chọn giữa các loài hoa như hoa mai, hoa đào, ... Mọc ở nhiều ao hồ, sen hồng (Nelumbo nucifera) có vị trí đặc biệt trong tâm linh và văn hóa của người Việt Nam. Vươn lên từ bùn lầy để đón ánh sáng, hoa sen là tượng trưng cho sự thanh cao, bất khuất của con người trước mọi nghịch cảnh. Hình tượng hoa sen có vai trò rất quan trong trong các công trình kiến trúc, điêu khắc và tác phẩm văn học nghệ thuật trải dài trong nhiều thế kỷ của người Việt.
Trên quốc huy của Tây Ban Nha có bông Thạch lựu đỏ tươi, Quốc hoa của xứ sở bò tót.
Thạch lựu thường ra hoa vào dịp đầu hè, trong tán lá xanh mướt lập lòe những bông hoa như những đốm lửa hồng báo hiệu hè đến.
Người dân Tây Ban Nha thưởng thức vẻ đẹp của hoa thạch lựu và chỉ sau đó khoảng 3 tháng là được nếm những trái thạch lựu vừa ngọt, mát và giòn. Với người Tây Ban Nha, hoa thạch lựu là biểu tượng của phú quý, cát tường và phồn vinh. Trên đất nước này, bất luận là thành thị hay nông thôn, miền xuôi hay miền ngược, trong vườn hay ngoài công viên, đâu đâu người ta cũng thấy trồng thạch lựu.
Mỗi bông hoa hướng dương bản thân nó cũng như một mặt trời nhỏ tỏa ánh sáng rực rỡ xuống thế gian, tượng trưng cho tính cách hào sảng, đường hoàng.
Người dân Liên Xô trước đây chọn loài hoa hướng dương làm Quốc hoa của mình bởi một lẽ đơn giản, họ và loài hoa này đều hướng về phía mặt trời, hướng về cội nguồn ánh sáng. "Vật đổi sao dời", Liên bang Xô Viết tan rã, nhưng nước Nga ngày nay vẫn chọn hướng dương là Quốc hoa của mình bởi không một loài hoa nào lột tả hết được tính cách Nga, tâm hồn Nga như loài hoa ấy.
Xương rồng được coi như loài hoa "anh hùng sa mạc", là Quốc hoa của đất nước Mexico.
Chính những rặng xương rồng trải khắp nơi trên đất nước này đã làm nên nét riêng biệt cho Mexico, với người dân nơi đây xương rồng là biểu trưng của nghị lực và tính cách ngoan cường, bất khuất. Hàng năm vào trung tuần tháng 8, người Mexico thường tổ chức lễ hội hoa xương rồng ở vùng ngoại ô thủ đô Mexico City. Cả nhà chức trách địa phương lẫn người dân đều treo đèn kết hoa, tổ chức nhiều loại hình triển lãm nghệ thuật với đề tài cây xương rồng.
Hoa Ratchaphruek cũng tượng trưng cho sự đoàn kết và hòa hợp của người Thái.
Quốc hoa của Thái Lan là hoa Ratchaphruek (Muồng hoàng yến - Cassia fistula), loài hoa màu vàng nở thành chùm rực rỡ. Những người dân Thái coi màu vàng của loài hoa này như là màu sắc của Phật giáo và sự vinh quang. Hoa Ratchaphruek cũng tượng trưng cho sự đoàn kết và hòa hợp của người Thái. Loài hoa này thường được trồng dọc theo lề đường phố ở Thái Lan.
Loài hoa năm cánh màu đỏ tươi này là Quốc hoa đại diện của Malaysia.
Quốc hoa của Malaysia là bunga raya (hoa dâm bụt - Hibiscus rosa-sinensis), loài hoa 5 cánh có màu đỏ tươi. 5 cánh của loài hoa này đại diện cho "Năm nguyên tắc quốc gia" - triết lý quốc gia của Malaysia trong việc tăng cường đoàn kết và hòa giải dân tộc, trong khi màu đỏ tượng trưng cho lòng quả cảm. Loài hoa này được trồng trên khắp đất nước Malaysia.
Quốc hoa biểu tượng của đất nước triệu voi là hoa sứ.
Quốc hoa, đồng thời là biểu tượng chính thức của CHDCND Lào là dok champa (hoa đại - Plumeria). Đối với người dân Lào, dok champa đại diện cho sự chân thành và niềm vui trong cuộc sống. Loài hoa này thường được sử dụng để trang trí các nghi lễ hoặc làm thành vòng hoa chào đón khách. Hoa dok champa được trồng phổ biến trên toàn lãnh thổ Lào, đặc biệt là gần khu vực các tu viện.