Các nhà khoa học quan sát một con đười ươi Borneo (Pongo pygmaeus) bắt, giết và ăn thịt con cu li, nghiên cứu công bố hôm 17/11 trên tạp chí Primates.
Nhóm nghiên cứu quan sát hành vi săn mồi của đười ươi vào năm 2017 Trạm nghiên cứu đười ươi Tuanan tại vùng Kapuas thuộc trung tâm tỉnh Kalimantan, Borneo. Họ đã theo dõi hành vi của đười ươi từ năm 2003 đến năm 2017 và quen thuộc với chế độ ăn của chúng. Trong suốt thời gian nghiên cứu đó, thức ăn phổ biến nhất của đười ươi gồm trái cây (61%), lá non (14%), hoa (8%) và côn trùng (5%). Do đó, nhóm nghiên cứu rất bất ngờ khi chứng kiến con đười ươi đực tên Molong tấn công một loài linh trưởng khác.
Đười ươi Borneo chủ yếu ăn thực vật. (Ảnh: Borneo Nature Foundation).
Ban đầu, các nhà nghiên cứu không dự định quan sát Molong. Mục tiêu của họ là đười ươi cái tên Kerry và Ketambe, con non 3 tuổi của nó. Sự việc bắt đầu khi Molong nhảy khỏi cây và chạy trên mặt đất. Nhóm nghiên cứu tưởng nó chạy trốn con đực khác nhưng sau đó họ nghe thấy từng tràng tiếng kêu và nhanh chóng phát hiện nó đang đuổi theo một con cu li chậm Borneo (Nycticebus borneanus).
Hành vi này rất kỳ lạ bởi cu li chủ yếu sống trên ngọn cây. Molong tiếp tục đuổi theo con cu li bằng cách vừa chuyền giữa các cành cây vừa chạy trên mặt đất cho tới khi chỉ cách mục tiêu một mét. Nó dùng một cành cây đập vào con mồi. Có thể Molong đã làm cu li rơi khỏi cây, kỹ thuật đười ươi Sumatra thường sử dụng để săn con mồi tương tự.
Cuối cuộc săn, Molong túm chân cu li, cắn vào gáy con mồi và giết chết nó. Sau khi cu li chết hẳn, con đười ươi đực dùng cả hai tay giữ chặt xác nó và bắt đầu ăn thịt. Âm thanh phát ra thu hút sự chú ý của Kerry và con non. Chúng mon men tiếp cận Molong để ăn thịt thừa.
Giết cu li là một hành vi rất mạo hiểm, thậm chí đối với đười ươi to lớn, bởi chúng có nọc độc cực mạnh. Cu li sẽ cọ nọc độc tiết ra từ tuyến ở lông mày lên răng trước khi cắn kẻ thù. Nọc độc này mạnh đến mức có thể khiến con người bị sốc phản vệ. Điều đó có thể lý giải tại sao Molong liên tục chuyền giữa các thân cây để đuổi theo mục tiêu, cẩn thận xử lý cu li cho tới khi con mồi chết và dùng cành cây nhặt được vận chuyển cái xác thay vì trực tiếp dùng tay.
Bữa ăn của Molong là một trong hai trường hợp đười ươi ăn thịt động vật có xương sống mà các nhà khoa học từng quan sát trong thời gian nghiên cứu. Xét thời gian giữa hai lần, nhóm nghiên cứu cho rằng đười ươi Borneo hiếm khi ăn động vật có xương sống nhưng số lượng các cuộc săn mồi kiểu tương tự có thể phổ biến hơn và nhiều khả năng bị bỏ sót do thiếu nhà khoa học tại khu vực.