Tồn tại như một phương pháp trị bệnh hiệu quả trên hàng nghìn năm, châm cứu là một trong những vận dụng độc đáo và khoa học của y học phương Đông. Tuy nhiên, cách trị liệu này dường như lại quá mới mẻ đối với các nhà nghiên cứu phương Tây.
Chỉ qua thời gian, phương pháp này mới được khoa học thừa nhận và tiếp tục trở thành một liệu pháp hỗ trợ điều trị không thể thiếu đối với y học hiện đại. Ngày nay, các nhà khoa học đã đi sâu tìm hiểu bản chất của châm cứu và phần nào hiểu rõ hơn về liệu pháp điều trị độc đáo này.
Một số dạng châm cứu trên thế giới
Châm cứu bắt nguồn từ y học cổ truyền Trung Quốc, sau đó liệu pháp này đã nhanh chóng xuất hiện tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Y học cổ truyền Trung Hoa sử dụng châm cứu như liệu pháp khôi phục nguồn năng lượng trong cơ thể bằng cách kích thích vào các điểm huyệt trên khắp cơ thể.
Ngoài ra, các phương pháp châm cứu của người Trung Hoa còn ứng dụng trong trị liệu nhiều biểu hiện khác về thần kinh và thể chất dựa trên thuyết âm dương ngũ hành để cân bằng các yếu tố trong cơ thể.
Trong khi đó, phương pháp châm cứu của người Nhật Bản thường tỉ mỉ hơn phương pháp của người Trung Hoa. Những chiếc kim dùng để tiến hành châm cứu thường mảnh và ngắn hơn. Chúng được các chuyên gia vật lý trị liệu chia thành hai loại châm cứu đặc trị (chuyên dùng trong hỗ trợ điều trị các bệnh như: thấp khớp, lệch khớp) và châm cứu thông thường nhằm kích thích lấy lại sự cân bằng năng lượng trong cơ thể.
Tại Pháp, châm cứu được ứng dụng trong trị liệu từng vùng trên cơ thể, chẳng hạn như tại các điểm mút thần kinh trên vành tai. Tại đây, có khoảng 200 điểm đầu mút thần kinh là các điểm kết nối tới các vùng khác của cơ thể. Chính vì vậy khi được kích thích, chúng tạo ra các xung điện nhỏ từ phía não bộ hướng về các khu vực trên cơ thể. Chẳng hạn như: tại một điểm huyệt trên vành tai có thể kích thích xung điện truyền xuống đầu gối và các khớp, nhờ đó làm giảm sự đau đớn và ảnh hưởng của các chứng viêm khớp hay các tổn thương thần kinh đang diễn ra tại đây.
Liệu pháp châm cứu được ứng dụng tại Hàn Quốc cũng tương tự như cách châm cứu hiện đại hiện nay được ứng dụng tại nhiều nước trên thế giới. Tuy nhiên, châm cứu theo phương pháp của Hàn Quốc chủ yếu được thực hiện trên các điểm mút thần kinh và huyệt trên tay.
Châm cứu là một liệu pháp chữa bệnh độc đáo.
Liệu pháp châm cứu hiện đại ngày nay rất đa dạng, y học hiện đại sử dụng châm cứu bằng xung điện (electroacupuncture). Các xung điện được truyền qua các kim để kích thích trực tiếp vào các điểm huyệt hoặc các đầu mút thần kinh trên cơ thể trong quá trình châm cứu. Ngoài ra, một số dạng châm cứu khác sử dụng sóng âm thanh truyền qua các cây kim để kích thích (sonopuncture), hay sử dụng nhiệt độ (moxibustion). Các chuyên gia vật lý trị liệu sử dụng nhiệt từ việc đốt cháy thảo mộc hay cây ngải cứu để làm nóng các cây kim, sau đó dùng các cây kim này để tiến hành châm cứu.
Một liệu pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả nhiều bệnh
Ngày nay, châm cứu được y học hiện đại sử dụng kết hợp với các liệu pháp điều trị bệnh để tạo được hiệu quả tốt nhất. Các nghiên cứu và thử nghiệm với trị liệu bằng châm cứu đã cho thấy: châm cứu có thể được dùng để hỗ trợ điều trị các cơn nghiện, chứng hen xuyễn, bệnh viêm khớp, chứng đau nửa đầu, đau vai, gáy hoặc các chứng căng thẳng, lo lắng do stress…
Năm 2004, một kết quả nghiên cứu được công bố bởi Hội nghị thường niên Hiệp hội Y dược quốc tế đã chứng minh rằng: Châm cứu có thể làm giảm hiệu quả các chứng đau và cải thiện chức năng khớp ở những người bị mắc chứng viêm khớp mạn tính. Khoảng 294 bệnh nhân mắc viêm khớp mạn tính đã được thử nghiệm trị liệu bằng châm cứu. Sau 8 tuần, sự hồi phục chức năng khớp diễn ra nhanh chóng và giảm hẳn các cơn đau, trong khi những người được trị liệu bằng các phương pháp khác phục hồi chậm hơn và kém hiệu quả hơn.
Năm 2006, Hiệp hội chuyên khoa của Mỹ đã thử nghiệm nghiên cứu đối với 50 bệnh nhân có biểu hiện của bệnh Fibromyalgia – một dạng bệnh mạn tính gây đau cơ, mệt mỏi và cứng khớp. Kết quả là các khớp xương sau đó đã hoạt động hiệu quả trở lại nhanh chóng sau điều trị kết hợp châm cứu.
Liệu pháp điều trị thay thế
Châm cứu cũng được đưa vào danh sách các phương pháp trị liệu mang tính chất của thuốc điều trị thay thế. Đôi khi, các bác sĩ sử dụng châm cứu để làm giảm đi tâm lý lo sợ, đau đớn của bệnh nhân, đặc biệt là các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo. Một thử nghiệm được tiến hành năm 2006 bởi các nhà khoa học Anh đã ứng dụng châm cứu để điều trị chứng đau đầu cho các bệnh nhân đã cho kết quả rất khả quan. Hầu hết các bệnh nhân cho biết chứng đau đầu đã giảm đi đáng kể mặc dù trên thực tế, châm cứu không có tác dụng chữa trị đau đầu nhanh đến vậy.
Một số nghiên cứu khác được đăng trên tờ tạp chí của Hiệp hội Y học Mỹ đã chứng minh: Châm cứu sử dụng xung điện có thể giúp hỗ trợ điều trị ung thư vú. Hơn 104 nữ bệnh nhân mắc ung thư vú phải uống thuốc và điều trị bằng hoá chất mỗi ngày đã được kết hợp trị liệu bằng châm cứu nhằm làm giảm các ảnh hưởng phụ của thuốc tới cơ thể, đồng thời thúc đẩy quá trình điều trị đạt kết quả.