Bánh chưng là thực phẩm không thể thiếu trong những ngày Tết cổ truyền tại Việt Nam. Đây là loại thức ăn có nhiều chất dinh dưỡng nhưng không phải ai cũng nên ăn món này.
Bao lâu nay, người Việt đã coi bánh chưng là biểu tượng của văn hóa ẩm thực tâm linh, tượng trưng cho phú quý phát tài, mang lại nhiều may mắn.
Tuy nhiên, bánh chưng không chỉ ăn để no mà còn rất giàu dinh dưỡng. Nó được coi là một vị thuốc quý có tác dụng tăng cường sức khỏe, phòng chống bệnh tật. Rất phù hợp để thưởng thức đầu năm như một cách gia tăng may mắn, hỗ trợ sức khỏe.
Bánh chưng là món ăn cổ truyền của người Việt khi Tết đến xuân về. Nhưng đây lại không phải là thực phẩm tốt cho tất cả mọi người. Hiện nay có khá nhiều người phải đối mặt trong đó nhiều bệnh phải kiêng đồ nếp, chất béo...điều này đồng nghĩa với việc phải kiêng bánh chưng.
Bánh chưng không chỉ ăn để no mà còn rất giàu dinh dưỡng.
Theo lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội), để biết bánh chưng có lợi như thế nào với sức khỏe, chúng ta cần phải phân tích nguyên liệu để tạo ra món ăn này:
- Gạo nếp: Có vị ngọt, tính ấm, có tác dụng ích phế, chỉ hãn. Có thể dùng để trị chứng hư lao tiết tả, tỳ vị hư nhược, đau thượng vị, nhiều mồ hôi, vị hư tiết tả, váng đầu chóng mặt...
- Thịt lợn: Trong Đông y, thịt lợn là trư nhục, vị ngọt mặn, tính bình, có tác dụng nhuận da thịt, dưỡng khí huyết, ích ngũ tạng… Đặc biệt, thịt lợn là nguồn thực phẩm cung cấp protein cho cơ thể, giúp trẻ em lớn nhanh, cao lớn còn người lớn sẽ khỏe mạnh, dẻo dai.
- Đậu xanh: Đông y gọi đậu xanh là lục đậu, có vị ngọt, tính mát, không độc. Có tác dụng trong việc thanh nhiệt, hạ khí, ích ngũ tạng, sáng mắt, mịn da, giải độc… Không những thế, đậu xanh còn rất giàu protein, lipit, axit amin, các vitamin A, B1, B2… vô cùng cần thiết cho người già, trẻ nhỏ hoặc những người đang bị suy nhược cơ thể.
- Hạt tiêu: Vị cay ấm, tác dụng ôn trung hạ khí, tiêu đờm, kích thích tiêu hóa… Dùng để trị lạnh bụng, ói mửa, đầy bụng, trừ độc.
- Muối: Đây là một nguồn cung cấp lượng natri dồi dào, có tác dụng duy trì sự ổn định của huyết áp. Đồng thời tốt cho da, cân bằng điện giải, bổ não…
- Lá dong: Trong Đông y, lá dong vị ngọt nhạt, tính hàn. Có tác dụng lương huyết, thanh nhiệt và giải độc. Loại lá này nếu kết hợp với các nguyên liệu khác có thể làm thuốc trị rắn cắn, giã rượu, chữa rối loạn tiêu hóa…
Nếu bạn có những bệnh dưới đây, hãy chú ý hạn chế hoặc tránh xa loại bánh bổ dưỡng này để cho ngày Tết của bạn được khỏe mạnh và viên mãn nhất.
Những người có bệnh dưới đây thì không nên (hoặc hạn chế) ăn bánh chưng:
Bệnh thận
Đối với người mắc bệnh thận thường kèm theo các triệu chứng như tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu hoặc tăng mỡ máu cao thì cần tránh xa bánh chưng vì nó rất nhiều chất béo.
Béo hoặc béo phì
Những người thừa cân chỉ nên ăn rất ít bánh chưng vì loại bánh này rất giàu năng lượng, nhiều tinh bột. Đặc biệt, nếu đã mắc bệnh béo phì thì không nên ăn bánh chưng, nhất là bánh chưng rán thì nó cực giàu năng lượng, nhiều chất béo.
Nếu bạn vẫn giữ thói quen ngày Tết ăn bánh chưng kèm dưa hành, thịt đông thì thực sự nguy hiểm bởi dưa hành chứa hàm lượng muối cao, còn 2 loại thực phẩm kia thì nhiều chất béo, không tốt cho người mắc bệnh thận có kèm thêm tăng huyết áp hoặc bị phù.
Bị mụn nhọt
Những người bị mụn nhọt nên ăn ít bánh chưng vì loại bánh này là đồ nếp gây nóng trong, làm nặng hơn tình trạng mụn nhọt. Chưa kể, vì được làm từ gạo nếp, bánh chưng là thực phẩm mà bạn phải tuyệt đối tránh xa nếu đang bị mụn. Vì đồ nếp sẽ khiến vết mụn bị sưng, lở loét, thậm chí là bưng mủ. Chính vì vậy, nếu muốn có một làn da đẹp, không có mụn bạn nên tránh những thực phẩm gây nóng trong người như bánh chưng, bánh tét, ớt cay, đồ ăn chiên rán,…mà thay vào đó bạn nên ăn những thực phẩm lành mạnh như rau củ, trái cây,…
Ăn bánh chưng hay đồ nếp nói chung có thể làm gia tăng nhiệt độ cơ thể, gây nóng trong, dễ gây nổi cáu, khó chịu trong người, đặc biệt là đối với người máu nóng. Chính vì vậy, bạn không nên ăn quá nhiều bánh chưng trong dịp Tết này.
Bị đau dạ dày
Bánh chưng thường chứa gạo nếp và đỗ xanh thực sự không tốt cho người đau dạ dày bởi 2 nguyên liệu này sẽ tạo ra hơi khiến người bệnh đầy bụng, khó chịu, ợ chua, khó tiêu... Khi ăn quá nhiều đồ nếp sẽ khiến dạ dày luôn bị ức ách khó chịu và dễ bị ợ chua.
Bệnh cao huyết áp và bệnh tim mạch
Người mắc bệnh cao huyết áp và bệnh tim mạch cần tuân theo một chế độ ăn uống để ổn định sức khỏe. Những người này nên hạn chế ăn bánh chưng để bảo vệ sức khỏe của bản thân mình.
Người bị bệnh tiểu đường
"Bệnh nhân tiểu đường có ăn bánh chưng được không?" chắc hẳn là câu hỏi nhiều người thắc mắc. ThS.BS Doãn Thị Tường Vy (Viện phó Viện Dinh dưỡng lâm sàng) cho hay, bánh chưng là món ăn rất giàu năng lượng, chứa nhiều chất béo, đạm, vitamin, đường, chính vì vậy nó không phù hợp đối với những người mắc bệnh lý về chuyển hóa, nhất là người bệnh tiểu đường.
Đối với người tiểu đường, ăn bánh chưng có thể khiến đường huyết tăng vọt, khiến tình trạng bệnh trở nên khó kiểm soát. Bạn có thể nói chuyện với bác sĩ nếu như vẫn muốn sử dụng loại bánh này.
Người mắc bệnh tiểu đường không nên ăn nhiều bánh chưng vì sẽ gây tăng đường huyết.
Ăn bánh chưng kèm dưa hành nhưng cần lưu ý
Dưa hành muối ăn kèm sẽ giúp tiêu hóa bánh chưng nhanh chóng hơn. Do đó, khi ăn bánh chưng, chúng ta nên ăn kèm dưa chua, hành muối, kim chi… để tiêu hóa tốt hơn, giúp tránh tăng cân. Tuy nhiên, đối với người mắc bệnh cao huyết áp và tim mạch thì không nên ăn bánh chưng kèm dưa hành muối vì không tốt cho sức khỏe do dưa hành muối có nhiều muối.
Những người không nên ăn bánh chưng rán
Bản thân bánh chưng đã chứa nhiều chất béo, khi rán bằng dầu mỡ thì lượng chất béo sẽ còn tăng cao hơn. Không chỉ gây tăng cân, lượng chất béo hấp thụ từ bánh chưng rán vào cơ thể còn đặc biệt không tốt cho những người có bệnh lý cao huyết áp, rối loạn mỡ máu, tim mạch, bệnh thận. Đặc biệt người có tiền sử dạ dày không nên ăn bánh chưng rán, có thể làm cho bệnh lý càng nặng hơn.
Không nên ăn bánh chưng vào buổi tối
Bánh chưng có rất nhiều năng lượng, do đó bạn chỉ nên ăn vào bữa sáng hoặc bữa trưa, khi cơ thể còn nhiều hoạt động khác để tiêu hao năng lượng, tránh ăn vào buổi tối.