Loại cây được giới thiệu là “thần dược” trị muỗi, giảm stress và giúp phát triển trí não đang được bán tại nhiều đại lý cây cảnh. Tuy nhiên theo các chuyên gia, công dụng của loài cây này đã bị thổi phồng.
“Thần dược” trị muỗi, phát triển trí não?
Chiều muộn, tại khu vực bán cây cảnh trên đường Dương Quảng Hàm (Q.Gò Vấp, TPHCM) nhiều người xúm lại hỏi mua cây đuỗi muỗi có tên hương thảo. Ông Phạm Văn Ba, chủ đại lý cây cảnh H.N lắc tay: “Hết hàng rồi, đang khan hàng cây đuổi muỗi, nếu ai mua ngày mốt quay lại thì hàng mới về kịp”. Tranh thủ quảng cáo sản phẩm, ông Ba nhanh nhảu: “Hương thảo công dụng đuổi muỗi là số một. Chỉ cần đặt một chậu nhỏ trong phòng là khỏi lo muỗi đốt, cũng không phải dùng nhang hóa học đốt gây độc hại sức khỏe. Nhà có con nhỏ thì nên dùng cây đuổi muỗi là tốt nhất. Khi mua nhớ ngửi mùi lá, mùi thơm ngọt nhưng hơi hắc mới đúng hương thảo”.
Cây hương thảo người dân mua tại đại lý cây cảnh giá 80.000đ/1 chậu.
Tại đại lý cây cảnh, phân bón N.L ở góc đường Nguyễn Văn Lượng (Q.Gò Vấp), chủ hàng Nguyễn Thị Mai chào hàng: “Cây hương thảo tỏa hương ngai ngái đuổi muỗi rất tốt. Giá nào cũng có 30.000, 50.000đ đến 80.000đ/chậu”.
Công ty CP S.G.H trụ sở tại Quận Thủ Đức (TPHCM) thì quảng cáo và hướng dẫn cả cách trồng cây hương thảo đuổi muỗi. Công ty này còn giới thiệu trên trang mạng: “Khi trồng, cây tỏa ra mùi hương thơm ngát, mùi tinh dầu cực thơm và dễ chịu. Mùi có thể khuyếch tán trong phòng rộng 15m2 vẫn có mùi thơm. Nhân viên văn phòng khi phải thường xuyên làm việc căng thẳng, mùi hương cây hương thảo giúp tinh thần thoải mái, giải tỏa stress nhanh nhất, giúp chống buồn ngủ, tạo hưng phấn khi làm việc…
Đặt cây hương thảo trên bàn học hoặc xung quanh nơi con bạn học, tinh dầu của cây kích thích phát triển trí não của trẻ, trẻ hoạt bát hơn, giúp trẻ học tốt và nhanh thuộc bài hơn”!?.
Liên lạc tới công ty này, nhân viên bán hàng tên Nhi cho hay, giá mỗi cây từ 120.000đ, tùy từng diện tích phòng mà gia chủ có thể đặt từ 1 hoặc nhiều chậu hương thảo trong phòng.
Theo TS Võ Văn Năm, cây hương thảo có lượng tinh dầu rất ít và khả năng phát mùi tinh dầu yếu, chỉ trong phạm vi nhỏ, không bằng cây sả hoặc bạc hà.
Theo TS Võ Văn Năm, Phó trưởng Bộ môn Dược liệu, ĐH Y Dược TP.HCM, cây hương thảo dạng lá kim, nguồn gốc ở Châu Âu, nhập khẩu vào Việt Nam, nó còn có tác dụng làm gia vị thực phẩm. Tác dụng của nó đúng là có thể đuổi muỗi, nhiều thực nghiệm cũng cho hiệu quả là đuổi muỗi tốt, nhưng là phải dùng tinh dầu của nó mới có công dụng, để nguyên cây hoặc phơi khô cành lá để trong phòng cũng không có tác dụng. Cây hương thảo có lượng tinh dầu rất ít và khả năng phát mùi tinh dầu yếu, chỉ trong phạm vi nhỏ, không bằng cây sả hoặc bạc hà.
Tác dụng của nó đúng là có thể đuổi muỗi, nhưng là phải dùng tinh dầu của nó mới có công dụng.
Không có công dụng tuyệt đối như quảng cáo
Cũng theo TS Võ Văn Năm, nếu chỉ đặt 1-2 cây trong phòng thì hoàn toàn không có tác dụng, chỉ như cây cảnh bình thường khác. Đa số các loại cây có tinh dầu đều có tác dụng đuổi muỗi và một số loại côn trùng nhưng phải là tinh dầu của chúng chiết xuất ra, nếu không phải có sự cọ xát các cây trong khóm, bụi mới tỏa ra mùi hương tinh dầu.
Ví dụ như cây sả, nhiều miền quê người dân thường trồng thành từng khóm xung quanh nhà để đuổi muỗi và côn trùng gây hại. Tinh dầu cây sả rất tốt cho sức khỏe và môi trường, tuy nhiên do nó thường được dùng khử mùi trong toilet, nơi công cộng… nên trong nhà ở hay khu vực phòng ốc sang trọng người ta không dùng tinh dầu sả.
Tư vấn về cách đuổi muỗi bảo vệ sức khỏe, GS.TSKH Lê Huy Bá, nguyên Viện trưởng Viện Công nghệ Môi trường, ĐH Công nghiệp TPHCM cho rằng, để tránh muỗi nên thực hiện các biện pháp vệ sinh môi trường theo khuyến cáo của Bộ Y tế như: không để chai lọ, lu chứa nước tù đọng lâu ngày, phát quang bụi rậm, cành cây xung quanh nhà.
Ngoài ra, có thể sử dụng các thiết bị đuổi muỗi như đèn diệt muỗi, sóng siêu âm, nhưng tuyệt đối không được dùng đèn tử ngoại để diệt muỗi vì sẽ gây hại mắt và sức khỏe. Nhang muỗi cũng nguy hiểm cho sức khỏe, tác hại từ khói nhang cũng như khói thuốc lá, nhất là trong phòng kín, phòng máy lạnh.
Nếu dùng thảo dược đuổi muỗi phải là cây phát tán mùi hương mạnh và rộng thì mới đuổi được loài côn trùng muỗi hút máu. Có thể mua sẵn tinh dầu thảo dược, tẩm tinh dầu vào miếng bông, xốp, hoặc đèn xông tinh dầu để trong phòng cũng giúp đuổi muỗi. TS Võ Văn Năm |