Giới chức Brazil xác nhận virus Zika có trong nước tiểu, nước bọt của hai bệnh nhân nên khuyến cáo phụ nữ mang thai hạn chế hôn người khác.
"Để tránh tiếp xúc với virus, bạn không nên hôn", Paulo Gadelha, chủ tịch tổ chức nghiên cứu y sinh học Oswaldo Cruz (Brazil) cho biết. Cảnh báo được công bố ngày 5/2 trong bối cảnh lễ hội carnival truyền thống sắp sửa diễn ra tại xứ sở Samba.
Muỗi vằn cái, loài vật truyền virus Zika. (Ảnh: Reuters).
Theo Reuters, sử dụng xét nghiệm di truyền, các nhà khoa học đã phát hiện virus Zika trong mẫu nước tiểu, nước bọt của hai bệnh nhân vẫn còn hoạt động và đủ khả năng gây bệnh. Đội ngũ nghiên cứu sẽ xem xét thêm để chắc chắn mức độ lây lan của Zika qua hai chất lỏng. Như vậy, đây là lần đầu tiên một căn bệnh do muỗi truyền tồn tại trong nước bọt và nước tiểu người.
Cùng lúc này, tại Mỹ, sau khi xác định một trường hợp nhiễm virus qua đường tình dục, Trung tâm Kiểm soát và Phòng tránh Dịch bệnh (CDC) khuyên các cặp đôi chuẩn bị sinh con sống tại hoặc từng du lịch đến vùng dịch cần sử dụng bao cao su, thậm chí là kiêng quan hệ.
Virus Zika bùng phát tại Brazil từ tháng 10/2015 hiện đã có mặt ở hơn 30 quốc gia. Zika bị nghi là gây ra bệnh đầu nhỏ khiến trẻ sơ sinh phát triển không bình thường. Tại Việt Nam, virus chưa xuất hiện song không thể chủ quan bởi muỗi truyền Zika cũng là loài mang sốt xuất huyết.
Cách phòng tránh virus Zika lây qua đường tình dục
Phụ nữ làm thế nào để bảo vệ mình không bị nhiễm vi rút Zika?
Phụ nữ đang mang thai hoặc có kế hoạch mang thai nên áp dụng các biện pháp phòng tránh muỗi truyền bệnh đốt để tự bảo vệ mình không bị nhiễm vi rút Zika.
- Sử dụng các thuốc xua muỗi: thuốc xua muỗi có thể được xoa lên vùng da hở hoặc bôi lên quần áo
- Mặc quần áo có thể che phủ hầu hết bộ phận cơ thể
- Đóng cửa để tránh muỗi bay vào trong nhà
- Ngủ màn, kể cả thời gian ban ngày khi muỗi Aedes hoạt động
- Phát hiện và loại bỏ những nơi muỗi có thể sinh sản bằng cách lật úp, đổ nước trong các vật dụng chứa nước không cần thiết và đậy kín các vật dụng chứa nước sinh hoạt hàng ngày, thường xuyên thay nước trong các lọ hoa.
Phụ nữ đang mang thai và dự định có thai phải tự quyết định trên cơ sở nguy cơ nhiễm vi rút Zika. Trong trường hợp cụ thể, nên:
- Tìm hiểu thông tin về vi rút Zika và các bệnh do muỗi truyền
- Tự bảo vệ không để muỗi đốt
- Tư vấn bác sỹ hoặc cán bộ y tế nếu đến các khu vực các vi rút Zika
- Thông báo về kế hoạch đi lại trong khi kiểm tra thai kỳ
- Tư vấn cán bộ y tế về việc theo dõi chặt chẽ tình trạng thai khi trở về từ vùng có vi rút Zika.
Phụ nữ mang thai nên làm gì nếu bị nhiễm vi rút Zika?
Phụ nữ mang thai nếu bị nhiễm vi rút Zika nên đến cơ sở y tế để được tư vấn và chăm sóc thai cẩn thận.
Người mẹ có thể truyền vi rút Zika cho thai nhi trong khi mang thai hoặc sinh đẻ?
Vi rút Zika tiềm ẩn nguy cơ truyền từ mẹ sang con khi sinh, mặc dù điều này chưa được chứng minh. Phụ nữ mang thai có triệu chứng nhiễm vi rút Zika nên đến cơ sở y tế để được theo dõi chặt chẽ tình trạng thai nhi.
Mẹ bị nhiễm vi rút Zika có thể truyền cho con khi cho con bú?
Vi rút Zika đã được phát hiện trong sữa mẹ nhưng không có bằng chứng cho thấy rằng vi rút có thể truyền cho con trong khi bú sữa mẹ. WHO tiếp tục khuyến cáo cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
Phụ nữ nên làm gì nếu muốn trì hoãn việc mang thai do lo lắng chứng đầu nhỏ?
- Việc có thai hay không và khi nào nên có thai là quyết định của cá nhân trên cơ sở thông tin đầy đủ và khả năng tiếp cận cơ sở y tế.
- Phụ nữ nên tiếp cận với tất cả các biện pháp tránh thai hiện đại hiện có cả loại ngắn hạn và dài hạn.
Phụ nữ nên làm gì nếu muốn bỏ thai do lo lắng về chứng đầu nhỏ?
- Hầu hết phụ nữ trong khu vực có vi rút Zika sinh ra những trẻ bình thường.
- Việc siêu âm thai chưa đủ để xác định chứng đầu nhỏ trừ những trường hợp có biến dạng rõ rệt.
- Phụ nữ nếu muốn bỏ thai do lo lắng về chứng đầu nhỏ nên đến các cơ sở y tế được phép cung cấp các dịch vụ và được tư vấn một cách chính xác về các biện pháp phá thai.
Một số báo cáo cho rằng vi rút Zika có thể lây qua đường tình dục, làm thể nào để có thể tránh được?
Vi rút Zika đã được tìm thấy trong tinh dịch, một nghiên cứu cũng chỉ ra rằng vi rút Zika có thể truyền từ người này sang người khác qua quan hệ tình dục. Tuy nhiên, cần có thêm bằng chứng để khẳng định vi rút Zika có thể lây truyền dễ dàng qua đường tình dục.
Cho đến khi có thể hiểu đầy đủ, tất cả mọi người sống hoặc trở về từ vùng có vi rút Zika lưu hành nên tư vấn cán bộ y tế về nguy cơ truyền bệnh qua quan hệ tình dục và các biện pháp quan hệ tình dục an toàn. Việc sử dụng bao cao su đúng cách trong tất cả các lần quan hệ tình dục là biện pháp bảo vệ hiệu quả nhất đối với các bệnh truyền qua đường tình dục.