Cơ hội nào cho máy tính xách tay thương hiệu Việt Nam?

Dưới 10 triệu đồng để sở hữu một chiếc máy tính xách tay... Chất lượng hoàn hảo và chế độ bảo hành không thua gì máy tính thương hiệu quốc tế... Đó là những điều mà các nhà chuyên môn đang kỳ vọng ở những chiếc máy tính xách tay lắp ráp tại Việt Nam. Chương trình “Chứng nhận bởi Intel” được công bố mới đây đã thực sự là một cú hích lớn cho dòng sản phẩm này. Nhưng như thế liệu đã phải là tất cả?

Từ câu chuyện MT xách tay VN của 5 năm trước...

5 năm trước, khi máy tính xách tay Việt Nam chuẩn bị khởi động, người ta đã bắt đầu nhắc đến nó với sự tò mò, ngưỡng mộ về sự phát triển vượt bậc của công nghiệp lắp ráp máy tính trong nước...

1 năm sau, những chiếc máy tính xách tay Việt Nam đầu tiên ra đời làm "chấn động" thị trường, vì giá của nó rẻ hơn rất nhiều so với sản phẩm cùng loại ngoại nhập.

2 năm tiếp sau đó, khách hàng nhớ đến những chiếc máy này như những mô hình chỉ dùng để triển lãm. Một viễn cảnh của ngành lắp ráp máy tính xách tay trong nước chưa vẽ nên hình thì đã vội vã khép lại.

Đó là câu chuyện của máy tính xách tay lắp ráp tại Việt Nam trong mấy năm vừa qua....

PTBT Tạp chí eChip - ông Phạm Hồng Phước là một trong những người sở hữu một chiếc MTXT thương hiệu Việt Nam ngay khi nó vừa ra đời. Ông đã có 2 năm gắn bó với sản phẩm đầu tiên của ngành lắp ráp MTXT trong nước ấy. Khó khăn chỉ đặt ra khi 2 năm sau, ông muốn có một chiếc máy với cấu hình cao hơn, phục vụ cho công việc. Lúc ấy nhà sản xuất trước kia đã đóng cửa, còn rao bán thì chỉ nhận được những cái lắc đầu. Đơn giản vì “máy xách tay Việt Nam, mà lại là second hand thì ai mua”!

Diễn biến của thị trường MTXT Việt Nam những năm ấy đã khiến cho những nhà lắp ráp trong nước phải đau đầu. Chỉ 1 tuần sau khi 1 model mới của Việt Nam ra đời, giá của model cùng loại nước ngoài lập tức sẽ giảm xuống bằng hoặc thấp hơn. Không những không thể tiếp tục duy trì, phát triển, mà công cuộc cầm cự của các đơn vị lắp ráp cũng nhanh chóng kết thúc.

Không những chưa tạo được uy tín, MTXT Việt Nam trong quá trình chạy đua về giá cả đã thua hẳn các hãng nước ngoài do sự tự phát trong nhập khẩu linh kiện, và lắp ráp. Những linh kiện rẻ hơn đồng nghĩa với chất lượng kém hơn. Và sự không rõ ràng của xuất xứ dẫn đến việc bảo hành khó khăn. Đối với sản phẩm công nghệ cao như MTXT, những yếu tố tối cần thiết đã không được đáp ứng.

Thế nhưng giờ đây, sự trở lại của MTXT lắp ráp tại Việt Nam lại đang hứa hẹn một hướng đi hoàn toàn mới và đầy triển vọng.

Cuộc lột xác của MTXT thương hiệu Việt Nam

Mọi chuyện thay đổi khi ngành công nghệ thông tin - truyền thông tại Việt Nam phát triển nhanh ngoài sức tưởng tượng. Giờ đây, mạng không dây wifi đã trở thành khái niệm quen thuộc, và mạng không dây băng thông rộng wimax cũng đã bắt đầu được thử nghiệm. Những tiền đề thuận lợi về môi trường, kết hợp với xu thế MTXT giá rẻ trên thế giới, và ở VN, khiến cho thời điểm này, hơn bao giờ hết hội tụ đầy đủ các yếu tố để MTXT VN có thể kích hoạt trở lại.

Tháng 5 vừa qua, một sự kiện lớn đã làm nóng lại ngành lắp ráp MTXT trong nước, đó là Chương trình Chứng nhận bởi Intel-“Verified by Intel”. Từ đây, 2 điểm khó khăn nhất của MTXT Việt Nam đã được khắc phục: Mua linh kiện đảm bảo chất lượng với giá rẻ, và sản phẩm Việt Nam được chứng nhận và bảo hành toàn cầu.

Ông Thiều Phương Nam - Giám đốc kinh doanh Intel tại Đông Dương cho biết: "Intel tin là các nhà sản xuất MTXT ở VN có 1 cơ hội rất lớn, vì thị trường MTXT hiện nay đang phát triển rất nhanh, và xu hướng chuyển từ máy để bàn sang MTXT ngày càng trở nên rõ ràng và đang được đẩy mạnh tại VN. Trong năm 2005, khi thị trường MT để bàn tăng trưởng chỉ có 20% thì MTXT tăng trưởng 100%. Do vậy cơ hội rất là lớn và chúng tôi rất tin tưởng vào cái sự lớn mạnh của các nhà sản xuất MT tại VN".

Theo chương trình Verified by Intel, 3 công ty sản xuất linh kiện máy tính Đài Loan chiếm 60% thị phần toàn cầu là Asus, Comband, và Quanta sẽ là đối tác chính thức cung cấp linh kiện máy tính cho các nhà lắp ráp tại Việt Nam, thông qua sự bảo hộ của Intel. GCC sẽ là đơn vị trung gian có chức năng phân phối.

Điều này đảm bảo cho MTXT Việt Nam sẽ có nguồn gốc nhập khẩu minh bạch, đảm bảo đủ chất lượng cho khách hàng. Bởi ngay hiện nay, trên 90% các thương hiệu máy tính nổi tiếng như IBM, HP, Dell... đều sử dụng linh kiện của những hãng này. Thậm chí cả những nhà sản xuất khó tính của Nhật Bản như Toshiba, Sony cũng giảm dần việc tự sản xuất linh kiện và chuyển sang đặt hàng từ Đài Loan.

Theo đó, một chiếc MTXT lắp ráp tại VN cùng cấu hình sẽ rẻ hơn máy tính ngoại nhập 30 - 50% về giá, và được Intel bảo hành toàn cầu.

Một trong những điểm mới thuận lợi cho người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm "Chứng nhận bởi Intel", đó là Intel đã cùng với các nhà cung cấp đưa ra 14 model MTXT được chuẩn hoá 7 linh kiện cơ bản, bao gồm: ổ cứng, ổ quang, màn hình LCD, pin, vỏ máy, nguồn điện và bàn phím. Các model MTXT này có thể dễ dàng thay đổi các linh kiện trên cho nhau...

Nếu như 5 năm về trước, môi trường Việt Nam chưa thích hợp, những sự hậu thuẫn cần thiết không có đã là những nguyên nhân khiến cho MTXT Việt Nam thua thiệt trên thị trường, thì giờ đây, "thiên thời, địa lợi" đã có đủ. Vấn đề đặt ra là những nhà lắp ráp MTXT Việt Nam sẽ vận động như thế nào?

Không ít các nhà sản xuất đang kỳ vọng vào lịch sử vinh quang 10 năm qua của ngành lắp ráp máy tính để bàn Việt Nam sẽ được lặp lại. Thế nhưng, với những đặc tính riêng biệt của dòng sản phẩm MTXT như: thích hợp với đối tượng người dùng cao cấp, đòi hỏi cao trong vấn đề kỹ thuật lắp ráp, yêu cầu cao về tính cá nhân... câu chuyện xoá mù tin học của những chiếc máy tính Thánh Gióng năm xưa chắc hẳn giờ đây sẽ phải được kể bằng một giọng hoàn toàn mới.

Chắc chắn chất lượng, giá thành và những dịch vụ đi kèm chính là lời giải cho bài toán thúc đẩy ngành lắp ráp MTXT trong nước phát triển. Thế nhưng làm sao để kết hợp tốt những yếu tố này mà vẫn duy trì sản xuất, mang lại lợi nhuận ? Một bài toán lớn hơn lại được đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam: Chuyển đổi lượng thành chất để phát triển, hay ngược lại?

MTXT Việt Nam - Bài toán “Quả trứng - Con gà”

Cho đến thời điểm này, công ty máy tính CMS Việt Nam là một trong những đơn vị đầu tiên tuyên bố trở lại vũ đài lắp ráp MTXT. Và những kết quả ban đầu với 150 - 200 máy bán ra mỗi tháng là một con số đáng để ngạc nhiên, và khiến cho nhiều doanh nghiệp phải mơ ước. Thế nhưng, có lẽ, những con số ấy còn quá nhỏ để chúng ta có thể kỳ vọng vào một chiến dịch phổ biến MTXT trên toàn quốc trong vài năm tới.

Chú trọng đến những thị trường ngách - những thị trường mà MTXT nước ngoài còn bỏ ngỏ sẽ giúp các doanh nghiệp MTXT Việt Nam tìm được vị trí của mình.

Xác định được vị trí của mình trong thị trường muôn vàn các nhà sản xuất MTXT nổi tiếng sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam đi đúng hướng, và có những chiến lược phát triển thích hợp. Giá trị của những sản phẩm MTXT Việt Nam trong thời điểm hiện tại, khi uy tín thương hiệu còn là một điều xa vời, phải nằm ở chính những dịch vụ giá trị gia tăng dành cho khách hàng, nằm ở những chương trình tư vấn kỹ thuật, hậu mãi... mà các nhà cung cấp hỗ trợ được.

Ban đầu, những chiếc MTXT Việt Nam không chỉ được bán với giá rẻ, chất lượng đảm bảo, mà đã mang trong mình bản sắc riêng. Các nhà sản xuất sẽ hỗ trợ cho người dùng khả năng thể hiện cá tính trên chiếc MTXT của mình. Hình ảnh những siêu sao mà bạn hâm mộ, cảnh đẹp thiên nhiên, hay những người thân yêu của bạn sẽ được dán ngay trên vỏ máy. Khả năng bóc tách đến 100 lần sẽ cho bạn thả sức thể hiện!

Tiếp đó là những dịch vụ đổi 1 lấy 1 - bảo hành trong 24h; hoặc sau này sẽ là những hợp tác đa ngành giúp khách hàng được mua MTXT trả góp... Đây là những lợi thế mà chỉ các nhà cung cấp Việt Nam mới tạo ra được. Và cũng là điểm hấp dẫn đối với đông đảo công chúng bình dân nhưng có nhu cầu sử dụng MTXT.

Những động thái tích cực này của các công ty lắp ráp MTXT Việt Nam đang thể hiện phần nào nỗ lực của họ trong việc giành lấy thị phần trong một thị trường khó khăn nhưng không ít tiềm năng như Việt Nam.

Xây dựng được một thương hiệu Việt đối với sản phẩm công nghệ cao như MTXT quả không dễ dàng. Các nhà lắp ráp máy tính VN sẽ còn phải nỗ lực nhiều hơn nữa để khẳng định vị trí thực sự trong muôn vàn các thương hiệu đắt giá khác.