Con người đã nhầm khi cho rằng virus là loài sinh vật bé nhỏ

Từ trước tới nay, các nhà khoa học vẫn cho rằng virus là loài vi sinh vật nhỏ hơn vi khuẩn. Nhưng kể từ 15 năm nay, việc khám phá ra một số loài virus lớn đã cuốn trôi “giáo điều” này.

Mới đây, các nhà nghiên cứu đã phát hiện được một số loài virus khổng lồ trong khu rừng Harvard, một khu rừng rộng tới 1.200 ha thuộc quyền sở hữu của Đại học Harvard nhằm mục đích phục vụ cho các công trình nghiên cứu thuộc loại này.

Nhà sinh học Frederik Schulz (người áo đỏ) đang trích lấy mẫu trong rừng Harvard.

Mục đích ban đầu của nhóm các nhà khoa học từ Đại học Massachusetts và Viện Gen California này, thực sự là muốn nghiên cứu phương cách mà vi khuẩn hoạt động để thích nghi với sự biến đổi khí hậu, nhưng điều bất ngờ là họ lại khám phá ra một loạt virus khổng lồ.

Trong lúc thực hiện phân tích hệ siêu gene của các mẫu, trong số 2.000 hạt đã được giải trình tự, thì các virus có kích thước lớn như vi khuẩn xuất hiện mà con số cụ thể là 16 loại, có kích cỡ tới hơn 0,2 micron.

Điểm đặc biệt thứ nhất, đây là lần đầu tiên khoa học khám phá ra virus khổng lồ trong đất, vì trước nay người ta chỉ tìm thấy chúng ở trong môi trường nước. Một con virus trong số này đã được đặt tên là HyperionVirus có nghĩa là “virus siêu lớn”, nhằm “vinh danh” cây sequoia cao nhất thế giới (115m). Bộ gene của con HyperionVirus này là một trong những bộ gen quan trọng nhất từng được xác định.

Và điểm đặc biệt thứ nhì, mỗi loại virus được phát hiện này đều có cấu trúc khác nhau.

Theo một trong số các nhà sinh học trong nhóm nghiên cứu, Frederik Schulz, số lượng virus được phát hiện có thể sẽ còn nhiều hơn, thậm chí gấp ba, bốn lần hơn nếu đào xới nhiều nơi, vì trong cuộc nghiên cứu này họ chỉ mới đào tìm có một địa điểm. Và ông kết luận, đất ở đây là cả một mỏ virus khổng lồ.

Một bảng thông báo trong rừng Harvard cho biết về tình trạng nóng lên toàn cầu và tác động của nó đối với sự đa dạng vi sinh vật trong đất. (ảnh Jeff Blanchard).

Mỗi loài virus khám phá ra, theo quy định của khoa học, đều được đặt tên. Và thú vị là mỗi cái tên đều có ý nghĩa từ nguồn gốc phát hiện. Như loài Dasovirus, thì tiếp đầu ngữ “daso” trong tiếng Hy Lạp cổ đại có nghĩa là “khu rừng”. Hoặc như loài Solumvirus, thì “solum” trong tiếng Latin có nghĩa là đất. Một loài khác được đặt tên là Harvestovirus, do được “thu hoạch” trong lãnh địa của Harvard…

Một nhà sinh học khác trong nhóm nghiên cứu, Tanja Woyke, phát biểu trên tạp chí Nature: “Tiến vào chiều sâu chuỗi trình tự của các virus khổng lồ trong đất này là cuộc cách mạng hóa cho sự hiểu biết của chúng ta về các hệ sinh thái trên mặt đất vô cùng quan trọng với rất nhiều điều thú vị từ lũ vi sinh vật. Hiện các dữ liệu nghiên cứu của chúng tôi cho thấy rằng rất nhiều mảnh ghép vẫn còn đang thiếu”.