Cá piranha có thực sự nguy hiểm như những lời đồn?

Xuất hiện trong nhiều thước phim kinh dị của Hollywood, cá piranha được xây dựng hình tượng là loài khát máu, hung hăng, có tốc độ hủy diệt kinh hồn.

Piranha vốn là loài cá nước ngọt sống chủ yếu ở phía tây nam Brazil với kích thước vừa phải. Nhờ sở hữu bộ hàm sắc nhọn có thể xé thịt con mồi chớp nhoáng, nên piranha còn có tên gọi khác là "cá răng đao".

Cận cảnh bộ hàm sắc nhọn của cá piranha.

Loài cá này vốn tồn tại từ rất lâu trên Trái đất. Hóa thạch của chúng được tìm thấy ở khu vực Nam Mỹ, với niên đại khoảng 25 triệu năm trước. Trong khi đó, loài piranha hiện đại mà chúng ta thấy ngày nay xuất hiện khoảng 1,8 triệu năm.

Xuất hiện nhiều trong các thước phim kinh dị của Hollywood, cá răng đao được xây dựng hình tượng là loài khát máu, hung hăng, có tốc độ diệt mồi kinh hồn. Bởi vậy, khi nhắc tới piranha, người ta thường nghĩ ngay tới nhiều điều đáng sợ về loài sinh vật nhỏ này. Nhưng liệu bao nhiêu phần trăm trong số đó là sự thật?

Có hơn 30 loại cá piranha sinh sống ở lưu vực sông Amazon. Hầu hết cá piranha là đều được coi là "ác quỷ" dưới nước khát máu. Tuy chỉ có chiều dài khoảng 20cm nhưng chúng có bộ răng nanh sắc nhọn như răng cưa, lực cắn mạnh và đặc tính sống theo bầy đàn. Chính những điều này đã khiến chúng trở thành một trong những kẻ săn mồi hàng đầu ở lưu vực sông Amazon.

Hàm dưới của cá piranha với những chiếc răng sắc nhô ra phía trước.

Cá piranha có thể dễ dàng cắn thủng hộp nhôm 5 lớp và có thể để lại dấu răng trên xương bò siêu cứng, nơi nào có đàn cá piranha là nơi đó có bầu không khí đáng sợ.

Ở vùng lân cận lưu vực sông Amazon, có rất nhiều loài động vật hung dữ khiến nhiều người cảm thấy lo sợ như: lươn điện, cá sấu, rái cá khổng lồ, trăn anacondas, cá piranha... và cá piranha là loài khiến cho nhiều người cảm thấy sợ hãi nhất.

Hàm dưới của cá piranha với những chiếc răng sắc nhọn như dao nhô ra phía trước, ăn khớp với hàm trên tạo thành hình máy chém, khi cắn, hàm răng này có thể nhanh chóng cắt đứt tất cả cơ bắp của con mồi.

Một số loài cá piranha có 2 hàng răng song song ở hàm trên và chỉ có sáu chiếc răng lớn nhô ra bên ngoài nhưng có 7 chiếc răng nanh ẩn bên trong.

Giống như hầu hết các loài cá, cá piranha không nhai, và có thể cắn đứt một miếng thịt vuông ba centimet trong 1 lần cắn. Với khả năng nuốt nhanh của mình, cá piranha có thể dễ dàng ăn thịt con mồi lớn hơn chúng hàng chục hoặc hàng trăm lần. Chỉ mất khoảng hơn 10 phút, một đàn có hổ có thể biến con mồi của mình trở thành một bộ xương trắng.

Giống như hầu hết các loài cá, cá piranha không nhai.

Cá piranha có lưng dày, nhìn từ một bên đầu trông giống như một ngọn núi dựng đứng với lớp vảy siêu cứng. Lớp vảy sừng cứng này có thể đóng vai trò bảo vệ rất tốt khỏi ma sát và tác động bên ngoài, đồng thời lớp vảy này cũng có khả năng tái tạo mạnh mẽ.

Hai bên thân cá piranha có các đường bên, đây là cấu trúc quan trọng để chúng cảm nhận được áp suất nước và tần số rung động, một đầu của đường bên là lỗ mở bên ngoài của dây dẫn hệ thần kinh trong cơ thể cá, đầu kia là các tế bào cảm giác nhạy cảm, vì vậy đây cũng là một trong những vũ khí săn mồi quan trọng nhất của cá piranha.

Cá piranha rất nhạy cảm với máu, mùi tanh và mùi ôi thiu, bởi vì phía trên miệng cá có lỗ mũi cấu tạo từ mô màng nhầy. Vì vậy, khi có máu hoặc xác thối trong nước, cá piranha sẽ luôn là loài đầu tiên chú ý.

Cá piranha rất nhạy cảm với máu.

Trong thời kỳ sinh sản, màu sắc cơ thể của cá piranha sẽ thay đổi. Một số loài cá piranha ban đầu có màu đỏ sẽ tự biến cơ thể thành màu sắc giống như cầu vồng trong thời kỳ sinh sản.

Cá piranha cái sẽ đẩy cây thủy sinh sang một bên để làm sạch bùn, sau đó đẻ khoảng 500 quả trứng cá vào đó, cá đực sẽ bơi lên phía trên của quả trứng cá để thụ tinh, trứng được thụ tinh có thể nở trong vòng hai ngày. Và vài ngày sau, những con cá con đã có có thể ăn, kích thước của cá piranha con chỉ khoảng 1cm và lúc này chúng sẽ ăn côn trùng, động vật có vỏ, cá nhỏ và tôm.

Một số loài cá piranha tỏ ra rất tinh ranh và tỏ ra không quan tâm đến con mồi, khi con mồi lơi lỏng cảnh giác, chúng sẽ nhanh chóng tấn công. Đôi khi cá piranha cũng sử dụng thực vật thủy sinh để ẩn mình và tấn công con mồi.

Một con piranha bắt được tại sông Amazon.

Trên thực tế, cá piranha không thích ăn thịt người. Chúng cũng không thực sự nguy hiểm với con người như trên phim ảnh, mà chỉ là "sát thủ" với những con mồi nhỏ hơn.

Ở ngoài đời, piranha tương đối bình tĩnh. Chúng không phải là loài quá hiếu chiến. Hầu hết chúng ăn côn trùng, giun, những thực vật nhỏ hay loài cá nhỏ tại các con sông nơi sinh sống. Một số ít loài cá răng đao bị thu hút bởi mùi máu sẽ tìm tới những con mồi có kích thước tương đương.

Xem đàn piranha đói "xơi tái" miếng thịt trong tích tắc.

Trước đó, trong một đoạn video do các nhà làm phim của BBC ghi lại, đưa ra thử nghiệm cho miếng thịt xuống hồ nước, xem phản ứng của đàn cá ra sao. Hình ảnh ghi lại cho thấy, nhờ khứu giác đặc biệt tinh nhanh, đàn piranha nhanh chóng phát hiện thấy "con mồi" và thi nhau rỉa với tốc độ chóng mặt.

Cảnh tượng giả định nếu không may rơi xuống hồ chứa toàn cá răng đao.

Quay trở lại câu hỏi giả định ban đầu. Nếu không may chúng ta rơi xuống hồ chứa đầy cá răng đao sẽ thế nào? Thực tế là, có thể bạn còn khiến chúng hoảng sợ. Piranha không thực sự "hứng thú" với con người, trừ khi chúng rất đói và người đó đã chết.

Ngày nay, nhiều người vẫn nuôi cá piranha như một loài cá cảnh, nhưng vì lý do an toàn, việc nuôi cá piranha trong bể cá vẫn được coi là vô cùng nguy hiểm, không nên thử và cá piranha là loài ngoại lai, dễ gây sát thương cho con người và gây hại với các hệ sinh thái bản địa.

Cá piranha mặc dù có cái tên kinh khủng nhưng chúng cũng có mặt tích cực, chúng có thể giúp dọn xác động vật chết trên sông và làm sạch nước, một số cá piranha chỉ ăn trái cây, có thể mang hạt đến khu vực khác, bén rễ và nảy mầm, và thúc đẩy đa dạng loài.

Ngoài ra, thịt của cá piranha cũng ăn rất ngon, ngon hơn hầu hết các loại cá, do đó người dân địa phương thích bắt chúng về để làm bữa tối, thổ dân còn dùng răng cá piranha để làm cung tên, dao, thậm chí là dụng cụ cắt tóc.

• Loài người nợ cá Piranha khét tiếng một lời xin lỗi: Chúng đáng sợ là do con người
• Video: Cá pirana bụng đỏ ăn thịt con mồi
• Bí mật viên kẹo socola đặt trên giường của khách sạn mỗi tối: Cách chiều "thượng đế" không phải dạng vừa
• Tìm ra "thế giới người khổng lồ" 13 tỉ năm tuổi
• Nhà tương lai học dự đoán con người sẽ bất tử vào năm 2030