Người chỉ có trí nhớ kéo dài 90 phút

Trong bộ phim kinh điển "Memento", nhân vật Leonard tỉnh dậy mỗi sáng với trí nhớ trống rỗng, không thể hình thành các ký ức mới do mắc phải một căn bệnh gọi là chứng quên thuận chiều (anterograde amnesia) sau khi bị đánh vào đầu. Đây hoàn toàn là tình tiết hư cấu, nhưng ở ngoài đời thực cũng có một trường hợp mắc bệnh gần nghiêm trọng như trong phim.

• Chụp mỗi ngày 50 bức ảnh để nhớ mặt con
• Bỗng dưng đổi màu da trắng sang đen sau khi ghép gan

Chuyện lạ về người chỉ có trí nhớ kéo dài 90 phút

Tạp chí Neurocase mới đây đã cho đăng tải câu chuyện kỳ lạ về một người đàn ông Anh chỉ có thể nhớ mọi thứ trong tối đa 90 phút kể từ khi dùng thuốc gây mê cách đây 10 năm.

Hết ngày này tới ngày khác, người đàn ông thức dậy và nghĩ đó là ngày 14/3/2005 - ngày anh bắt đầu phần đời kỳ lạ. William O., lúc đó 38 tuổi, đã trải qua một thủ thuật nha khoa đòi hỏi việc gây tê tại chỗ, nhưng sau khi ngồi vào ghế điều trị của nha sĩ, trí nhớ của anh về con số 0. Tình trạng của anh bất thường tới mức các nhà nghiên cứu mô tả nó là mới đối với khoa học.

"Một trong những lí do để chúng tôi viết về trường hợp của cá nhân này là chúng tôi chưa từng chứng kiến điều gì như vậy trước đây trong các bệnh viện và chúng tôi cũng không biết nó bắt nguồn từ đâu", tiến sĩ Gerald Burgess, người đứng đầu nghiên cứu thuộc Đại học Leicester (Anh), nhấn mạnh.

Trước sự cố bị mất trí nhớ, William là một thành viên khỏe mạnh và sung sức thuộc lực lượng vũ trang Anh. Anh không có tiền sử mắc các rối loạn về tâm lý và tâm thần. Gia đình anh cũng không có tiền sử mắc bất kỳ căn bệnh nào về trí não.

Theo báo cáo nghiên cứu, lúc 13h40 ngày 14/3, William tới bác sĩ để chữa nội nha (bít ống tủy chân răng), trong đó, anh được gây tê tại chỗ. Sau khi thủ thuật hoàn tất, William không thể đứng dậy và được mô tả là "trống rỗng". Đến 17h cùng ngày, anh vẫn không hồi phục và do đó được đưa vào viện.

Suốt 1 tháng sau đó, anh chỉ thể nhớ những thứ mới trong khoảng 10 phút và mọi ký ức sẽ biến mất sau đó. Tuy nhiên, tính cách của William không thay đổi và anh hoàn toàn ý thức được mình là ai cũng như mọi việc diễn ra tới ngày 14/3.

Theo thời gian, trí nhớ ngắn hạn của William dần dần kéo dài hơn, nhưng hiện nay, anh vẫn chỉ có thể ghi nhớ các sự kiện trong khoảng 1 tiếng rưỡi đồng hồ. Và mỗi ngày khi thức dậy, William đều tin rằng anh đang ở năm 2005 và cần phải đến gặp nha sĩ. Người đàn ông này chỉ biết được sự khác biệt vì anh và vợ sẽ cùng nhau viết các ghi chú lên chiếc điện thoại smartphone của anh để anh đọc nó mỗi sáng.

William được chẩn đoán mắc chứng quên thuận chiều, căn bệnh thường phát tác do tổn thương đối với vùng đồi hải mã - vùng não thiết yếu cho quá trình học hỏi và ghi nhớ, hình cá ngựa. Các chuyên gia cho rằng, anh có thể đã có một phản ứng đặc biệt với việc gây tê, dẫn đến tổn thương thần kinh, nhưng các dạng quét não khác nhau không phát hiện ra bất kỳ bất thường rõ thấy nào.

Dù vẫn hoàn toàn bối rối về trường hợp của William, nhưng các nhà nghiên cứu cũng nêu ra một vài nhận định không ám chỉ trực tiếp đến việc gây tê hoặc thủ thuật nha khoa. Họ nói, đây có thể là một dạng quên do tâm lý khác thường, khi bệnh nhân trải nghiệm việc mất trí nhớ tiếp sau một sự cố chấn thương trong đời. Tuy nhiên, theo báo cáo, nam bệnh nhân Anh không trải qua bất kỳ sự cố nào như vậy và anh hoàn toàn ổn định về mặt tâm lý.

Một lời giải thích khả dĩ khác là, William có thể bị thiếu hụt nào đó trong quá trình tổng hợp vitamin, một quá trình cần thiết cho việc tái cấu trúc các kết nối tế bào thần kinh hoặc khớp thần kinh cho việc luân chuyển thông tin. Không có khả năng thay đổi hoặc tăng cường các cấu trúc này tiếp sau một sự kiện, các ký ức không thể được củng cố và do đó tan biến mất. Điều thuyết phục nhất là, quá trình này kéo dài khoảng 90 phút, tương ứng với thời gian William có thể lưu giữ các ký ức mới.