Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Quốc tế thiếu nhi 1/6

Quốc tế thiếu nhi 1/6 được biết đến là ngày Tết dành cho trẻ em. Đây là dịp để trẻ được vui chơi, nhận những món quà ý nghĩa từ người thân.

Lịch sử ra đời

Vào rạng sáng ngày 1/6/1942, phát xít Đức bao vây làng Li-đi-xơ (Tiệp Khắc), chúng bắt 173 người đàn ông, 196 người phụ nữ và trẻ em. Tại đây, chúng đã tàn sát dã man 66 người và đưa 104 em thiếu nhi vào trại tập trung, 88 em đã bị chết trong các phòng hơi độc, 9 em khác bị đưa đi làm tay sai cho bọn phát xít. Làng Li-đi-xơ không còn một bóng người.

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về quyền trẻ em.

Hai năm sau, ngày 10/6/1944, phát xít Đức lại bao vây thị trấn Ô-ra-đua (Pháp), chúng dồn 400 người vào nhà thờ, trong đó có nhiều phụ nữ và hơn 100 trẻ em, phóng hỏa đốt cháy một cách thảm thương.

Để tưởng nhớ đến hàng trăm trẻ em vô tội đã bị Đức Quốc Xã sát hại nhẫn tâm, năm 1949 Liên đoàn Phụ nữ dân chủ Quốc tế đã quyết định lấy ngày 1/6 hàng năm làm ngày quốc thế bảo vệ thiếu nhi, nhằm đòi chính phủ các nước phải nhận trách nhiệm về đời sống thiếu nhi, đòi giảm ngân sách quân sự để tăng ngân sách giáo dục, bảo vệ và chăm sóc thiếu niên, nhi đồng. Kể từ năm 1950, ngày 1/6 hàng năm trở thành ngày của thiếu nhi.

Trên thực tế, ngày 1/6 phần lớn chỉ được kỷ niệm ở vài chục nước theo chế độ Chủ nghĩa xã hội trước đây. Việt Nam thuộc khối Xã hội chủ nghĩa, đã chọn ngày 1/6 làm ngày Quốc tế thiếu nhi. Trung Quốc và Liên Xô cũ cũng chọn ngày này hàng năm để kỷ niệm về trẻ thơ cũng như tổ chức các chương trình bảo vệ quyền trẻ em.

Ngày Quốc tế thiếu nhi trên thế giới

Năm 1954, nhằm khuyến khích các nước ghi nhớ về trẻ em và bảo vệ quyền lợi trẻ em, Liên Hợp Quốc đã đề xuất Ngày Thiếu nhi Thế giới tổ chức vào ngày 20/11 mỗi năm.

Cũng chính vào ngày này, nhiều sự kiện quan trọng về trẻ em trên thế giới đã diễn ra: Tuyên bố về quyền trẻ em (1959), Công ước về quyền trẻ em cũng được ký kết vào ngày này (1989), có hơn 191 nước phê chuẩn. Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á, thứ hai của thế giới ký vào Công ước này.

Mặc dù đề nghị ngày 20/11, nhưng Liên Hợp Quốc lại để cho các quốc gia thành viên có thể tổ chức ngày Thiếu nhi của riêng nước mình vào các ngày tự chọn khác nhau. Và một số nước đã kỷ niệm chính ngày 20/11 ở chính quốc như: Canada, Úc, Parkistan, Ai Cập…

Ngày Quốc tế thiếu nhi là ngày cha mẹ bày tỏ tình yêu thương vô bờ bến dành cho con cái

Ngày Quốc tế thiếu nhi ở Việt Nam

Việt Nam là nước đầu tiên ở châu Á và nước thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về quyền trẻ em - Văn kiện pháp lý Quốc tế đầu tiên đề cập toàn diện đến các quyền trẻ em dựa trên nguyên tắc trẻ em có quyền được chăm sóc, bảo vệ và giúp đỡ đặc biệt.

Ở nước ta, ngay sau khi giành được độc lập, ngày 1/6 và Tết Trung thu (15/8 âm lịch) hàng năm đã thật sự trở thành ngày hội vui chơi tưng bừng của thiếu nhi cả nước. Ngày Quốc tế Thiếu nhi đầu tiên (1/6/1950) trong giai đoạn cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của dân tộc ta đang trải qua thời kỳ cam go ác liệt nhất, nhưng Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn luôn nghĩ tới thiếu nhi cả nước và gửi thư chúc mừng các cháu thiếu niên, nhi đồng.

Bác viết: “Bác thương các cháu lắm, Bác hứa với các cháu rằng đến ngày đánh đuổi hết giặc Pháp, kháng chiến thành công, Bác cùng Chính phủ và các đoàn thể sẽ cố gắng làm cho các cháu dần dần được no ấm, được vui chơi, được học hành, được vui sướng…”.

Cũng từ đó, hàng năm cứ đến ngày Tết thiếu nhi và Tết Trung thu, thiếu nhi cả nước ta lại hân hoan đón thư chúc mừng của Bác Hồ. Bác Hồ luôn hết sức quan tâm, dạy bảo các cháu nên người, trong đó 5 Điều Bác dạy thiếu niên nhi đồng đã trở thành nội dung giáo dục đối với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.

Nhiều người chia sẻ, con người ai cũng có những tuổi thơ khác nhau, nhưng những ngày Tết thiếu nhi, hay tết trung thu luôn khắc ghi những kỷ niệm êm đềm về tuổi thơ trong sáng. Dù ta có đi đâu làm gì, vẫn luôn nhớ về tuổi thơ ấy. Do vậy, hãy dành cho trẻ nhỏ những ký ức thật đẹp đẽ về tuổi thơ, hãy để cho các cháu được vui chơi, tận hưởng niềm hạnh phúc của mình.

Các quốc gia đón ngày Quốc tế thiếu nhi như thế nào?

Ngày 1/6 ở Việt Nam cũng là một ngày lễ quan trọng, một ngày hội của thiếu nhi cả nước. Tuy nhiên, trên thế giới, nhiều quốc gia tổ chức ngày trẻ em vào những ngày khác nhau thay vì 1/6.

Ngày Trẻ Em ở Australia là ngày thứ Tư tuần cuối cùng của tháng 10. Ở Brazil là ngày 12/10, ngày hội cho thiếu nhi rơi vào ngày Đức Mẹ Aparecida, ngày nghỉ toàn quốc tại Brazil. Mỹ không có ngày thiếu nhi riêng mà gộp chung vào Ngày của mẹ, Ngày của cha.

Ở Nhật, Ngày Quốc tế Thiếu nhi là ngày nghỉ toàn quốc, hay còn gọi là “Kodomo no Hi” được tổ chức vào ngày 5/5.

Ngày trẻ em ở Ấn Độ là ngày 14/11, mừng sinh nhật nhà lãnh đạo Jawaharlal Nehru (thủ tướng đầu tiên của Ấn Độ).

Tại Thổ Nhĩ Kỳ Ngày quốc tế Thiếu nhi là ngày 23/4, ngày này cũng là “Ngày lễ Chủ quyền quốc gia và Ngày trẻ em”. Ngày trẻ em tại Thổ Nhĩ Kỳ sẽ diễn ra với các hoạt động ngoạn mục và các nghi lễ kéo dài trong một tuần.

Tại Canada, năm 1993, Quốc hội chính thức công bố ngày 20/11 hàng năm là Ngày Thiếu nhi theo tuyên bố của Liên Hợp Quốc về quyền trẻ em vào ngày 20/11/1959. Tuyên bố này nêu rõ quyền của trẻ em từ 18 tuổi trở xuống được bảo vệ chặt chẽ trước pháp luật. Tại Canada, ngày này còn gọi là “Child Day Act”.

Tại Đức, trong thời kỳ chiến tranh lạnh (1945-1991), ngày lễ thiếu nhi được tổ chức ở hai bên Đông và Tây Đức hoàn toàn khác nhau (tại DDR là ngày 1.6, ở BRD là ngày 20.9), chúng cũng mang 2 cái tên khác nhau với các đặc điểm riêng, DDR gọi là Ngày Quốc tế thiếu nhi, còn BRD gọi là Ngày thiếu nhi thế giới.

Tại Đông Đức, ngày lễ Thiếu nhi được áp dụng từ năm 1950 và trở thành một sự kiện hàng năm trong thời thơ ấu của mỗi đứa trẻ.

Ở Trung Quốc thường tổ chức kỷ niệm ngày Phụ nữ cùng với ngày trẻ em vào cùng ngày 4/4, được gọi là “Ngày lễ tổng hợp của Phụ nữ và trẻ em”. Còn tại Hồng Kông, Đài Loan, ngày dành cho thiếu nhi là ngày 4/4, đây cũng là ngày nghỉ lễ.

Năm 2024, ngày Quốc tế Thiếu Nhi là ngày thứ 7, 1/6/2024. Phụ huynh nên chú ý sắp xếp thời gian hợp lý để tổ chức buổi tiệc kỷ niệm ý nghĩa, tặng quà hoặc linh hoạt sắp xếp lịch để trẻ vui chơi, giúp trẻ có những kỷ niệm đẹp ngày Quốc tế Thiếu nhi. Tuy nhiên, trước tình hình dịch bệnh phức tạp năm nay, các bậc bố mẹ đừng quên tuân thủ các biện pháp an toàn phòng dịch nhé!

• Nga sẽ phóng tàu hạt nhân bay từ Mặt trăng tới sao Mộc
• Hàm răng chó Pitbull khỏe cỡ nào mà cắn chết người "như bỡn"?
• Những bí mật của các cây cầu "nghìn năm tuổi"