Phát hiện mới về ẩn số "loài người trở nên độc nhất"

Các nhà khoa học đã tiến thêm một bước trong việc giải đáp bí ẩn "Điều gì khiến loài người trở nên độc nhất?".

Những mảnh ADN có thể lưu giữ những manh mối quan trọng nhất để phân biệt người hiện đại với tổ tiên của chúng ta. Các nhà khoa học vẫn không ngừng đi tìm câu trả lời cho câu hỏi "Điều gì khiến loài người trở nên độc nhất?".

Mới đây, họ đã tiến thêm một bước trong việc giải đáp bí ẩn này bằng công cụ mới cho phép so sánh ADN của loài người hiện đại và tổ tiên đã tuyệt chủng của chúng ta một cách chính xác hơn.

Hộp sọ người Neanderthal được phục dựng (phải) và hộp sọ người hiện đại được trưng bày tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên ở New York - Mỹ. (Ảnh: AP).

Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances hôm 16-7, người ta phát hiện ra rằng chúng ta và những người hiện đại khác chỉ có chung 7% bộ gene, không giống với tổ tiên thời tiền sử.

Nhà sinh học máy tính của Trường ĐH California (Mỹ), đồng tác giả nghiên cứu, cho biết: "Đó là một tỉ lệ khá nhỏ. Những phát hiện dạng này là lý do các nhà khoa học không đồng tình quan điểm loài người chúng ta khác biệt với người Neanderthal".

Nghiên cứu trên dựa vào các mẫu ADN lấy từ hóa thạch của người Neanderthal và người Denisovan đã tuyệt chủng cùng với ADN của 279 người hiện đại trên khắp thế giới. Các nhà khoa học đã biết rằng người hiện đại có chung một số ADN với người Neanderthal. Tuy nhiên, những người khác nhau có chung các phần khác nhau của bộ gene. Một trong những mục tiêu của nghiên cứu mới là xác định các gene dành riêng cho người hiện đại.

Nhóm nghiên cứu đã phát triển một công cụ có thể tính toán dữ liệu bị mất trong bộ gene cổ xưa, theo nhà cổ sinh vật học tại Trường ĐH Wisconsin (Mỹ) John Hawks. Họ cũng phát hiện một phần nhỏ hơn trong bộ gene của chúng ta - khoảng 1,5% - chỉ tồn tại trên người hiện đại và tất cả những người còn sống ngày nay đều sở hữu phần gene này.

Đồng tác giả nghiên cứu Richard Green, Trường ĐH California (Mỹ), nói: "Những phần này của bộ gene cực kỳ phong phú với những gene liên quan tới sự phát triển thần kinh và chức năng não".

Năm 2010, ông Green giúp xây dựng chuỗi phác thảo bộ gene của người Neanderthal đầu tiên. Bốn năm sau, nhà di truyền học Joshua Akey cho biết loài người hiện đại mang một số ADN của người Neanderthal. Kể từ đó, các nhà khoa học tiếp tục hoàn thiện các kỹ thuật để trích xuất và phân tích vật liệu di truyền từ hóa thạch.

"Những công cụ tốt hơn cho phép chúng tôi đặt ra những câu hỏi ngày càng chi tiết hơn về lịch sử và sự tiến hóa của loài người" - nhà nghiên cứu Joshua Akey, người không tham gia nghiên cứu mới, chia sẻ. "Những phát hiện cho thấy chúng ta thực sự là một loài rất trẻ. Cách đây không lâu, chúng ta vẫn còn chia sẻ hành tinh với những dòng dõi khác của loài người".

• Phục hồi bộ gene người cổ đại từ bùn trong hang động
• Kinh ngạc "chốn ăn chơi" 2.000 năm tuổi, tiện nghi như thời hiện đại
• Phát hiện bể nước 3.400 năm tuổi xây bằng gỗ sồi ở Italy