Pho mát 3.600 năm tuổi "tiết lộ" bí ẩn về cách chế biến thực phẩm thời cổ đại

Những mẩu pho mát này được đặt quanh đầu và cổ của các xác ướp, có thể là một món ăn dự trữ cho "thế giới bên kia".

Một thập kỷ sau khi phát hiện những xác ướp còn nguyên vẹn tại sa mạc Taklamakan, các nhà nghiên cứu đã thành công trong việc phân tích DNA từ loại pho mát cổ xưa này. Đây là loại pho mát lâu đời nhất từng được tìm thấy trong các hồ sơ khảo cổ học.

Một xác ướp từ nghĩa trang Xiaohe ở lưu vực Tarim khô cằn, thuộc vùng Tân Cương của Trung Quốc, được nhìn thấy với pho mát kefir rải rác quanh cổ.

Kết quả phân tích cho thấy người dân thời đó, thuộc nền văn hóa Xiaohe, đã biết cách sản xuất pho mát bằng cách sử dụng vi khuẩn để cải thiện thực phẩm. Phát hiện này còn cung cấp thông tin quan trọng về cách vi khuẩn đóng vai trò trong việc theo dõi sự lan truyền của các ảnh hưởng văn hóa qua nhiều thời kỳ.

Theo Giáo sư Christina Warinner từ Đại học Harvard, nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell mở ra một cánh cửa mới cho các nghiên cứu về DNA cổ đại, với công nghệ hiện đại mà các nhà khoa học ngày nay có thể thực hiện, điều mà trước đây chưa thể tưởng tượng được.

Bà Warinner giải thích, ngày nay, thực phẩm lên men chủ yếu được làm từ một số ít loại vi khuẩn và nấm men thương mại được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, nhưng ít ai biết về các loại vi khuẩn truyền thống mà con người đã sử dụng trong quá khứ để tạo ra các thực phẩm quan trọng như bánh mì, pho mát, bia và rượu vang.

Một nhóm nghiên cứu do nhà cổ sinh vật học Trung Quốc, Qiaomei Fu làm trưởng nhóm đã phân tích DNA từ pho mát và xác định rằng, nó chứa DNA của dê và gia súc. Họ cũng phát hiện ra loại vi khuẩn kefir, một loại pho mát phổ biến đến ngày nay, đã có mặt trong pho mát từ 3.600 năm trước.

Các nhà nghiên cứu đã thu thập được DNA động vật và vi khuẩn từ pho mát kefir được phát hiện trên xác ướp ở lưu vực Tarim. (Nguồn: CNN)

Khu vực nghĩa trang Xiaohe, nơi phát hiện các xác ướp, đã làm các nhà khoa học "bối rối" với sự kết hợp giữa các đặc điểm văn hóa và di truyền đặc biệt của những cư dân nơi đây. Mặc dù sống tách biệt về mặt di truyền, những người này vẫn tiếp nhận những ý tưởng và công nghệ mới từ các nền văn minh khác.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, không giống như các phương pháp làm pho mát ở Trung Đông và Hy Lạp, người Xiaohe không pha trộn sữa từ nhiều loài động vật khác nhau khi sản xuất kefir.

Phát hiện này giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách vi khuẩn probiotic – một loại vi khuẩn có lợi – đã tiến hóa qua hàng nghìn năm. Những nghiên cứu này không chỉ làm sáng tỏ cách chế biến thực phẩm thời cổ đại mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về sự tương tác của con người với thế giới vi sinh.

Cuối cùng, các nhà khoa học cho rằng pho mát và các sản phẩm từ sữa đã có vai trò quan trọng trong cuộc sống từ hàng nghìn năm trước và tiếp tục là một phần thiết yếu của nền văn hóa và thực phẩm ngày nay.

• Vì sao có lỗ trên tảng phô mai?
• Vì sao một số loại phô mai lại có mùi khó ngửi kinh khủng khiếp?
• Phát hiện món ăn khoái khẩu thật sự của chuột Jerry, phô mai ư? Nhầm to rồi nhé!