Thế giới ra sao nếu con người biến mất hoàn toàn?

Hiện thực kinh hoàng nào sẽ xảy ra trên trái đất, nếu toàn bộ nhân loại bất ngờ biến mất chỉ sau một đêm? 

Kể từ khi trái đất ra đời, các sinh vật khác nhau đã lần lượt xuất hiện, nhưng trong lịch sử kéo dài gần 550 triệu năm, nhiều loài đã tuyệt chủng.

Trên thực tế, hơn 90% các dạng sinh vật sống từng xuất hiện trên trái đất đã bị biến mất hoàn toàn. Khi một sinh vật tuyệt chủng, một sinh vật khác sẽ tiến hóa và thay thế nó.

Hàng triệu năm trước, thủy tổ của loài người được sinh ra trên trái đất và bắt đầu cạnh tranh với các loài động vật có vú khác cùng thời kỳ để giành vị trí “bá chủ” của trái đất.

Sau hàng triệu năm tiến hóa và phát triển, loài người dựa vào bàn tay khéo léo và trí tuệ vô song đã trở thành chủ nhân mới của trái đất và thiết lập một nền văn minh huy hoàng của loài người.

Nhưng hiện nay, con người đã tự phá vỡ cân bằng sinh thái của trái đất, khí hậu khắc nghiệt và thiên tai kéo theo nhiều loài trên trái đất bị tuyệt chủng nhanh chóng.

Các nhà khoa học dự đoán, nếu tình hình vẫn tiếp tục tiếp diễn, chưa đầy một thế kỷ nữa, cuộc tuyệt chủng hàng loạt thứ 6 sẽ chính thức bắt đầu, con người rồi sẽ chịu chung số phận với những loài khủng long. Vậy, Trái đất sẽ như thế nào sau khi loài người biến mất?

Cơ sở hạ tầng sụp đổ

Có hằng sa số viễn cảnh tương lai về sự tuyệt diệt của nhân loại. Nếu một loại virus nào đó gây nên đại dịch toàn cầu, khiến con người “bay màu” khỏi hành tinh một cách nhanh chóng, thành phố có đông người sinh sống sẽ là nơi chịu nhiều thay đổi nhất.

Một khu đất bị cây xanh xâm lấn sau khi rơi vào tình trạng bỏ hoang sau nhiều năm. (Ảnh: William Widmer/The New York Times).

Theo nghiên cứu của nhà nghiên cứu Weisman, không có người vận hành giao thông, điều tiết lượng nước ngầm hay cống thải thành phố, hệ thống tàu điện ngầm như ở London hay New York có nguy cơ bị nhấn chìm hoàn toàn chỉ trong 36 tiếng.

Các nhà máy lọc dầu, nhà máy hạt nhân nếu không được giám sát thường xuyên sẽ dẫn đến hỏa hoạn, nổ lò phản ứng và giải phóng chất phóng xạ cực kỳ nguy hiểm. Tương tự, hệ sinh thái mà con người chỉ mới học cách trân trọng sẽ bị kéo theo rồi chết bởi núi rác thải nhựa không thể phân hủy.

Hệ thống giao thông công cộng ở các thành phố sẽ sụp đổ chỉ sau 1 ngày. (Ảnh: iStock).

Thiên nhiên, cây cối bắt đầu xâm lấn vào công trình kiến trúc khiến toàn bộ kết cấu hạ tầng sụp đổ, sau đó bị thay thế bởi những khu rừng già. Điều này gây ra sự tích tụ một lượng khổng lồ lá cây khô và vật chất dễ cháy. Ông Weisman cho biết: “Hỏa hoạn từ sấm sét sẽ tạo ra rất nhiều tàn tro là chất nuôi dưỡng sự sống sinh vật. Các đường phố sẽ biến thành những cánh đồng và rừng rậm chỉ trong vòng 500 năm”.

Đáng chú ý, “Những công trình tồn tại lâu nhất là những công trình được kết cấu từ vật chất không phải nhân tạo, ví dụ như những công trình kiến ​​trúc bằng đá. Lúc này, những ụ đất và đá tảng đồ sộ sẽ trở thành biểu tượng riêng của hành tinh thay thế cho phiên bản nhà chọc trời mà con người đã xây dựng".

Thế giới tĩnh lặng

Nếu con người biến mất trên thế giới, điều đầu tiên dễ nhận thấy nhất liên quan tới thính giác thay vì thị giác, theo Carlton Basmajian, phó giáo sư quy hoạch vùng miền và thiết kế đô thị ở Đại học Iowa. Thế giới sẽ vô cùng yên tĩnh, qua đó bạn sẽ nhận ra con người tạo ra bao nhiêu tiếng ồn. Sau một năm vắng bóng con người, bầu trời sẽ trong xanh hơn và không khí trong lành hơn. Gió và mưa sẽ làm sạch bề mặt Trái Đất. Tất cả khói mù và bụi do con người gây ra sẽ biến mất, theo The Conversation.

Mô phỏng thế giới hậu tận thế. (Ảnh: Bulgar/E+).

Trong nhà

Vào năm đầu tiên đó, khi nhà cửa không có bất kỳ ai ghé qua, không có nước trong vòi. Hệ thống nước đòi hỏi bơm thường xuyên. Nếu không có ai ở nhà máy cung cấp nước quản lý máy móc bơm nước, không có nước chảy tới hộ dân. Nhưng nước ở trong đường ống khi mọi người biến mất sẽ vẫn tồn tại vào thời gian mùa đông kéo đến, do đó vào đợt lạnh đầu tiên, không khí lạnh giá sẽ đông cứng nước trong đường ống, khiến đường ống nứt vỡ.

Ngoài ra, những ngôi nhà cũng không có điện. Nhà máy điện sẽ ngừng hoạt động bởi không có ai theo dõi máy móc và duy trì nguồn cung cấp nhiên liệu. Vì vậy, ngôi nhà sẽ chìm trong bóng tối, không có đèn, TV, điện thoại hay máy tính. Trong nhà sẽ phủ đầy bụi. Trên thực tế, bụi ở trong không khí mọi lúc nhưng chúng ta không chú ý tới bởi hệ thống điều hòa và máy sưởi thổi khí xung quanh.

Cỏ trong sân nhà sẽ mọc cao cho đến khi quá dài và mềm để mọc tiếp. Những gốc cỏ mới sẽ xuất hiện ở khắp mọi nơi. Nhiều cây cối chưa từng thấy trước đây sẽ bén rễ trong sân nhà bạn. Không có ai ở đó để nhỏ hoặc chặt cây.

Nhiều côn trùng sẽ vo ve xung quanh khu vườn. Mọi người thường diệt côn trùng bằng cách phun thuốc và loại bỏ môi trường sống của chúng. Không có con người, côn trùng sẽ quay trở lại và thống trị thế giới lần nữa.

Trên đường phố

Trong khu phố, động vật sẽ đi lang thang, đầu tiên là loài vật nhỏ như chuột, macmot, gấu mèo, chồn hôi, cáo và hải ly. Động vật lớn hơn sẽ xuất hiện sau đó, bao gồm hươu, chó sói đồng cỏ và đôi khi cả gấu.

Do không có đèn điện, thế giới tự nhiên sẽ quay lại đúng nhịp. Ánh sáng duy nhất đến từ Mặt Trời, Mặt Trăng và các ngôi sao. Những đám cháy sẽ diễn ra thường xuyên. Sét có thể đánh trúng cây cối, cánh đồng, khiến bụi rậm bốc cháy, hoặc đánh vào nhà cửa. Không có con người cứu hỏa, đám cháy sẽ tiếp tục lan ra cho tới khi tự tắt rụi.

Đa dạng tự nhiên sẽ hồi phục

Côn trùng, lớp sinh vật có số lượng lớn nhất hành tinh, khi không còn con người kiểm soát, sử dụng thuốc trừ sâu sẽ phát triển mạnh mẽ nhất. Theo đó, một chuỗi phản ứng sẽ xảy ra trong hệ sinh thái: thực vật sinh sôi rồi đến số lượng các loài chim cũng tăng lên.

Các nhà khoa học dự đoán tỷ lệ diệt vong của con người là 1/14.000. (Ảnh: iStockphoto).

Sự chuyển đổi này sẽ dẫn đến sự gia tăng đa dạng sinh học trên quy mô toàn cầu. Mô hình hóa sự đa dạng của các loài động vật lớn - như sư tử, voi, hổ, tê giác và gấu - trên khắp hành tinh, giới khoa học tiết lộ rằng thế giới cũng từng rất phong phú. Nhưng, điều đó đã thay đổi khi con người bắt đầu bành trướng, săn bắt và xâm chiếm môi trường sống của chúng.

Søren Faurby, giảng viên môn vĩ mô và tiến hóa vĩ mô tại Đại học Gothenburg, Thụy Điển, giải thích: “Khi con người di cư khỏi châu Phi và Á-Âu để đến các khu vực khác trên thế giới, tỷ lệ tuyệt chủng ở động vật tại nơi đó cũng tăng lên đều đặn”.

Thế giới từng rất đa dạng sinh học cho tới khi con người xuất hiện. (Ảnh: National Geographic).

Ông nhấn mạnh thêm: “Nếu không có tác động nặng nề của loài người, miền trung Hoa Kỳ và các vùng của Nam Mỹ hiện nay, sẽ là những nơi giàu động vật lớn nhất trên Trái Đất. Động vật như voi phổ biến ở quần đảo Địa Trung Hải. Thậm chí còn có cả tê giác sống ở châu Bắc Âu”.

Faurby cùng đồng nghiệp của ông đã tính toán ngay cả khi loài người biến mất, vẫn phải mất hàng triệu năm để hành tinh phục hồi sau sự tuyệt chủng của nhiều loài trước đó. “Ước tính sẽ mất khoảng từ 3 đến 7 triệu năm hoặc hơn để quay trở lại mốc thời điểm trước tuyệt diệt của các loài vật”, Jens-Christian Svenning, giáo sư vĩ mô và địa lý sinh học tại Đại học Aarhus, Đan Mạch cho biết.

Đoạn phim dưới đây cho thấy một chuỗi các sự kiện sẽ xảy ra, nếu ngày tận thế bất ngờ ập tới. Video bắt đầu với câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra nếu tất cả mọi người biến mất khỏi hành tinh này?

Thiên nhiên luôn tìm ra cách

Trong thế giới viễn tưởng, thiên nhiên lại có thể phục hồi sự đa dạng vốn có nhưng những tác động biến đổi khí hậu kích hoạt bởi loài người là không thể xóa nhòa. Các vụ nổ giếng dầu, khí đốt rò rỉ khi con người không còn kiểm soát sẽ giải phóng vào không trung một lượng lớn CO₂.

Dù CO₂ sẽ không tồn tại trong không khí vĩnh viễn do được đại dương hấp thụ, nhưng "bể chứa" này không phải là không đáy. Đến một điểm nào đó, nước biển sẽ bị axit hóa do lượng khí thải dư dẫn đến các loài sinh vật sống trong môi trường bị đầu độc.

Chernobyl, một trong những nơi bỏ hoang lớn nhất thế giới. (Ảnh: CNTraveller).

Lượng CO₂ trong bầu không khí hiện nay phải mất hàng nghìn năm mới tan biến thậm chí tới 100.000 năm theo cuốn sách của ông Weisman. Tuy nhiên, ông cũng bày tỏ một luận điểm thắp lên hy vọng cho nhân loại, đó là lượng CO₂ trong khí quyển vào kỷ Jura còn cao gấp 5 lần, nhưng vẫn có những loài sinh vật biển đối phó để sống sót.

Ý nghĩa mà ông nhắc đến là dù khí hậu có khắc nghiệt thế nào thiên nhiên vẫn tìm ra cách tồn tại, động thực vật vẫn có thể thích nghi để rồi tiến hóa thành một phần cao cấp hơn của hành tinh.

Một suy nghĩ về tương lai thoáng qua trong trí óc cũng đủ giúp ai đó lưu tâm hơn đến hành động bản thân trong hiện tại. Bảo tồn địa vị trên hành tinh là nỗ lực không ngừng nghỉ của loài người từ thuở khai thiên lập địa.

• Vì sao bạn không thể ngửi được “mùi” của chính nhà mình?
• Tại sao năm mới bắt đầu từ ngày 1 tháng 1?
• Giải mã cách động vật cổ đại chuyển đổi từ sống dưới nước sang trên cạn