Tìm thấy loại gene vẫn còn hoạt động sau khi cơ thể chúng ta chết đi

Một bài viết xuất hiện trên trang Motherboard nói rằng sau tất cả, hóa ra chúng ta còn có "cuộc sống" khi đã chết.

Điều gì thực sự sẽ xảy ra với chúng ta sau khi chết? Khi một người ngừng thở, trái tim dừng việc tuần hoàn bơm máu, các bác sĩ sẽ kết luận người đó đang trong trạng thái "chết lâm sàng". Trên khía cạnh sinh học, sự phân hủy cuối cùng của các tế bào cơ thể, các cơ quan và mô não, báo hiệu các giai đoạn cuối cùng đang tiến hành và không thể nào đảo ngược được.

Nhưng nếu như những điều đó không phải là kết thúc? Hai nghiên cứu mới đây cho thấy rằng hàng trăm gene thực sự vẫn tiếp tục hoạt động, và trong một số trường hợp, chúng trở nên tích cực hơn sau khi cái chết xảy ra. Điều này gây ra ngạc nhiên rất lớn cho các nhà nghiên cứu vì mọi kết quả nghiên cứu từ lâu đã luôn cho rằng hoạt động của gene giảm xuống sau khi một cơ thể chết đi. Đó cũng là lý do vì sao người ta thường tính toán sự thay đổi của gene để tính thời gian qua đời.

Theo nhà vi sinh vật học Peter Noble của đại học Washington, đồng thời là nhà nghiên cứu chính của cả 2 bài báo, ông đã khám phá ra các gene có tên "bất tử" có thể giúp cải thiện việc bảo tồn các cơ quan cấy ghép. Hai bài nghiên cứu của ông hiện đang được đăng tải trên trang BioRxiv (một trang web chuyên lưu trữ các bản thảo nghiên cứu, nơi các tác giả đưa ra những phát hiện của họ cho cộng đồng khoa học và nhận phản hồi về các ý tưởng nghiên cứu đó trước khi chúng được công khai trên tạp chí).

Có một loạt các gene vẫn hoạt động tốt trong các xác chết trong 12 giờ sau khi qua đời.

Noble cho biết nghiên cứu gần đây nhất của ông lấy cảm hứng từ một nghiên cứu trong ba năm liền đã được công bố trên tạp chí Forensic Science International, phát hiện ra một loạt các gene vẫn hoạt động tốt trong các xác chết trong 12 giờ sau khi qua đời.

Để nghiên cứu sự giải phóng của vòng tuần hoàn di truyền, trong các nghiên cứu gần đây, nhóm nghiên cứu đã chiết xuất và đo nồng độ mRNA trong mô của những con chuột và cá ngựa chết đi. Vì mRNA đóng một vai trò quan trọng trong biểu hiện gene nên nếu mức độ của các phân tử này cao hơn sẽ cho thấy hoạt động di truyền nhiều hơn.

Một trong hai bài nghiên cứu trên, Noble cùng các cộng sự đã đã mô tả được hơn 1000 gen tồn tại sau khi chết. Tổng cộng có 515 con chuột tiếp tục hoạt động trong vòng 2 ngày, trong khi 548 con cá ngựa vẫn hoạt động trong suốt 4 ngày sau khi chết.

"Đó là một cuộc thí nghiệm của sự tò mò để tìm hiểu rằng sẽ có gì xảy ra sau cái chết" - Noble nói với tạp chí khoa học.

Tuy nhiên, một trong những phát hiện đáng kinh ngạc nhất là việc hàng trăm gene thực sự đã tăng lên, thúc đẩy hoạt động của những sinh vật, trong vòng 24 giờ sau khi chết. Noble nghi ngờ rằng nhiều gene này bị đè nén bởi các gene khác khi cơ thể chủ còn sống, và đến khi cái chết xảy ra thì các gene ấy mới được tự do "thức tỉnh".

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng rất nhiều gene tồn tại sau khi chết, điển hình là hoạt động trong quá trình phát triển phôi thai. Điều này dẫn tới một lý thuyết mới rằng: ở cấp độ tế bào, các dạng sống mới phát triển có thể có nhiều điểm chung với các xác chết.

Các gene khác mà những nhà nghiên cứu xác định được lại liên quan đến việc thúc đẩy sự phát triển của tế bào ung thư. Họ tin rằng sự kích hoạt các gene liên quan đến ung thư có thể giải thích được phần nào tại sao nhiều người nhận ghép tạng có nguy cơ phát triển ung thư sau khi được thay thế cơ quan mới. Mặc dù trước đó, điều này được cho là do thuốc ức chế miễn dịch mà các bệnh nhân thường được kê toa. Vấn đề này cần được nghiên cứu thêm nhiều nữa mới có đáp án chính xác.

Tác giả của hai bài nghiên cứu - Peter Noble.

"Từ các kết quả trên chúng tôi nhận thấy rằng hệ thống trong cơ thể vẫn chưa đạt được trạng thái cân bằng" một trong những nghiên cứu cho rằng, sẽ rất thú vị khi giải quyết câu hỏi sau: điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta đối phó với cái chết bằng cách cung cấp dưỡng chất và oxy cho mô? Có thể các tế bào sẽ sống lại hoặc sẽ có một hướng đi mới thú vị như biến thành cái gì đó khác biệt, chẳng hạn như trong bệnh ung thư.

Các nhà nghiên cứu hi vọng rằng những phát hiện của họ có thể được sử dụng bởi các nhà khoa học pháp y nhằm tìm ra thời điểm chết chính xác hơn, mặc dù điều này vừa nghe nói đã thấy khó khăn vô cùng.

Noble cho biết: "Chúng ta có thể được rất nhiều thông tin về cuộc sống bằng cách nghiên cứu cái chết".