Tranh luận về xu hướng tình dục đồng giới của Alexander đại đế

Sử sách cho rằng Alexander đại đế có xu hướng tình dục đồng giới bởi yêu chàng chỉ huy đội kỵ binh Hephaestion, cả hai gắn bó với nhau như nhân tình.

Theo Ancient, Alexander III (356-323 trước Công nguyên) còn được gọi là Alexander đại đế. Đây là vị vua thứ 14 của vương quốc Macedonia, song ít dành thời gian cho việc trị quốc tại quê nhà. Trong thời kỳ nắm vương triều, ông chủ yếu thực hiện các cuộc mở mang bờ cõi và được xem là một trong những vị tướng thành công nhất lịch sử, đã chinh phục gần như toàn bộ thế giới mà ông biết đến.

Người ta tin rằng Alexander đại đế là một trong những chiến lược gia quân sự vĩ đại nhất trong lịch sử nhân loại. Trong các cuộc chinh phạt, hoàng đế oai hùng cưỡi trên lưng thần mã Bucephalus đánh đến đâu là thắng đến đó. Dù vậy có một bí mật được xem là động trời của vua mà đến sau này các nhà nghiên cứu mới "khai quật", đó chính là mối tình đồng tính giữa Alexander đại đế với anh chàng chỉ huy đội kỵ binh Hephaestion.

Một số tài liệu ghi nhận Alexander có tình cảm sâu sắc với chàng Hephaestion, chỉ huy đội kỵ binh và cũng là bạn thân từ thời thơ ấu. Thở nhỏ, hai chàng trai học chung với một nhóm trẻ con nhà quý tộc ở Macedonia dưới sự dạy dỗ của nhà triết học Aristotle. Chàng Hephaestion đánh dấu sự xuất hiện đầu tiên trong lịch sử nhân loại vào thời điểm Alexander đại đế tiến đến thành Troy (hay Troia).

Alexander đại đế và người tình Hephaestion. (Ảnh minh họa: Ancient).

Những nghiên cứu lịch sử gần đây của tác giả Aelian trong cuốn Varia Historia, mục 12.7, khẳng định Hephaestion từng tiết lộ ông là người tình của Alexander. Cả hai nhận ra tình cảm yêu thương dành cho nhau như chuyện tình đồng giới nổi tiếng giữa Achilles và Patroclus. Alexander đại đế hãnh diện nhận mình là hậu duệ của vị anh hùng Achilles. Trong chuyến thăm đền thờ Achilles và Patroclus, Alexander đã tôn vinh Achilles bằng cách cởi bỏ quần áo và chạy xung quanh tượng thờ. Trong lúc đó, Hephaestion cũng kính cẩn nghiêng mình tỏ lòng tôn kính trước Patroclus.

Alexander đại đế đã dành nhiều thời gian ở bên cạnh Hephaestion hơn bất cứ người nào, kể cả vợ. Nếu thuở nhỏ cả 2 gắn bó với nhau trong học hành, luyện tập võ nghệ thì khi trưởng thành, họ luôn kề vai sát cánh cùng nhau chinh chiến, bàn luận chính trị... Mặc dù sau này hoàng đế và chàng chỉ huy đội kỵ binh đều lấy vợ và sinh con nhưng cả hai từng có thời gian gắn bó với nhau như nhân tình.

Một số sách sử ghi chép rằng trong mối quan hệ đồng giới ấy, Alexander đóng vai trò chồng, Hephaestion là vợ. Cũng từ đây, tên tuổi Hephaestion chính thức xuất hiện trong các tài liệu cổ xưa, được nhắc đến trong vai người tình của Alexander đại đế. Trong thời gian vua đến Ecbatana, chàng tình nhân qua đời khiến ông vô cùng đau xót. Alexander truyền lệnh chôn cất Hephaestion theo nghi lễ trang trọng.

Sau này, một số nhà sử học lại đặt nghi vấn về mối quan hệ giữa Alexander và Hephaestion. Sử gia Robin Lane Fox viết trong một bài tham luận rằng: "Những lượm lặt gần đây nhất khẳng định Alexander đại đế có mối quan hệ yêu đương với Hephaiston nhưng không có văn kiện lịch sử chính thống đương thời nào nói về vấn đề này". Tuy nhiên, Fox thừa nhận "Có một sự thật là tình bạn của hai người đàn ông này sâu sắc và thân thiết một cách khác thường".

Thời đó tại Hy Lạp, quan hệ đồng tính luyến ái rất phổ biến và được xã hội chấp nhận. Một số tài liệu còn nói rằng Alexander đại đế và Hephaestion đã nảy sinh quan hệ tình dục trong thời gian diễn ra cuộc chinh phạt thành Troy. Khi Hephaestion qua đời, ông hoàng của đế chế Macedonia đã khóc thương người tình rất nhiều và bỏ ăn uống suốt mấy ngày. 8 tháng sau khi Hephaestion chết, Alexander đại đế băng hà.