Vô tình nhặt được "bí kíp" lai tạo thành công cỏ 4 lá

Có 4 lá đã không còn là của hiếm khiến chúng ta đỏ mắt đi tìm như xưa bởi các nhà khoa học đã có thể trồng đại trà loại biểu tượng may mắn này (nếu thích).

Giống cỏ 3 lá (shamrock), là biểu tượng truyền thống chỉ Thiên Chúa Ba Ngôi được Thánh Patrick dùng để giải thích Kitô giáo cho người ngoại đạo. Cỏ 4 lá cũng thuộc loại cỏ ba lá nhưng hiếm hơn, được coi là một biểu tượng "may mắn của người Ireland".

Niềm tin này vượt qua không gian, thời gian... trải rộng ra khắp thế giới khiến nhiều người cho rằng nếu tìm được cỏ 4 lá sẽ gặp may mắn. Người ta tin rằng, mỗi cánh của cỏ 4 lá đều tượng trưng cho một thứ: Cánh lá đầu tiên là sự trung thành, cánh lá thứ hai là hi vọng, cánh thứ ba dành cho tình yêu và cánh cuối cùng là sự may mắn.

Cỏ 4 lá được cho sẽ đem lại may mắn nhưng rất hiếm nên có dịp, ai cũng muốn thử tìm. (Ảnh: wonderopolis).

Ai cũng biết rằng có 4 lá rất hiếm. Chỉ 1/10.000 cỏ 3 lá mới có một nhánh 4 lá. Ước tính rằng để tìm 1 cây cỏ 4 lá trên đồng 3 lá thì phải xăm xoi từng mầm cỏ đơn lẻ trong một khu vực rộng khoảng 13 feet vuông (4m vuông).

Wayne Parrott, một nhà nghiên cứu tại Đại học Georgia, là người chuyên tìm hiểu những bí ẩn của cỏ 3 lá. Năm 2010, phòng thí nghiệm của Parrott đã khám phá ra khu vực có gene đặc trưng quy định hình thái 4 lá trong bộ gene của loài cỏ 3 lá phổ biến nhưng lại không thể xác định gene cụ thể đó.

Kết quả được công bố trên tạp chí Crop Science giải thích: "Nó (gene 4 lá) nằm trong thân cây bị khóa và chúng ta không có chìa khóa để mở nó".

Điều phức tạp là Trifolium repens (tên khoa học chỉ cỏ 3 lá) có bốn bản sao mỗi gene nên cũng khó tìm ra mỗi gene đang làm trong cây. Và ngay cả khi các nhà khoa học tìm ra được hệ gene thì theo như nghiên cứu của Parrott, môi trường vẫn đóng một vai trò lớn trong việc xác định tính trạng của lá.

Trong khi lai tạo cỏ 3 lá trắng ngăn thỏ tấn công, các nhà khoa học vô tình tạo ra được giống có 3 lá có 4 cánh. (Ảnh: Shutterstock)

Parrott nói rằng, mặc dù đặc điểm của cỏ 4 lá khá thú vị, nhưng lại có những điều khác ảnh hưởng đến việc nghiên cứu di truyền của chúng. Nhà khoa học cho biết đó là nguồn tài chính. Thường thì người ta quan tâm đến các dự án giúp cây chống chịu ngoại cảnh, thời tiết tốt hoặc tăng cường dinh dưỡng trong cây... hơn là chuyện cỏ 3, 4 lá.

Parrott và nhóm nghiên cứu thật ra đang tìm cách khiến cho cỏ 3 lá trắng dễ trồng và được dùng như loại cây cảnh trang trí, đồng thời giúp giữ lại ni tơ khiến đất màu mỡ hơn, có lợi cho hoa màu khác. Nhưng ông chia sẻ không thể ngờ được là thỏ lại thích ăn loài cỏ này, do đó "chúng tôi cố gắng thực hiện một phiên bản không hấp dẫn đối với thỏ".

Trong quá trình nghiên cứu cho ra cỏ 3 lá ngăn thỏ, họ đã lai tạo ra loại cỏ 3 lá đặc biệt với hầu hết số cá thể đều 4 lá. Tuy nhiên, khi nhóm công bố điều này, công chúng tỏ ra không thích thú.

Ông giải thích là bởi giá trị của cỏ 4 lá ở chỗ chúng rất hiếm, và nếu chúng hết hiếm, người tìm kiếm cũng hết vui. Ngoài ra, nhiều người tin rằng cỏ 4 lá chỉ may mắn nếu chúng được tìm thấy sau nỗ lực nhất định chứ không phải "vơ tay là lấy được cả nắm như vậy".