Hoa đào miền bắc, hoa mai miền nam là hai loài đặc trưng và được cho là biểu tượng của mùa xuân Việt Nam.
Hoa mai. Loài hoa này thường được người miền nam mua về trong ngày tết. Từ lâu, người xưa xếp hoa mai vào loại hoa quý nhất trong các loài hoa. Mai thường nở hoa rực rỡ vào mùa xuân khi tiết trời ấm áp. Hoa mai có 5 cánh kết thành vòng tròn tượng trưng cho Ngũ phúc thần, mang lại sự may mắn thịnh vượng, vì thế dịp Tết, gia đình nào cũng muốn có cây mai trong nhà để cầu may mắn hạnh phúc cho một năm mới. Hoa mai còn là hiện thân của kẻ sĩ, đấng trượng phu, vì nó chịu được các thời tiết đổi thay dù ấm áp hay giá buốt. Xuân về Tết đến, mai luôn nở hoa chào đón mùa Xuân. Loài hoa này còn trở thành cảm hứng để các thi sĩ diễn tả nét đài trang, thanh nhã của những người phụ nữ đẹp qua các thời đại tân cổ.
Hoa đào. Đối với người miền bắc, đây là loài hoa không thể bỏ qua trong những ngày Tết. Hoa đào là biểu tượng nét đẹp văn hóa tết, một mỹ tục của dân tộc ta. Đối với văn hóa dân gian Việt Nam, hình ảnh hoa đào được gắn với những cô gái trẻ, mảnh mai, và yếu đuối, thể hiện qua thành ngữ "liễu yếu đào tơ". Hình ảnh hoa đào còn gắn bó với tình yêu và duyên nợ của trai gái nông thôn, xuất hiện trong rất nhiều ca dao dân gian Việt Nam. Loài hoa này nở vào mùa xuân biểu tượng cho sự may mắn, hạnh phúc, tình bạn khắng khít, thân thiết trường tồn.Chưng một cây đào trong nhà hoặc đem tặng cho một người mà bạn yêu mến là thể hiện lời cầu chúc cuộc sống tốt đẹp, hạnh phúc mỹ mãn, niềm vui và sự yên ấm.
Nụ tầm xuân. Ngày tết hầu hết trên khắp đất nước Việt Nam luôn nụ tầm xuân được nhiều người tìm mua về trang trí. Theo quan niệm của họ, hoa này với những nụ hồng nhỏ nhắn lại truyền cho người ngắm nó hy vọng, niềm tin và nghị lực vô cùng mạnh mẽ.
Hoa cẩm chướng. Tùy theo màu sắc, hoa cẩm chướng mang ý nghĩa khác nhau. Hoa cẩm chướng đỏ thể hiện sự ái mộ, cẩm chướng trắng thể hiện ngọt ngào và đáng yêu, ngây thơ, trong sáng, món quà may mắn cho phụ nữ; nhưng hoa cẩm chướng vàng thể hiện sự từ chối, khinh thường.
Hoa thủy tiên được chọn là loài hoa của tháng ba - tiết xuân phân. Ngày nay, người ta xem màu vàng tươi sáng của hoa như là một biểu tượng của sự hồi sinh - dấu hiệu cho sự bắt đầu mùa xuân. Thủy tiên vàng thể hiện tình yêu đơn phương, lòng yêu mến, kính trọng và tinh thần, phong cách hiệp sĩ.
Hoa lưu ly. Hoa này thường gắn với những hoài niệm yêu thương và tình yêu chân thành.
Hoa đồng tiền. Loài hoa này có thể nở quanh năm, nhưng vào mùa xuân nó được nhiều người chú ý hơn cả, nhất là dịp năm mới, vì nhiều người cho rằng, đây là loài hoa mang đến nhiều tài lộc, tiền của cho gia đình. Hoa đồng tiền còn tượng trưng cho hạnh phúc, tươi sáng và vui vẻ.
Hoa trạng nguyên: Sự góp mặt của hoa trạng nguyên trong ngày xuân không chỉ mang đến vẻ các loại hoa tết mà còn là lời chúc tốt đẹp nhất cho những thành viên trong gia đình. Giống như tên gọi của nó, trạng nguyên là lời chúc về sự đỗ đạt, thành tai, lời chúc thành công cho con đường công danh sự nghiệp….
Hoa cúc: Cùng với mai và đào thì cúc là loài hoa với thông điệp của sự hoan hỉ, của sự cầu mong may mắn, phát tài trong nắm mới.
Hoa lay ơn (hoa lan kiếm, hoa dơn): Theo phong thủy thì sẽ có tác dụng trừ tà, xua đuổi điềm xấu. Thường vào dịp tết, các chị em hay chọn lay ơn đỏ hoặc vàng vì nó tượng trưng cho những điều may mắn trong năm mới. Nhiều người Việt cũng tin rằng, cắm hoa lay ơn ngày Tết chính là đem lại vượng tài cho gia chủ. Ngoài ra, loài hoa đài các này còn được dùng để thờ cúng lên ban thờ gia tiên. Nó thể hiện cho tình cảm, lòng biết ơn, kính trọng thế hệ đi trước.
Hoa vạn thọ là tên gọi quen thuộc của miền Nam, còn với miền Bắc được gọi là cúc vạn thọ. Với sắc vàng đặc trưng hay màu cam rực rỡ, những chậu vạn thọ gần như không thể thiếu đối với mỗi gia đình Việt mỗi dịp tết đến. Vạn thọ mang ý nghĩa như tên gọi của nó, biểu trưng cho sự trường thọ, bền vững dài lâu. Cát tường như ý, điều mà mỗi người luôn mong muốn cho cả gia đình mình.
Hoa cát tường mang vẻ đẹp nhẹ nhàng, thanh thoát, cánh hoa mỏng manh. Mềm mại tượng trưng cho sự trang trọng và quý phái. Ngoài ý nghĩa biểu trưng cho sự may mắn, hoa cát tường còn là tiếng nói của một tình yêu nhẹ nhàng và sâu lắng, nhưng đầy tinh tế. Hoa cát tường rất đa dạng về mặt màu sắc, từ những chùm hoa đơn sắc hồng, vàng. Tím, xanh bơ cho đến những chùm hoa trắng có viền tím hay viền hồng,… thu hút sự lựa chọn của nhiều người.
Hoa hải đường. Từ xa xưa, hoa hải đường được coi là loài hoa tượng trung cho mùa Xuân. Với hình dáng đẹp, hương thơm dễ chịu đem lại cảm giác ấm áp nên hải đường trong phong thủy thể hiện sự phú quý, giàu sang – điều mà gia đình nào cũng mong muốn đạt được trong dịp năm mới.
Hoa lan. Ngày nay, hoa phong lan được coi là một biểu tượng của vẻ đẹp hiếm thấy, của sự sang trọng, giàu sang, của sự quý phái, tinh tế và quân tử. Mỗi loài lan mang một vẻ đẹp riêng biệt, một ý nghĩa riêng, không loài nào giống loài nào.
Hoa dạ yến thảo. Hình ảnh hoa dạ yến thảo thể hiện lời nhắn nhủ đầy yêu thương rằng “tôi sẽ luôn đồng hành cùng bạn và bạn luôn ở trong trái tim tôi”. Đồng thời, cây dạ yến thảo còn tượng trưng cho tình yêu mềm mại, nhẹ nhàng nhưng lại có sức sống mãnh liệt luôn tiến về tương lai phía trước. Là biểu tượng cho sự cảm thông và sẻ chia.
Trên đây là những thông tin cũng như ý nghĩa về những loại hoa thường xuất hiện trong ngày xuân. Bên cạnh những loại hoa này, thì theo từng phong tục và truyền thống gia đìn khác nhau, mà mỗi gia đình có thể chọn cho mình thêm những loại hoa khác để trang trí ngày xuân.
Vẻ đẹp của hoa ngày tết được gửi gắm thông qua hình ảnh trăm hoa đua nở luôn là những báo hiệu đầu tiên về sự khởi đầu của năm mới! Và do vậy, hãy tạo nên hương sắc cho chính năm mới, cho chính mùa xuân bằng những đóa hoa, lẵng hoa tươi đẹp nhất nhé!