Bên trong những căn hầm trú bom xây dựng từ nửa thế kỷ trước ở Israel

Khi nhắc đến hệ thống phòng thủ của Israel, chúng ta thường liên tưởng ngay đến những hệ thống phòng không nổi tiếng như Iron Dome, Arrow, David’s Sling và mới nhất là Iron Beam. Các hệ thống đa tầng như vậy rất cần thiết vì Israel là một dải đất hẹp với diện tích chỉ hơn 22 ngàn km², điều này không cho phép người Israel có đủ những vùng đất rộng lớn để trú ẩn. Cho nên bất kỳ mối đe dọa nào bay tới Israel cần phải được đánh chặn ngay từ trên không.

Nhưng hệ thống phòng không vẫn có thể bị quá tải nếu gặp phải sự tấn công quá ồ ạt, vì vậy Israel cũng xây dựng các hệ thống hầm trú ẩn để người dân lánh nạn trong những tình huống khẩn cấp. Bên cạnh hệ thống phòng không, người dân nước này khá tin tưởng vào hệ thống hầm trú ẩn đã bảo vệ họ hàng chục năm qua.

Israel luôn ở vào trạng thái chuẩn bị cho một cuộc tấn công tiềm tàng. Vì vậy nhiều biện pháp được thực hiện rất thường trực, từ việc dự trữ máu tại các trung tâm ngầm kiên cố cho đến kiểm tra kỹ lưỡng mạng lưới hầm trú bom và nguồn cấp nước.

Bên ngoài một hầm trú ẩn ở Holon, cách Tel Aviv 12km.

Hệ thống hầm trú bom của Israel đã có từ 50 năm trước. Mạng lưới này được xây dựng để bảo vệ dân thường khỏi các cuộc ném bom trên không và được cải tiến liên tục trong nhiều năm.

Các thành phố ở Israel bắt đầu xây dựng hệ thống trú ẩn công cộng dưới lòng đất từ thập niên 1970. Đến năm 1991, những căn hầm này đã thể hiện tầm quan trọng khi Israel hứng chịu loạt tên lửa Scud đánh vào Tel Aviv và Haifa. Đồng thời sự kiện trên đã thúc đẩy nước này thông qua luật yêu cầu phải có hầm trú bom trong mọi tòa nhà mới xây.

Phòng khách trong một căn hầm.

Phòng làm việc kết hợp thể dục.

Ngày nay có 65% người Israel tiếp cận được hầm trú bom ngay tại nhà họ hoặc ít nhất ở là gần nhà. Những hầm trú ẩn này được xây dựng từ bê tông cốt thép với cửa kim loại nặng và có thể chống chọi được các vụ nổ và mảnh đạn văng ra từ những cuộc tấn công bằng tên lửa.

Phòng chơi nhạc trong hầm.

Cơ sở hạ tầng hiện tại sẽ bảo vệ người Israel khỏi các cuộc tấn công bằng tên lửa tầm xa, vì chúng vốn được thiết kế để chống lại tên lửa Scud. Nhưng còn khoảng 1/3 người Israel, nhất là người sống ở các khu vực có thu nhập thấp hoặc các khu nhà cũ, vẫn chưa được tiếp cận ngay với hầm trú ẩn vì những tòa nhà của họ đã xây từ khá lâu trước khi có quy định về hầm trú ẩn năm 1992.

Cổng vào một hầm trú ẩn ở nông thôn.

Còn trong các tòa nhà chung cư, hầm trú ẩn được xây dựng kiên cố sao cho vẫn đứng vững như một “pháo đài” riêng biệt ngay cả khi phần phía trên của tòa nhà sụp đổ.

Riêng ở Tel Aviv, có 168 hầm trú bom công cộng ngầm và nếu tính luôn các hầm trú ẩn nằm trong các trường học và những tòa nhà công thự thì có tổng cộng 356 hầm. Trang web của Tel Aviv và hệ thống biển báo đều trình bày rõ những chỗ có hầm trú ẩn và đường đi tới đó.

Google Maps ở Israel thể hiện sẵn vị trí hầm trú bom mà không cần tìm kiếm.

Không chỉ là một không gian trống, những căn hầm này phải được trang bị các tiện nghi cơ bản như phòng tắm, nhà bếp, vòi sen và hệ thống lọc không khí, một số hầm thậm chí còn có mạng Wi-Fi phòng khi thời gian trú ẩn kéo dài nhiều ngày hoặc cả tháng. Nhìn chung, căn hầm thường y hệt như một căn phòng thông thường, chỉ trừ các cửa ra vào là kiên cố. Một hầm trú ẩn công cộng có diện tích vào khoảng 80m² và chứa tối đa khoảng 200 người.

Tại thành phố biển Haifa phía bắc, các hầm trú bom công cộng còn được trang bị hệ thống kỹ thuật số để mở khóa từ xa và có máy phát điện để đảm bảo sự hoạt động liên tục. Bệnh viện Rambam của Haifa đã chuẩn bị cơ sở điều trị ngầm gồm 3 tầng trong trường hợp bị tấn công.

Bất chấp bối cảnh căng thẳng, cuộc sống thường ngày ở nhiều thành phố của Israel vẫn diễn ra bình thường. Các hoạt động mùa hè cho trẻ em vẫn diễn ra và mọi cửa hàng tạp hóa vẫn đầy ắp hàng hóa. Những cuộc tụ họp công cộng cũng không bị giới hạn và nhiều hầm trú bom vẫn khóa - trừ phi có còi báo động.

Thời gian mọi người có để rút vào hầm có sự khác biệt tùy theo vị trí của họ. Chẳng hạn, tại miền trung Israel, có từ 1-1,5 phút để vào nơi trú ẩn sau khi nghe thấy tiếng còi báo động. Còn ở gần Gaza và Cao nguyên Golan thì chỉ có 10-15 giây để tìm chỗ trú ẩn. Nơi “thảnh thơi” nhất là hoang mạc Negev phía nam, khi có tới 3 phút.

Người dân được khuyến cáo cần dự trữ đủ thực phẩm, nước, thuốc thang và vật dụng y tế đủ cho vài ngày tại nơi trú ẩn riêng hoặc chung của họ. Bởi các nơi trú ẩn công cộng không có thực phẩm (do đồ ăn khó để được lâu) mà chỉ được trang bị nguồn nước khẩn cấp.

Sự kết hợp giữa công nghệ phòng không tiên tiến và mạng lưới hầm trú bom vững chắc là yếu tố then chốt trong chiến lược bảo vệ Israel trước các cuộc tấn công bằng tên lửa. Trong đó, hầm trú ẩn chính là tuyến phòng thủ căn bản nhất và đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống thường ngày ở Israel.

• Những hầm vàng bất khả xâm phạm trên thế giới
• Những "nơi trú ẩn" qua ngày tận thế
• Thụy Sĩ là đất nước kỳ lạ hơn bạn tưởng nhiều, đây là 15 ví dụ cụ thể