Các công trình kiến trúc tại Novgorod

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Các công trình kiến trúc tại Novgorod của Nga là Di sản văn hóa thế giới năm 1992.

Novgorod là thành phố lịch sử hạng nhất ở miền Tây Bắc nước Nga. Thành phố nằm trên đường cao tốc nối liền Moskva với Saint Perteetersburg. Mặc dù tại Nga có nhiều thành phố lịch sử xong không có thành phố có nhiều công trình kiến trúc và đặc biệt là các tượng đài với sự đa dạng cũng như niên đại như tại Novgorod.

Trong suốt thời Trung cổ, thành phố này cực thịnh về mặt văn hóa. Phần lớn dân cư đều có học và sử dụng chữ viết trên vỏ cây lu lô để liên lạc. Các nhà khảo cổ học cũng khai quật được tại Novgorod cuốn sách Slav cổ nhất. Một vài biên niên sử Nga có niên đại lâu đời cũng được tìm thấy tại thành phố này. Bởi sự phát triển về văn hóa cùng với hiểu biết sâu sắc về giá trị văn hóa của đại đa số cư dân của thành phố, Novgorod sở hữu vô số các công trình kiến trúc đẹp, đặc biệt là hệ thống tượng đài.

Đứng đầu trong danh sách những công trình đẹp tại Novgorod phải kể đến Thánh đường Sophia. Thánh được được xây dựng trong khoảng năm 1040 theo chỉ thị của Yaroslav Mudryi. Cho đến nay, thánh đường Sophia là một trong số những nhà thờ thuộc thế kỷ 11 được bảo tồn tốt nhất. Công trình này cũng là nhà thờ đầu tiên thể hiện đặc trưng nguyên thủy kiến trúc mẫu mực của Nga với các tường đá mộc mạc, 5 phần mái vòm được dựng mô phỏng hình dạng mũ sắt. Không chỉ có kiến trúc ấn tượng, tại Thánh đường Sophia hiện còn các bức bích họa giá trị được vẽ vào thế kỷ thứ 12. Những bức bích họa này đã được phục chế vào năm 1860. Thánh đường Sophia được trang trí nhiều từ vật liệu đồng, chủ yếu là đồng thau, sản xuất tại Magdeburg năm 1156. Sau đó Magdeburg được người Novgorod giành được từ người Thụy Điển năm 1187.

Công trình tiếp theo phải kể đến sau Thánh đường Sophia là Detinets. Công trình này được coi là điện Kremli của Novgorod. Detinets được xây dựng khoảng năm 1400-1433, trong quần thể cung điện Detinets có tháp chuông cổ nhất của Nga tính đến nay. Tháp chuông này được xây giữa thể kỷ 15, trên tháp chuồng còn có một đồng hồ lớn cũng là đồng hồ cổ nhất tại Nga đươc hoàn thành năm 1673.

Bên cạnh đó trong quần thể kiến trúc này còn có khu vực cung điện của hoàng gia được xây dựng năm 1771 và tượng đài Thiên niên kỷ nước Nga khánh thành năm 1862. Tượng đài được xây dựng hoàn toàn bằng đồng thau có hình quả chuông, tượng trưng cho các giai đoạn hình thành của nước Nga. Trên tượng đài có những phù điêu chạm nổi hình ảnh 129 nhân vật nổi tiếng trong đó có cả Piort Đại Đế và Ivan Đệ III.

Bên ngoài điện Detinets có các bức tường và ba thánh đường lớn được xây dựng trong thời trị vì của vua Mstislav Đại Đế - vị vua cuối cùng của nhà nước Rus thống nhất. Thánh đường St.Nicholat được xây dựng từ năm 1113 và hoàn thành năm 1123. Trong thánh đường có treo các bức bích họa về gia đình hoàng gia – vua Mstislav Đại Đế. Tu viện Yuriev được xây năm 1030, với phong cách kiến trúc Roman đặc trưng hơi tối và có vẻ ngoài khá u ám. Tu viện Antiniev được xây giống như thánh đường với ba mái vòm, tu viện khánh thành năm 1117.

Cùng với những công trình kiến trúc tiêu biểu đó, tại thành phố Novgorod còn có vô số nhà thờ cổ khác. Một vài công trình đã bị quân đội Đức chiếm và phá hủy sau đó được phục hồi lại nhưng không còn là kiến trúc nguyên thủy ban đầu. Kiệt tác kiến trúc lớn nhất của Novgorod thời kỳ đầu là nhà thờ Chúa Cứu thế tuy nhiên hiện nay nhà thờ này đã không còn nguyên gốc.

Trong thế kỷ thứ 13, mốt thịnh hành là các nhà thờ nhỏ với thiết kế ba mái. Tiêu biểu cho thời kỳ này có nhà thờ Peryn xây năm 1230; nhà thờ St Nicholas xây năm 1292...

Giai đoạn cuối cùng của chế độ phong kiến, một số thánh đường mới cũng được dựng thêm dành cho thánh Pyotr và Pavel...