Côn trùng có thể bay cao đến cỡ nào?

Theo BBC Science Focus, có ba yếu tố chính giới hạn độ cao mà các loài côn trùng có cánh có thể vươn tới. Đó là mật độ không khí, nhiệt độ, sự sẵn có oxy.

Cả ba yếu tố này đều liên quan tới thực tế là lực hấp dẫn của Trái đất càng lên cao hơn mực nước biển bao nhiêu thì càng yếu đi bấy nhiêu, làm cho các phân tử không khí bị phân tán. Với cùng một thể tích không khí, số phân tử ít hơn sẽ làm cho không khí trở nên “loãng” hay ít đặc hơn.

Ong nghệ có thể di chuyển cánh của chúng để duy trì việc bay cao trong không khí loãng.

Khi mật độ không khí giảm, việc bay cao sẽ ngày càng thử thách hơn vì số phân tử không khí mà cánh của một chú côn trùng đẩy đi sẽ ít hơn. Cũng giống như chúng ta, côn trùng cần khí oxy để sống sót, nhưng ở độ cao 6km trở lên thì nồng độ oxy thấp hơn 50% nồng độ oxy ở mực nước biển, làm cho việc duy trì đập cánh khó khăn hơn.

Cuối cùng, ít phân tử hơn nghĩa là hơi nóng tạo ra do các phân tử va đập ngẫu nhiên vào nhau cũng ít hơn. Nhiệt độ thay đổi theo những cách phức tạp theo độ cao, và một số lớp không khí ấm hơn các lớp khác, nhưng giữa Trái đất và độ cao 10km thì nhiệt độ sẽ giảm dần tới mức thấp hơn 50 độ C.

Mặc cho những trở ngại này, một số loài côn trùng đã phát triển những chiến lược cho phép chúng bay trên cao. Theo một nghiên cứu khoa học năm 2014, ong nghệ sống ở độ cao 3,25km trên mực nước biển sử dụng các độ cơ bay khác nhau khi bay lên những mốc cao hơn, di chuyển cánh của chúng để duy trì việc bay cao trong không khí loãng.

Trong phòng thí nghiệm, ong nghệ thậm chí có thể bay trong những phòng giả lập mật độ không khí và nồng độ oxy ở độ cao 9km – cao hơn cả đỉnh Everest (Everest là đỉnh núi cao nhất thế giới với độ cao 8.849m). Trong thực tế, giá lạnh ở những độ cao như thế sẽ làm tê liệt các cơ bay của ong.

Ong nghệ (bumblebee) là tên gọi các loài ong thuộc chi Bombus trong họ Apidae. Ong nghệ phân bố chủ yếu ở Bắc bán cầu, ngoài ra cũng có mặt ở Nam Mỹ.

Cập nhật: 19/12/2022 VNReview