Sự nghiệp vĩ đại của Einstein là sự chiêm nghiệm kéo dài của ông dựa trên một giấc mơ thời niên thiếu. Máy khâu công nghiệp ra đời từ một cơn ác mộng của nhà phát minh Elias Howe.
Dmitri Mendeleev muốn sắp xếp 65 nguyên tố hóa học đã biết theo một cách nào đó. Ông nhận thấy có một mô hình để phân biệt chúng và cần phải làm gì đó với trọng lượng của các nguyên tử. Tuy nhiên, ông vẫn không thành công cho đến khi mơ một giấc kỳ lạ.
"Trong giấc mơ tôi thấy một tấm bảng, nơi tất cả các nguyên tố được đặt vào chỗ theo yêu cầu. Khi tỉnh dậy, tôi ngay lập tức viết nó vào giấy", Mendeleev nói.
Dmitri Mendeleev mơ thấy bảng các nguyên tố hóa học. (Ảnh: Pin Words)
Việc sắp xếp các nguyên tố mà Mendeleev thấy trong giấc mơ rất chính xác. Thậm chí nó còn tiết lộ rằng, số liệu đo của một vài nguyên tố không chính xác. Đặc biệt hơn, bảng tuần hoàn cũng giúp giới khoa học dự đoán những nguyên tố mới chưa được biết đến dựa trên trọng lượng nguyên tử.
Mô hình nguyên tử của Bohr mô tả nguyên tử gồm một hạt nhân nhỏ mang điện tích dương và các electron di chuyển xung quanh trên những quỹ đạo khác nhau. Điều này tương tự cấu trúc của hệ Mặt Trời nhưng lực hấp dẫn được thay bằng lực tĩnh điện.
"Niels Bohr cho biết ông phát triển mô hình nguyên tử dựa vào giấc mơ ngồi trên Mặt Trời cùng với tất cả các hành tinh bay xung quanh nó trên một sợi dây thừng nhỏ", Edwina Portocarrero, Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), từng viết.
Elias Howe thường được cho là người phát minh ra chiếc máy khâu. Trên thực tế, ông đã cải tiến đáng kể những thiết kế trước đó và nhận bằng sáng chế của Mỹ cho chiếc máy khâu sử dụng thiết kế lockstitch. Trước khi thành công, Howe dành nhiều thời gian để chế tạo chiếc máy may công nghiệp, nhưng tất cả đều đi vào ngõ cụt. Cuối cùng ông cũng hoàn thành phát minh nhờ vào giấc mơ của mình.
Elias Howe phát minh ra máy khâu nhờ giấc mơ. (Ảnh: Pin Words)
Howe nằm mơ phải chế tạo chiếc máy may cho một vị vua man rợ ở đất nước xa lạ. Vị vua yêu cầu phải hoàn thành nó trong 24 giờ. Do không hoàn thành đúng thời hạn nên ông bị đem đi xử tử. Trong lúc thi hành án, Howe nhận thấy binh lính cầm cây giáo có lỗ xuyên qua ở phần đầu. Ngay lập tức ông phát hiện ra cách giải quyết vấn đề và tỉnh dậy lúc 4 giờ sáng.
Howe nhảy ra khỏi giường rồi nhanh chóng chạy tới xưởng chế tạo. Ông quyết định từ bỏ nguyên lý may thủ công (lỗ xỏ chỉ may nằm ở đầu đối diện với đầu nhọn của kim). Howe thiết kế một loại kim cong, có lỗ kim để luồn chỉ ở đầu nhọn, phối hợp với con suốt chỉ tạo nên đường may.
"Einstein nói toàn bộ sự nghiệp của ông là sự suy ngẫm kéo dài dựa trên một giấc mơ của ông vào thời thiếu niên", mục sư John W. Price nói trong buổi phỏng vấn với John H. Lienhard, giáo sư danh dự về kỹ thuật cơ khí và lịch sử tại Đại học Houston.
Trong giấc mơ, Einstein thấy mình cưỡi trên chiếc trượt tuyết đang xuống dốc rất nhanh. Khi Einstein và chiếc xe di chuyển gần bằng tốc độ ánh sáng, tất cả các màu sắc pha trộn thành một. Sau này, ông dành phần lớn sự nghiệp của mình để suy nghĩ về những gì xảy ra ở tốc độ ánh sáng.
Friedrich August Kekulé phát triển một lý thuyết về cấu trúc hóa học liên quan đến trật tự liên kết của các nguyên tử trong phân tử. Đây là điều không thể thiếu cho sự phát triển của hóa học hữu cơ. Ông phát hiện ra cấu tạo dạng vòng của benzen khi ngủ gật trên xe buýt.
Friedrich August Kekulé phát hiện cấu tạo vòng benzen khi ngủ gật trên xe buýt. (Ảnh: Pin Words)
"Khi đang ngồi xe buýt qua những con phố vắng lặng, tôi chìm vào trạng thái mơ màng. Các nguyên tử nhảy nhót trước mắt tôi và luôn luôn chuyển động. Tôi thấy hai nguyên tử nhỏ liên kết với nhau theo cặp. Một nguyên tử lớn hơn gắn chặt với hai nguyên tử nhỏ hơn, đồng thời những nguyên tử lớn hơn liên kết với nhau thành chuỗi. Sau đó, tôi đã trải qua gần một đêm để xây dựng bản phác thảo dựa trên giấc mơ ra giấy", Kekulé nói.