Ghi lại được cảnh tượng hiếm về cá đầu trong suốt bơi ở độ sâu 800m

Phương tiện điều khiển từ xa ghi lại cảnh tượng hiếm về cá mắt thùng, loài vật với đôi mắt xanh có thể nhìn xuyên qua trán để tìm mồi.

Cá mắt thùng - Sinh vật "ma quái" của đại dương

Viện nghiên cứu Thủy cung Vịnh Monterey (MBARI), công bố video mới về một loài cá kỳ lạ với mắt xanh lá cây phát sáng và đầu trong suốt. Đây thực chất là cá mắt thùng (Macropinna microstoma), được phương tiện điều khiển từ xa ghi hình trong một chuyến thám hiểm của tàu nghiên cứu Rachel Carson ở vịnh Monterey, ngoài khơi California.

Cá mắt thùng có thể nhìn xuyên qua trán để quan sát phía trên và tìm kiếm con mồi. Các nhà khoa học cần sử dụng phương tiện điều khiển từ xa để ghi hình vì chúng thường sống ở độ sâu lên tới 600 - 800 m, vượt xa khả năng của con người.

Cá mắt thùng có thể nhìn xuyên qua trán để quan sát phía trên và tìm kiếm con mồi.

Việc bắt gặp cá mắt thùng rất hiếm xảy ra. "Ventana và Doc Ricketts, các phương tiện điều khiển từ xa của MBARI, đã thực hiện hơn 5.600 chuyến lặn và ghi hình hơn 27.600 giờ, nhưng chúng tôi mới chỉ thấy loài cá này 9 lần", MBARI cho biết.

Cá mắt thùng quen hoạt động trong bóng tối và đôi mắt khác thường giúp chúng tìm thức ăn trong điều kiện như vậy. Các chuyên gia tại MBARI phát hiện chúng ăn sứa và có chiều dài tối đa là 15cm. Hai chỗ lõm nhỏ trên mặt chúng thực chất là cơ quan khứu giác, có thể coi là lỗ mũi.

Khả năng xoay chuyển ánh nhìn

Trong nhiều năm, giới khoa học tin rằng mắt của cá mắt thùng chỉ có thể nhìn thẳng lên trên – một đặc điểm hợp lý để quan sát hình bóng con mồi trên nền ánh sáng yếu. Tuy nhiên, nghiên cứu năm 2008 của Viện Nghiên cứu Thủy cung Vịnh Monterey (MBARI) đã phát hiện ra điều bất ngờ: Macropinna microstoma có thể xoay mắt từ trên xuống trước mặt. Điều này giúp chúng nhắm mục tiêu chính xác khi săn mồi, giải quyết bí ẩn lâu nay về khả năng ăn uống của loài cá này.

Chiếc "mũ bảo hiểm" bảo vệ đầu trong suốt

Không chỉ giúp tối ưu hóa ánh sáng, chiếc đầu trong suốt của cá mắt thùng còn hoạt động như một lớp bảo vệ. Khi nghiên cứu về sinh vật này, các nhà khoa học phát hiện dấu vết của siphonophore, một loại sinh vật biển phức tạp với xúc tu dài chứa nọc độc. Các nhà nghiên cứu cho rằng cá mắt thùng thường đánh cắp con mồi từ siphonophore, và lớp đầu trong suốt giống như "mũ bảo hiểm" bảo vệ mắt khỏi các vết chích độc hại.

Các loài cá mắt thùng khác và sự kỳ lạ không giới hạn

Họ cá mắt thùng không chỉ giới hạn ở Macropinna microstoma mà còn có các loài như Opisthoproctus barreleyes và Dolichopteryx cũng mang những đặc điểm độc đáo. Opisthoproctus barreleyes sở hữu đôi mắt hình ống hướng lên trên nhưng không có đầu trong suốt. Thay vào đó, chúng sử dụng đôi mắt nhạy bén để phát hiện ánh sáng mờ, giúp săn mồi hiệu quả trong bóng tối.

• Giới khoa học vừa phát hiện cách để đọc suy nghĩ của sứa, loài vốn... không có não
• Loài động vật có bộ não và răng lớn nhất hành tinh tìm đến con người để nhờ giúp đỡ
• Khoảnh khắc thót tim: Cá mập san hô ngoạm tay thợ lặn