Google 8/2 vinh danh Friedlieb Ferdinand Runge: Bác học có công lớn nhưng hẩm hiu cuối đời

Hôm nay ngày 8/2, Google Doodle thiết kế hình ảnh của Friedlieb Ferdinand Runge để kỷ niệm 225 năm ngày sinh của ông. Vậy Friedlieb Ferdinand Runge là ai?

Google Doodle ngày 8/2 vinh danh công lao của nhà bác học Friedlieb Ferdinand Runge. Nguồn: Google.

Friedlieb Ferdinand Runge - Nhà bác học đầu tiên trên thế giới tách thành công chất cafein

Thế giới biết đến Friedlieb Ferdinand Runge nhờ vào công tách thành công chất cafein (caffeine) lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1819.

Ngày 3/10/1819, người bạn thân của Friedlieb Ferdinand Runge là Johann Wolfgang von Goethe (1749 – 1832), một nhà thơ Đức nổi tiếng, người được mệnh danh là "vĩ nhân của nền văn chương thế giới", đã đưa cho nhà khoa học một gói hạt cà phê. Vào thời đó, đây là một món hàng vô cùng giá trị.

Thể theo nguyện vọng của Von Goethe sau khi chứng kiến người bạn Friedlieb Ferdinand Runge của mình chiết xuất thành công "chất độc" làm giãn đồng tử từ cây cà độc dược Atropa belladonna, nhà khoa học Đức tiếp tục tiến hành nghiên cứu thành phần hóa học của hạt cà phê.

Vài tháng sau, Friedlieb Ferdinand Runge đã xác định đầy đủ thành phần của hạt cà phê, từ đó tách thành công thành phần cafein lần đầu tiên năm 1819.

Nhà bác học có những tháng ngày hẩm hiu cuối đời

Chân dung nhà bác học người Đức Friedlieb Ferdinand Runge (8/2/1794 - 25/3/1867).

Nhà hóa học phân tích người Đức Friedlieb Ferdinand Runge sinh ngày 8/2/1794 tại Hamburg, Đức.

Sau khi lấy bằng tiến sĩ và làm giáo sư tại Đại học Breslau năm 1831, Runge tiếp tục thử nghiệm - sau đó viết hai cuốn sách trong đó ông mô tả việc sử dụng các kỹ thuật để tách các thành phần hóa học.

Sau khi rời trường đại học, Runge chuyển đến làm việc tại một nhà máy hóa chất ở Oranienburg. Tại đây ông nghiên cứu về thuốc nhuộm tổng hợp.

Ngoài việc trở thành người tiên phong chế tạo cách nhuộm quần áo mới, Runge còn xác định và đặt tên các thành phần của thuốc nhuộm, bao gồm axit carbolic, hiện được gọi là phenol; và phát hiện ra cách chiết xuất đường từ nước củ cải đường.

Sau nhiều năm lao động chăm chỉ, ông bất ngờ bị người quản lý sa thải trong lúc tức giận. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của nhà bác học đa tài về sau. Sau 15 năm sống trong nghèo khó, Friedlieb Ferdinand Runge qua đời ở tuổi 73.

Ngày 25/3/1867, thế giới mất đi một nhà bác học có công chiết xuất thành công đầu tiên chất cafein, chế tạo thuốc nhựa than đầu tiên, sắc ký (một trong các kĩ thuật phân tích thường dùng trong phòng thí nghiệm của bộ môn hoá học phân tích dùng để tách các chất trong một hỗn hợp…

Cho đến nay, sau hơn 200 năm, Google thiết kế hình ảnh để tưởng nhớ và vinh danh công lao to lớn của nhà bác học người Đức nhờ những đóng góp của ông trong lĩnh vực hóa học.

Đôi điều về cafein

Cafein có công thức hoá học là C8H10N4O2. Đây là loại chất có trong các loại hạt cà phê, về sau được tìm thấy trong chè, hạt côla, quả guarana và trong hạt ca cao.

Ảnh minh họa tách cà phê. Nguồn: Internet.

Theo phân tích của các nhà khoa học, cafein có ảnh hưởng lên cơ thể người theo nhiều cách khác nhau.

Đầu tiên, với một lượng cafein vừa đủ, có tác dụng kích thích hệ thần kinh trung ương; tạo hưng phấn, giảm buồn ngủ; có tác dụng giảm đau, giảm mệt mỏi khi tập luyện thể chất…

Thứ hai, khi dùng một lượng cafein liên tục sẽ chuyển sang giai đoạn ức chế, khiến tim đập nhanh; kích thích trung tâm hô hấp khiến giãn phế quản; ảnh hưởng đến sức khỏe xương khớp; ảnh hưởng đến dạ dày; và làm tăng đường huyết…