Google vinh danh Hedwig Kohn: Nhà vật lý học "đập tan" xiềng xích phát xít Đức

Hôm nay 5/4/2019, Google Doodle thay đổi giao diện trang chủ để kỷ niệm 132 năm ngày sinh của Hedwig Kohn. Vậy Hedwig Kohn là ai? Bà đã có cống hiến to lớn gì cho nhân loại? Mời độc giả theo dõi.

Hedwig Kohn sinh ngày 5/4/1887, bà là một nhà vật lý học tiên phong thời kỳ trước Chiến tranh Thế giới thứ 2 (1939 - 1945).

Sinh ra tại Breslau (ngày nay là Wrocław, Ba Lan) trong một gia đình khá giả, có cha là Georg Kohn - một thương gia và mẹ là Helene Hancke - một tiểu thư quý tộc, nên Hedwig Kohn được nuôi dạy và ăn học đầy đủ.

Bà sớm nảy nở tình yêu với một vật lý học, đó là lý do, sau khi nhập học trường Đại học Breslau năm 1907 với danh hiệu á khoa vật lý của trường, Hedwig Kohn tiếp tục theo học bằng tiến sĩ dưới sự dẫn dắt của nhà vật lý học người Đức Otto Lummer năm 1913.

Trong suốt thời gian xảy ra Chiến tranh Thế giới thứ 1, Hedwig Kohn giảng dạy tại Viện Vật lý của một trường đại học Đức và tiếp tục theo đuổi bằng HDR năm 1930 (Bằng HDR là tiêu chuẩn để được bổ nhiệm làm giáo sư tại các trường đại học).

Là một người gốc Do Thái sống tại Đức, Hedwig Kohn bị cấm giảng dạy tại đây năm 1933 (do Đức Quốc xã thời đó bài trừ người Do Thái, cấm họ phục vụ đất nước).

Sau khi bị mất việc, Hedwig Kohn vẫn kiên cường sống tại Đức thêm 5 năm với công việc của một người hoàn thành các hợp đồng nghiên cứu ứng dụng ngành chiếu sáng trong sự săn lùng ráo riết của phát xít Đức.

Đến năm 1938, sau khi suýt trở thành nạn nhân của cuộc diệt chủng quy mô lớn của Đức Quốc xã đối với người Do Thái, cuộc đời của Hedwig Kohn bước sang trang mới.

Hình ảnh thiết kế Doodle trên Google ngày 5/4/2019. Nguồn: Google Doodle.

Thông qua sự trợ giúp to lớn của nhà vật lý nguyên tử Đức Rudolf Ladenburg (đã thoát khỏi Đức năm 1932 và đến Mỹ giảng dạy đại học), cùng Hiệp hội Đại học Phụ nữ Mỹ (AAUW), Hedwig Kohn được đề nghị vào các vị trí tại 3 trường đại học dành cho nữ ở Mỹ.

Cuộc đời Hedwig Kohn đã có nhiều bước ngoặt kể từ khi bước chân đến xứ cờ hoa. Tại đây, Hedwig Kohn trở lại với niềm đam mê vật lý của mình. Bà đảm nhiệm vị trí giảng dạy tại Đại học Phụ nữ thuộc Đại học Bắc Carolina và Đại học Wellesley ở Massachusetts cho đến năm 1952. Đây cũng là năm bà nhận được hàm giáo sư.

Sau khi nghỉ hưu, Giáo sư, Tiến sĩ Hedwig Kohn đã đảm nhận vị trí nghiên cứu tại trường Đại học tư Duke (Bắc Carolina).

Trong tầng hầm của tòa nhà vật lý, nơi đặt phòng thí nghiệm của mình, Hedwig Kohn đã hướng dẫn các học viên tiến sĩ, đồng thời tiếp tục nghiên cứu công trình của mình liên quan đến bức xạ điện từ và quang phổ nguyên tử và phân tử.

Sau nhiều năm xa quê nhà và cháy mãi đam mê với vật lý, công trình của Hedwig Kohn đã tạo ra hơn 20 ấn phẩm, một bằng sáng chế và hàng trăm trang sách giáo khoa được sử dụng để giới thiệu cho sinh viên về lĩnh vực X quang (một bộ kỹ thuật dùng để đo bức xạ điện từ, bao gồm cả ánh sáng khả kiến) vào những năm 1960.

Ngoài ra, nữ giáo sư, tiến sĩ còn phát triển phép đo bức xạ kế. Bà đã viết ra 270 trang trong văn bản vật lý hàng đầu của những năm 1930 và 1940 ở Đức; và viết nhiều bài báo trên các tạp chí khoa học, một số trong đó vẫn được trích dẫn vào những năm 1980.

Năm 1964, sau những năm tháng làm việc và cống hiến hết mình tại Mỹ, nhà vật lý tiên phong Hedwig Kohn qua đời ở tuổi 77. Các công trình của bà, dù ít nhiều không còn sử dụng đến ngày nay, nhưng vẫn được giới khoa học nhớ mãi.

Cuộc đời của bà cũng trở thành tấm gương sáng cho nhiều nhà vật lỷ trẻ thời chiến tranh loạn lạc học tập theo. Vượt lên gông cùm và sự săn lùng tận diệt của Đức Quốc xã (với người gốc Do Thái), Hedwig Kohn tiếp tục sống và đam mê để rồi tiếp tục cống hiến trí lực cho thế giới vật lý của nhân loại.

Một lần nữa, xin chúc mừng sinh nhật nữ vật lý học tiên phong Hedwig Kohn!