Hải đồ - Chỉ nam trên biển

Hải đồ là một loại bản đồ hàng hải là chỉ nam cho những chuyến đi biển an toàn.

Hải đồ sớm nhất là loại hải đồ Portland thế kỷ 14-17, chuyên cung cấp cho các nhà hàng hải, trên hải đồ vẽ đầy những tia phương vị. Nhà hàng hải dựa vào những tia phương vị đó và la bàn có thể tìm thấy hướng tàu thuyển của mình trên biển. Trên hải đồ còn vẽ cả đường bờ biển, vịnh, đảo, mũi, bãi ngầm, dãy núi gần bờ giúp cho các nhà hàng hải biết được các vật tiêu.

Hải đồ ngày nay phức tạp hơn hải đồ Portland nhiều. Ngoài các tuyến hàng hải ra, các yếu tố thủy văn của biển, địa hình đáy biển, địa mạo gần biển, vật chướng ngại, các trạm hàng hải, hải đăng, cảng, eo biển, đảo, hướng gió, phương vị,... đều được ghi vẽ trên hải đồ.

Hải đồ Tafelbaai năm 1675 (Ảnh: digital-fine-art)

Yếu tố thủy văn của biển gồm có nước sâu, thủy triều, hải lưu, vực xoáy, núi băng, và đường ranh giới đóng băng. Địa hình đáy biển gồm có dãy núi đáy biển, đá ngầm, vực biển. Vật chướng ngại (vật cản) chủ yếu là đá ngầm, bãi cạn, đoạn đường nguy hiểm, tàu chìm, thiết bị đánh cá và khu thả thủy lôi. Vật phục vụ hàng hải gồm có chỉ dẫn hàng hải, hải đăng, cột đèn, cột mốc.

Hải đồ ngày nay có rất nhiều loại như tổng đồ hàng hải, hải đồ viễn dương, hải đồ gần bở (cận hải), bản đồ bờ biển, bản đồ vịnh, đều gọi chung là hải đồ.