Kim tự tháp không phải do nô lệ xây?

Các nhà khảo cổ vừa tìm thấy bằng chứng ủng hộ quan điểm cho rằng những người thợ tự do đã xây dựng các kim tự tháp tại Ai Cập, chứ không phải nô lệ như nhiều người vẫn tưởng. 

Công nhân làm việc tại công trường khai quật mộ những người thợ xây dựng kim tự tháp của vua Khufu tại thành phố Giza, Ai Cập. Ảnh: Reuters.

Trong những phim về Ai Cập thời cổ đại, khán giả thường nhìn thấy cảnh tượng các nô lệ lao động quần quật ngoài sa mạc để xây dựng các kim tự tháp khổng lồ và phần thưởng cho những nỗ lực của họ là cái chết.

Nhưng trong nhiều năm qua các nhà khảo cổ Ai Cập tìm thấy các ngôi mộ của thợ xây dựng tại thành phố Giza (đối diện thủ đô Cairo qua bờ sông Nile). Theo Reuters, chúng có niên đại 4.510 năm và nằm gần kim tự tháp của vua Khufu.

“Các ngôi mộ đó được chôn sát kim tự tháp của nhà vua. Điều đó cho thấy họ không phải nô lệ, bởi mộ nô lệ không được đặt gần kim tự tháp của vua”, Reuters dẫn lời ông Zahi Hawass, Tổng thư ký Hội đồng cổ vật tối cao Ai Cập. Hawass là trưởng nhóm khai quật các ngôi mộ của thợ xây dựng kim tự tháp. Ông nói rằng một số mộ đã được tìm thấy từ thập niên 90. 

Hài cốt người trong một ngôi mộ gần kim tự tháp tại thành phố Giza. Ảnh: Reuters.

Theo Hawass, mộ của thợ xây dựng là một trong những phát hiện quan trọng nhất của Ai Cập trong thế kỷ 20 và 21. Chúng là nơi yên nghỉ của những người từng xây dựng kim tự tháp của vua Khufu và Khafre. Trên vách của những ngôi mộ có những hình vẽ và chữ viết mà những người thợ tạo nên. Những người thợ tự gọi họ là “những người bạn của vua Khufu” – một dấu hiệu khác cho thấy họ không phải nô lệ.

Hawass nói rằng khoảng 10.000 thợ đã tham gia xây dựng kim tự tháp của vua Khufu. Những chứng cứ mà các nhà khảo cổ thu thập cho thấy mỗi ngày nông dân ở vùng châu thổ và cao nguyên của Ai Cập gửi trâu và cừu tới khu vực xây dựng để cung cấp thức ăn cho thợ. Đổi lại họ không phải nộp thuế cho nhà nước.