Máy tính không suy nghĩ như con người

Chương trình máy tính giờ đây có thể đã có thể phát hiện những kẻ nói dối tốt hơn con người, dự đoán các cơn đau tim sớm hơn 4 giờ so với bác sĩ, hay thắng nhà vô địch cờ vây 9 đẳng với tỷ số áp đảo,...

Tuy nhiên, trí thông minh nhân tạo (AI) không cố gắng để hơn thua với đầu óc con người: nó lập luận theo một cách hoàn toàn khác, một cách mà có thể vượt xa tầm hiểu biết của chúng ta. Hầu hết sự thành công của AI đều phụ thuộc vào ‘machine learning’ (phần mềm giúp máy tính có thể học hỏi bất cứ điều gì), vốn dựa trên lượng dữ liệu cực lớn để tạo ra một thuật toán cho một mục tiêu cụ thể. Phương pháp này cho phép các máy tính thực hiện một loạt các nhiệm vụ, chẳng hạn như nhận biết tâm trạng của một người hoặc phát hiện có sự xuất hiện của một chú mèo trong video trên YouTube.

Xuyên suốt trong các quá trình này, xác suất chính là tâm điểm. Ban đầu, trí thông minh nhân tạo không “biết” bất cứ điều gì; nó chỉ gán một khả năng có thể xảy ra đến một kết quả, ví dụ như khả năng có mặt của một con mèo trong video. Nếu đúng, nó sau đó có thể sử dụng thông tin này để thay đổi xác suất nó gán cho các video tiếp theo mà nó gặp, và quá trình cứ thế diễn ra. Sau khi đã thực hiện các vòng lặp dự đoán cũng như ghi nhận thông tin phản hồi, thuật toán khi ấy sẽ có một ‘hình mẫu’ khá tốt về việc một con mèo trên màn hình sẽ trông như thế nào.

Con người đang tỏ ra thất thế trước một AI quá mạnh mẽ. (Ảnh: Independent.)

Mặc dù chúng ta đã có một sự hiểu biết khá ‘thô sơ’ về cách mà trí thông nhân tạo hoạt động, khả năng lý luận mà nó sử dụng để giải quyết một vấn đề thường bí ẩn. Kiểm tra các thuật toán không cung cấp cho con người cái nhìn sâu sắc vào những logic được dùng bên trong tâm trí người máy. Vì lẽ đó, kỹ thuật mới đóng vai trò như máy quét não dành riêng cho AI cũng đang được phát triển tại Viện Công nghệ Israel, nhằm tìm hiểu quá trình làm việc của trí thông minh nhân tạo. Có lẽ chúng ta sẽ sớm có thêm nhiều hiểu biết về trí óc của người máy, cũng như những gì chúng hiểu về loài người chúng ta.