Ói ra máu là bệnh gì?

Đôi khi bạn hoặc người xung quanh nôn lẫn máu nhưng không hiểu ói ra máu là bệnh gì và có nguy hiểm hay không. Đây là dấu hiệu của nhiều loại bệnh nguy hiểm cần lưu ý.

Tổng quan

Ói ra máu là bệnh gì? Ói ra máu, nôn ra máu hay xuất huyết, là khi người bệnh nôn ra ra chất lẫn máu hoặc chỉ bao gồm máu. Trong một số trường hợp, máu không bắt nguồn từ bên trong dạ dày, mà có thể do nuốt máu khi chấn thương miệng hoặc chảy máu mũi. Những nguyên như thế này sẽ không gây ra tác hại lâu dài.

Các nguyên nhân nghiêm trọng hơn của tình trạng nôn ra máu là do chấn thương bên trong, chảy máu nội tạng hoặc vỡ nội tạng. Máu khi nôn ra thường có màu nâu, đỏ sẫm hoặc đỏ tươi. Màu của máu thường cho bác sĩ biết nguồn gốc và mức độ nghiêm trọng của tình trạng sức khoẻ.

Nguyên nhân gây ói ra máu

Có nhiều nguyên nhân khiến bệnh nhân ói ra máu. Chúng có nhiều mức độ nghiêm trọng, từ nhỏ đến lớn và thường là kết quả của chấn thương, bệnh tật hoặc sử dụng thuốc.

Nôn ra máu có thể được gây ra bởi các điều kiện nhỏ như:

• Kích thích thực quản
• Chảy máu cam
• Rách thực quản do ho mãn tính hoặc nôn
• Nuốt một vật lạ

Các nguyên nhân phổ biến khác gây nôn ra máu bao gồm:

• Viêm loét dạ dày
• Tác dụng phụ của aspirin
• Viêm dạ dày
• Tác dụng phụ của thuốc chống viêm không steroid
• Viêm tụy

Nguyên nhân nghiêm trọng hơn gây nôn ra máu bao gồm:

• Xơ gan
• Ung thư thực quản
• Xói mòn niêm mạc dạ dày
• Bệnh ung thư tuyến tụy

Tất cả các trường hợp nôn ra máu nên được báo cáo với bác sĩ ngay lập tức.

Triệu chứng kèm theo nôn ra máu

Một số triệu chứng có thể xuất hiện cùng với nôn ra máu, bao gồm:

• Buồn nôn
• Khó chịu ở bụng
• Đau bụng
• Nôn ra dịch dạ dày

Nôn ra máu có thể cảnh báo một dấu hiệu sức khoẻ nghiêm trọng. Gọi cấp cứu nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

• Chóng mặt
• Mờ mắt
• Tim đập loạn nhịp
• Thay đổi nhịp thở
• Da lạnh hoặc dính
• Nhầm lẫn
• Ngất xỉu
• Đau bụng nặng
• Nôn ra máu sau chấn thương

Biến chứng nôn ra máu

Nghẹt thở

Nghẹt thở, là một trong những biến chứng chính của ói ra máu. Điều này có thể dẫn đến việc tích tụ máu trong phổi, làm suy giảm khả năng thở đúng cách. Những người có nguy cơ nghẹt thở khi nôn ra máu bao gồm:

• Người cao tuổi
• Người có tiền sử lạm dụng rượu
• Người có tiền sử đột quỵ
• Người có tiền sử rối loạn ảnh hưởng đến khả năng nuốt

Tùy thuộc vào nguyên nhân, nôn ra máu có thể gây ra các biến chứng sức khỏe bổ sung.

Thiếu máu

Thiếu máu là một biến chứng khác của ói ra máu. Nó làm thiếu hụt các tế bào hồng cầu khỏe mạnh, đặc biệt khi mất máu nhanh và đột ngột.

Tuy nhiên, những người có tình trạng tiến triển chậm, chẳng hạn như viêm dạ dày hoặc những người sử dụng NSAID mãn tính có thể bị thiếu máu trong vài tuần đến vài tháng. Trong trường hợp này, thiếu máu vẫn không có triệu chứng gì cho đến khi huyết sắc tố của họ hạ xuống rất thấp.

Sốc

Nôn ra máu, khiến máu chảy quá nhiều cũng có thể dẫn đến sốc. Các triệu chứng sau đây là các chỉ số sốc:

• Chóng mặt khi đứng
• Thở nhanh, nông
• Lượng nước tiểu thấp
• Da lạnh, nhợt nhạt

Nếu không được điều trị ngay lập tức, sốc có thể dẫn đến giảm huyết áp, sau đó là hôn mê và tử vong. Nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng sốc, hãy nhờ ai đó đưa bạn đến phòng cấp cứu ngay lập tức.

Nôn ra máu được điều trị như thế nào?

• Truyền máu: Tùy thuộc vào lượng máu bị mất, bạn có thể cần truyền máu. Truyền máu thay thế máu đã mất bằng máu của người hiến, được đưa vào tĩnh mạch thông qua một đường IV.
• Truyền nước: Bạn cũng có thể cần truyền chất lỏng qua IV để bù nước cho cơ thể, cũng có thể là thuốc ngừng nôn hoặc giảm loét, giảm axit dạ dày. Đây là một trong những cách chữa nôn ra máu.
• Nội soi tiêu hoá: Trong một số trường hợp nghiêm trọng hơn của nôn ra máu, do xuất huyết trong, bác sĩ có thể yêu cầu bạn đến khoa tiêu hoá. Bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa sẽ thực hiện nội soi trên để không chỉ chẩn đoán mà còn điều trị nguyên nhân gây chảy máu. Trong trường hợp nghiêm trọng, chẳng hạn như thủng dạ dày hoặc ruột, phẫu thuật sẽ cần được thực hiện. Các trường hợp nghiêm trọng cũng có thể bao gồm loét chảy máu hoặc chấn thương bên trong.

Thay đổi chế độ ăn uống: Một số thực phẩm và đồ uống làm tăng khả năng nôn ra máu, ví dụ như có tính axit cao hoặc có cồn. Nếu bạn thường xuyên tiêu thụ những thực phẩm hoặc đồ uống này, bác sĩ sẽ yêu cầu bạn thay đổi sang một chế độ ăn uống lành mạnh hơn.