Tàu thăm dò Perseverance của NASA trên sao Hỏa đã chứng kiến một nhật thực "mắt googly" khi vệ tinh Phobos của hành tinh này đi qua phía trước Mặt trời.
NASA vừa chia sẻ một video mới về cảnh quay do Perseverance thực hiện, cho thấy vệ tinh nhỏ hình củ khoai tây di chuyển trước đĩa Mặt trời. Phobos xuất hiện như một vật thể màu đen sẫm trên nền ánh sáng ấm áp của Mặt trời, tạo ra thứ trông giống như "con mắt googly" (trong đó Phobos là con ngươi) trên bầu trời sao Hỏa.
Phobos - một trong hai vệ tinh của sao Hỏa, cùng với Deimos nhỏ hơn - đã di chuyển giữa hành tinh đỏ và Mặt trời vào 30/9, ngày thứ 1.285 của sứ mệnh Perseverance. Tàu tự hành lúc đó nằm trên vách phía tây của miệng núi lửa Jezero trên sao Hỏa, đã ghi lại hiện tượng nhật thực bằng hệ thống camera Mastcam-Z mạnh mẽ của nó.
Đây không phải lần đầu tiên Perseverance chứng kiến nhật thực từ sao Hỏa. Trên thực tế, do Phobos quay quanh hành tinh đỏ 7,6 giờ một lần, kiểu hiện tượng này phổ biến hơn nhiều trên sao Hỏa so với nhật thực trên Trái đất.
"Vì quỹ đạo của Phobos gần như thẳng hàng hoàn hảo với đường xích đạo của sao Hỏa và tương đối gần bề mặt hành tinh, nên việc vệ tinh di chuyển qua Mặt trời xảy ra vào hầu hết các ngày trong năm trên sao Hỏa", các quan chức NASA cho biết trong tuyên bố chia sẻ đoạn phim video mới của Perseverance.
Với chiều rộng nhất chỉ là 27km, đường kính của Phobos nhỏ hơn khoảng 157 lần so với Mặt trăng của Trái đất. Do quỹ đạo nhanh chóng của nó, việc Phobos di chuyển qua Mặt trời thường chỉ kéo dài khoảng 30 giây. Đoạn phim video được chia sẻ cho thấy nhật thực trong thời gian thực, cũng như được tăng tốc lên bốn lần.
Xe tự hành Perseverance Mars của NASA ghi hình nhật thực này vào ngày 30/9. (Ảnh: NASA/JPL-Caltech/ASU/MSSS)
"Cùng lúc Phobos xuất hiện như một đĩa đen lớn di chuyển nhanh chóng trên bề mặt Mặt trời, bóng của nó, hay còn gọi là antumbra, di chuyển trên bề mặt hành tinh", NASA công bố trong thông cáo báo chí.
Ngoài Perseverance, các tàu thăm dò Curiosity và Opportunity của NASA cũng đã được chứng kiến nhật thực trên sao Hỏa, trong đó Phobos đi qua phía trước Mặt trời. Bằng cách ghi lại các sự kiện nhật thực khác nhau trong 20 năm qua, các nhà khoa học có thể tìm hiểu thêm về vệ tinh này và cách quỹ đạo của nó thay đổi.
Theo NASA, dữ liệu này đặc biệt hữu ích vì Phobos đang tiến gần đến sao Hỏa với tốc độ 1,8 mét sau mỗi 100 năm. Do đó, vệ tinh này được dự đoán sẽ va vào hành tinh đỏ trong vòng khoảng 50 triệu năm nữa.