Vườn quốc gia Everglades - Hợp chủng quốc Hoa Kỳ

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận Vườn quốc gia Everglades của Hợp chủng quốc Hoa Kỳ là Di sản thiên nhiên thế giới năm 1979.

Vườn quốc gia Everglades - Di sản thiên nhiên thế giới tại Mỹ

Vườn quốc gia Everglades nằm ở miền Nam Florida. Vườn quốc gia này được xem là vùng đất hoang dã cận nhiệt đới rộng lớn nhất ở Mỹ. Có đến 1/4 diện tích của vườn quốc gia từng là vùng đất nổi tiếng trong lịch sử và là nơi sinh trưởng của nhiều loài thú quý hiếm như: cá sấu châu Mỹ; báo Florida và lợn biển Đông Ấn. Tổng diện tích của vườn là 6.105 km2 trong đó có 20% diện tích gốc là đất ngập nước.

Mặc dù khu vực này được công nhận là vườn quốc gia Hòa Kỳ từ năm 1934 những cho đến ngày 6 tháng 12 năm 1957, vườn mới chính thức được thành lập. Ngày 26 tháng 10 năm 1976, vườn được công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới. Ngày 10 tháng 11 năm 1978, phần lớn diện tích trong vườn được đưa vào khu vực hoang dã. Nhưng phải đến ngày 24 tháng 10 năm 1979, vườn quốc gia Everglades mới chính thức trở thành Di sản thiên nhiên thế giới được Unesco công nhận. Cho đến năm 1993, Di sản thiên nhiên này đã được Unesco đưa vào danh sách những Di sản thế giới có nguy cơ bị đe dọa. Sở dĩ vườn bị đưa vào danh sách di sản bị đe dọa chủ yếu là bởi thiệt hại do cơn bão Andrew gây nên. Phải đến 14 năm sau đó, với những cố gắng và nỗ lực của chính phủ, hệ sinh thái tại vườn mới được phục hồi. Đặc biệt là để phục hồi hệ sinh thái nước mặn tại đây, Ban quản lý vườn cũng như chính quyền thành phố đã phải nhờ đến sự góp sức của nhiều chuyên gia quốc tế cũng như các nhà khoa học và các hiệp hội bảo vệ môi trường trên thế giới. Năm 2007, Di sản này đã được đưa ra khỏi danh sách Di sản có nguy cơ bị đe dọa và là một nơi có hệ sinh thái vô cùng đa dạng cho đến nay.

Vườn quốc gia Everglades nằm ở miền nam bang Florida. Vườn có diện tích hơn 5000 km2 là nơi nơi sinh sống của rất nhiều loài thú hoang dã, trong số đó có những loài đặc biệt quý hiếm. Rừng có hệ sinh thái khá đa dạng, vào mùa khô đầm có nhiều loại cỏ đặc biệt tên là sawgrass

Khu vực hoang dã trong vườn có diện tích 5,247 km2 là nơi sinh sống của nhiều loài thú hoang dã và quý hiếm. Những loài thứ này thường đi mồi và lang thang dưới những ngóc ngách của rễ cây đước, những đồng cỏ bao la và vùng ven biển. Bên cạnh một số loài đặc biệt quý hiếm, các nhà động vật học cũng đã thống kê có 350 loài chim; 300 loài cá; 40 loài động vật có vú và 50 loài bò sát sinh trưởng tại vườn quốc gia Everglades.

Theo thống kê có tới 350 loài chim, 40 loài động vật, 50 loài bò sát sinh trưởng tại vườn quốc gia này

Khu đầm lầy thuộc vườn quốc gia này bắt nguồn từ phía Nam Orlando khi sông Kissimmee đổ nước vào hồ Okeechobee. Đây là một hồ nước rất cạn. Những tháng mưa nhiều, nước hồ tràn ra chảy về phía Nam. Dòng sông cạn này rộng khoảng 97km và dài khoảng 160km, chảy chầm chậm trên nền đá vôi kết thúc ở Vịnh Florida (Florida Bay).

Những tháng mùa khô, khu đầm lầy nhiều cỏ sawgrass này khô cằn dễ bị cháy. Do đó vùng đầm lầy Everglades thường thấy nước ngập vào mùa mưa và nhiều trận cháy cỏ khô vào mùa nắng. Một văn sĩ Mỹ đã mô tả dòng đầm lầy này là "River of grass" ( dòng sông cỏ dại).

Theo các nhà khoa học thì con người đã sống trong vùng đầm lầy này từ 15.000 năm trước. Đó là hai bộ lạc da đỏ Calusa và Tequesta. Tuy nhiên khi người Tây Ban Nha cai trị Florida, hai bộ lạc da đỏ này càng ngày càng ít người hơn và dần dần chuyển đến những vùng đất khác sinh sống. Sau này bộ lạc Seminole bị người Mỹ đuổi về sống trong vùng đầm lầy này. Họ đã sống, phát triển bộ lạc của mình tại đây trong suốt một thời gian dài.

Vườn quốc gia Everglades được Unesco công nhận với các tiêu chí (viii), (ix), (x)

Tiêu chí (viii): Vườn quốc gia Everglades rộng lớn với bề mặt gần như bằng phẳng mà chúng ta nhìn thấy ngày nay, trước kia vốn là vùng đất ngập mặn ở cuối thời kỳ băng hà. Bề mặt của nó vì thế mà chứa đầy những trầm tích carbonate cho đến ngày hôm nay.

Tiêu chí (ix): Vườn quốc gia Everglades là vùng đất ngập nước trong vùng nhiệt đới rộng và lớn nhất tại Mỹ với hệ sinh thái ven biển gồm cả nước mặn và đầm lầy nước ngọt. Trong vườn quốc gia còn có rừng thông ngập mặn lớn nhất thế giới. Trải qua quá trình phát triển hàng triệu năm, với quá trình sinh học vô cùng phức tạp, các loại tảo đơn giản tại đây đã dần dân trở nên phức tạp hơn và cuối cùng là sự xuật hiện của các loài động vật tại vùng đất này.

Tiêu chí (x): Vườn quốc gia Everglades là một minh chứng của quá trình sinh học tự nhiên. Sự đa dạng đặc biệt của môi trường sông nước của ở đây đã tạo ra một khu vực lý tưởng cho các loài thực vật và động vật cư trú. Trong vườn quốc gia Everglades ghi nhận sự xuất hiện của nhiều loài động thực vật trong đó có những loài đặc biệt quý hiếm như: Báo Florida; Cá sấu; Lợn biển Đông Ấn...