30/11/1924 - Bức ảnh đầu tiên được gửi đi bằng fax trên thế giới

Đến thời điểm hiện tại, các máy fax vẫn tồn tại một cách ổn định bên trong những văn phòng công sở trước sự phát triển mạnh mẽ của Internet và e-mail.

Bức ảnh đầu tiên được gửi đi bằng fax 

Fax hay điện thư là kỹ thuật điện tử gửi bản sao trực tiếp qua hệ thống dây dẫn điện. Máy gửi có khả năng rà quét bản gốc, đổi thông tin thành tín hiệu rồi phát qua đường dây điện đến máy nhận ở một nơi khác. Máy nhận sau đó đổi tín hiệu ngược lại và in bản sao lên giấy. Từ fax của tiếng Anh phát âm gọn từ tiếng Latin facsimile (fac: tạo; simile: tương tự).

Mặc dù đã được giới thiệu từ năm 1843 bởi Alexander Bain nhưng các hệ thống fax mới chỉ dừng lại ở khả năng truyền tín hiệu chữ cái thông qua hệ thống truyền tin dây dẫn, phải mãi đến năm 1924 thì hai nhược điểm trên mới được khác phục. Cụ thể là vào ngày 30/11/1924, hình chân dung tổng thống Hoa Kỳ lúc đó Calvin Coolidge đã được fax từ New York băng ngang Đại Tây Dương đến London. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử con người có thể gửi 1 hình ảnh dưới dạng tín hiệu vô tuyến thông qua kết nối không dây. Trên thực tế, thiết bị thực hiện công việc "thần kỳ" này mới chỉ xuất hiện trước đó vài tháng khi Richard Ranger, một nhân viên của Radio Corporation of America, đã sáng chế máy gửi hồ sơ bằng sóng radio trong lòng biển. Đây cũng là tiền thân của những chiếc máy fax hiện đại sau này. Cũng vào năm 1924, Herbert Ives dùng kỹ thuật phân tách màu sáng chế ra máy fax đầu tiên có khả năng in màu.

Về sau, các máy fax dần dần được cải tiến ngày một hoàn thiện hơn. Đến giữa thập niên 1970, máy fax Exxon Qwip là máy đầu tiên dùng tia sáng để rà và ghi tín hiệu lên một trục ống quay. Tia sáng phản chiếu thay đổi cường độ sáng tối thùy theo độ đậm nhạt trên giấy hồ sơ gốc. Cường độ tia sáng được đổi thành xung điện đưa vào bộ phận phát âm. Tín hiệu âm thanh sau đó được truyền theo dây dẫn điện thoại đến máy nhận. Máy nhận có bộ phận nghe, ghi nhận âm thanh và chuyển dịch thành tín hiệu. Tín hiệu sau đó được truyền vào máy phun mục, in lên giấy bản sao nằm trên một trục ống xoay cùng vận tốc với trục ống của máy gửi. Máy Exxon Qwip thời bấy giờ kích thước rất lớn và rất đắt tiền. Chỉ có các hãng thiết kế lớn mới có khả năng mua.

Kỹ thuật fax bắt đầu thay thế kỹ thuật liên lạc bằng điện tín trong thập niên 1980. Ngày nay tuy fax dần dần bị email thay thế trong nhiều lĩnh vực truyền thông, fax vẫn còn được sử dụng vì những lợi thế như nhiều loại hồ sơ quan trọng không nên dùng email để tránh bị mất hay đánh cắp, hay ở một số quốc gia chữ ký điện tử trên email không được tín nhiệm bằng chữ ký trên giấy fax. Ngoài ra, các hãng công ty lớn dùng fax servers, máy tính phục vụ với khả năng chuyển các loại hồ sơ thành tín hiệu fax gửi đi, nhận fax, chuyển thành email và phát vào máy tính cá nhân của nhân viên, không cần in ra giấy.

Đến thời điểm hiện tại, các máy fax vẫn tồn tại một cách ổn định bên trong những văn phòng công sở trước sự phát triển mạnh mẽ của Internet và e-mail. Ở một số quốc gia, chữ ký và con dấu được quét rồi gửi qua e-mail được coi là không đảm bảo đầy đủ tính chất pháp lý của văn bản nên họ vẫn sử dụng máy fax. Thậm chí tại Nhật Bản, máy fax chiếm dụng tới 81% lượng văn bản gửi đi trong một ngày. Đúng là gừng càng già càng cay.

• 29/11/1877 - Thomas Edison cho ra mắt phát minh đầu tiên của mình - máy hát quay tay
• 28/11/1929 - Richard Evelyn Byrd trở thành người đầu tiên bay qua Nam Cực