Quần thể tu viện Meteora

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiệp quốc Unesco đã công nhận quần thể tu viện Meteora của Hy Lạp là Di sản văn hóa & thiên nhiên thế giới xếp trong danh sách di sản hỗn hợp, năm 1988.

Meteora là một quần thể kiến trúc gồm các tu viện được xây dựng trên một đỉnh núi đá ở phía Tây Bắc Thessaly của Hy Lạp. Đây không chỉ đơn giản là một công trình kiến trúc đẹp mà có thể nói là độc nhất vô nhị tại Hy Lạp cũng như trên thế giới.

Meteora theo tiếng hy lạp có nghĩa là "treo trong không khí" và đúng như ý nghĩa đó, quần thể kiến trúc Meteora được cheo leo trên đỉnh núi, nếu như nhìn từ trên xuống sẽ thấy những tu viện này như được treo giữa không trung. Bên cạnh đó, các tu viện này còn là những công trình tu viện quan trọng nhất ở Hy Lạp chỉ xếp sau núi Athos. Meteora gồm tổng cộng 6 tu viện lớn nhỏ, tất cả đều được xây dựng trên đỉnh núi Thessaly gần sông Peneios và dãy núi Pindus.

Quần thể tu viện nổi tiếng thế giới, treo leo, hiểm trở trên vách núi Meteora của Hy Lạp.

Vào thế kỷ thứ 9, một nhóm các tu sĩ khổ hạnh đã tới được đỉnh núi đá nhọn này và là những người đầu tiên định cư ở Meteora. Thời kỳ đó, họ sống trong những hốc đá và các khe nứt trong các tháp đá, khu vực này có độ cao khoảng gần 600 mét so với mặt nước biển. Với độ cao như vậy cùng với sự hiểm trở khiến khu vực này trở thành một nơi biệt lập. Ban đầu các ẩn sĩ đến đây để tu hành, ở ẩn. Họ chỉ gặp nhau vào ngày chủ nhật để cầu nguyện tại một nhà nguyện cũng được xây dựng đơn sơ từ đá với tên gọi Dhoupiani. Những thế kỷ sau đó ngày càng có đông hơn các tu sĩ đến đây đinh cư và cầu nguyện. Tu viện Meteora được xây dựng chính xác từ thời điểm nào hiện chưa rõ, tuy nhiên các nhà khoa học cho rằng nó được xây vào khoảng thời gian thế kỷ 11,12. Cũng có tài liệu cho rằng, vào thế kỷ thứ 14, khi mà đế quốc Byzantine suy yếu, các cộng đồng tu sĩ ở bán đảo Athos ngày càng bị cướp bóc nhiều hơn. Những tên cướp biển đến từ Thổ Nhĩ Kỳ đã dồn họ vào đường cùng và vì vậy họ đã rời bỏ tu viện Iviron trên bờ biển phía Tây của bán đảo để tìm đến một nơi an toàn hơn. Và từ đây, những tu sĩ này bắt đầu xây dựng những tu viện đầu tiên.

Công việc xây dựng những tu viện này vô cùng gian nan, không thể tả hết bởi các tu sĩ phải vận chuyển các khối đá lớn lên vách núi thẳng đứng, cheo leo và cao chót vót. Vận chuyển bằng đường bộ thì không được vì quá mất thời gian và đỉnh núi quá cao lại hiểm trở không thể lăn được đá từ dưới lên do vậy các tu sĩ đã phải sáng tạo ra một sợi dây nối từ đỉnh núi xuống mặt đất để leo lên leo xuống và kéo đá lên. Quá trình xây dựng đã xảy ra rất nhiều tai nạn cũng như hậu quả thương vong lớn bởi việc vận chuyển đá cũng như dùng dây leo lên và xuống núi quá nguy hiểm. Dẫu vậy, với đức tin vào Chúa trời, những tu sĩ khổ hanh này miệt mài xây dựng hết tu viện này đến tu viện khác, cuối cùng cũng đã thành công. Sau khi tu viện đầu tiên hoàn thành, họ không dừng lại và tiếp tục xây dựng thêm nhiều cái mới hết năm này tới năm khác. Công việc xây dựng quần thể tu viện này chỉ thực sự kết thúc khi tu viện thứ 24 hoàn thành, và các tu sĩ đã đặt tên cho quần thể này là Meteora nghĩa là "lơ lửng trên không".

Quần thể tu viện trên núi đá này đã giúp hình thành một công đồng dân cư sinh sống đông đúc vào cuối thế kỷ 14 tại khu vực. Tuy nhiên, cuộc sống thanh bình của cộng đồng không kéo dài lâu, một thời gian sau các thế lực bạo động bắt đầu nổi dậy chống phá, cướp đoạt của cải khiến cho tình trạng hỗn loạn xảy ra liên tiếp tại đây. Nhiều tu viện đã bị phá hủy trong thời gian này. Sau đó các tín đồ Kito giáo đã đến đây và phục hồi lại tu viện tuy nhiên không thể tạo dựng lại hiện trạng ban đầu. Đến thế kỷ 18, tu viện Meteora trở thành trung tâm ẩn nấu của các chiến binh Hy Lạp. Rồi tu viện lại bị Đức và Ý chiếm đóng trong thế chiến thứ 2, bị cướp bóc và phá hủy nặng.

Ngày nay, chỉ còn lại 06 tu viện nguyên vẹn trong số 24 tu viện trong quần thể. Các tu sĩ cũng đã cho xây dựng bậc thang để lên núi thay cho việc trèo thang dây vô cùng nguy hiểm trước kia. Quần thể kiến trúc của tu viện Meteora đã sớm trở thành hình mẫu kiến trúc của Hy Lạp nhưng phải đến khi nơi này được công nhận là Di sản văn hóa thế giới thì nó mới thực sự được biết đến rộng rãi và trở thành điểm thăm quan du lịch hấp dẫn tại Hy Lạp.