Bí mật về cô con gái ngoài giá thú "dường như vô hình với cả thế giới" của thiên tài Albert Einstein

Albert Einstein là một trong những nhà vật lý vĩ đại nhất lịch sử loài người, nhưng cuộc sống riêng tư của ông vẫn là một ẩn số trong nhiều năm - bao gồm cả việc ông có một cô con gái tên Lieserl Einstein.

Vậy tại sao sự tồn tại của Lieserl lại bị che giấu? Nguyên nhân là bởi cô bé là con "ngoài giá thú". Vào năm 1901, Mileva Marić, một sinh viên chuyên ngành vật lý và toán học tại Đại học Bách khoa Liên bang Zurich – nơi Einstein theo học – đã rời trường và trở về Serbia, nơi bà hạ sinh một cô con gái vào năm sau đó. Đến tận năm 1903, Einstein và Marić mới kết hôn.

Albert Einstein và Mileva Marić với con trai đầu lòng của họ, Hans Einstein, vào năm 1904.

Kỳ lạ thay, Lieserl như bốc hơi khỏi lịch sử, cho đến khi cả Mileva và Einstein lần lượt qua đời vào năm 1948 và 1955, vẫn không có ai biết về cô. Mãi đến năm 1986, khi các nhà sử học tìm thấy những bức thư liên lạc giữa Einstein và vợ thì thế giới mới biết rằng Lieserl thật sự tồn tại.

Vậy điều gì đã xảy ra với Lieserl Einstein, con gái duy nhất của Albert Einstein?

Bí ẩn về đứa con bị lãng quên

Điều duy nhất mà các nhà khoa học chắc chắn về Lieserl Einstein là bà sinh ngày 27/1/1902 tại thành phố Újvidék, nơi sau đó là Vương quốc Hungary thuộc Áo-Hungary và ngày nay là một phần của Serbia.

Sự tồn tại của Lieserl bí ẩn tới nỗi những nhà sử học không hề biết được một thông tin gì cho đến khi những bức thư được phát hiện vào 1986, cũng chính vào thời điểm này, những giả thuyết xoay quanh cô con gái độc nhất của Albert Einstein mới bắt đầu dấy lên.

Albert Einstein với người vợ đầu tiên Mileva Marić vào năm 1905.

Vào ngày 4/2/1902, Albert Einstein đã viết cho Mileva Marić: "Anh đã thực sự hoảng loạn khi nhận được bức thư đến từ cha của em vì anh nghi ngờ đã có một số rắc rối ở đây". Vào thời điểm Mileva hạ sinh đứa con gái đầu lòng cho Einstein tại quê hương Serbia, ông lại đang ở đất nước Thuỵ Sĩ xa xôi.

"Con bé có khoẻ không? Tiếng khóc chào đời của con bé như thế nào? Đôi mắt nhỏ bé ấy sẽ giống ai trong hai chúng ta?", các câu hỏi của nhà vật lý vĩ đại ấy chứ lặp đi lặp lại và trong những dòng thư cuối, ông viết: "Dù chưa từng nhìn thấy một lần nhưng anh yêu con bé rất nhiều".

Mileva và Albert Einstein cùng con trai đầu lòng - Hans.

Trong bức thư tay, ông cũng cầu xin người yêu để có được một bức tranh của con gái: "Liệu em có thể vẽ cho anh một bức tranh về con khi em khoẻ hơn không?... Con bé chắc chắn đã khóc, nhưng để cười thì cần phải học nhiều hơn".

Khi Mileva cùng Einstein đến thủ đô Bern, Thụy Sĩ để kết hôn vào tháng 1/1903, bà đã không mang theo Lieserl. Đứa trẻ như biến mất khỏi thế giới này mà không hề có manh mối nào. Trên thực tế, không có bức thư nào sau năm 1903 có sự xuất hiện của cái tên Lieserl.

Những cuộc tìm kiếm

Khi các học giả biết rằng Albert Einstein từng có một đứa cô gái tên là Lieserl Einstein, họ bắt đầu tìm kiếm các thông tin về đứa trẻ. Tuy nhiên, không có một giấy tờ nào minh chứng cho sự tồn tại của Lieserl kể cả giấy khai sinh, hồ sơ bệnh án hay thậm chí là giấy báo tử.

Ngay cả cái tên "Lieserl" cũng có thể không phải là tên thật của cô vì trong các bức thư của Albert và Mileva có đề cập tới hai cái tên "Lieserl" và "Hanserl", đây được xem là hai cái tên đại diện cho con gái và con trai trong ngôn ngữ của người Đức.

Mileva Marić và Albert Einstein vào năm 1912, hai năm trước khi 2 người chia tay

Khi bí ẩn vẫn còn đang bỏ ngỏ, các nhà sử học đã cố gắng xâu chuỗi những manh mối về cuộc đời của Lieserl như sau:

Khi hạ sinh Lieserl, Albert Einstein và Mileva Marić vẫn chưa kết hôn. Là người phụ nữ duy nhất trong lớp, việc mang thai đã làm gián đoạn kế hoạch học tập của bà và khiến bà phải bỏ học giữa chừng.

Bên cạnh đó, cả 2 còn phải đối mặt với khó khăn từ gia đình. "Khi con 30 tuổi, người phụ nữ đó đã là một bà già rồi", mẹ của Einstein đã từng không chấp nhận việc con trai mình kết hôn với một người phụ nữ lớn hơn 3 tuổi. Bất chấp sự hoài nghi đến từ gia đình, ông vẫn lựa chọn kết hôn với Mileva nhưng bà phải để lại đứa con gái tại quê nhà để gia đình phía ngoại nuôi dưỡng.

Hành vi che giấu con gái của Einstein được cho là có nguyên nhân vì tại thời điểm ấy, ông đang làm việc tại một văn phòng cấp bằng sáng chế của Thuỵ Sĩ, và việc có một đứa con gái ngoài giá thú sẽ làm ông mất đi công việc của mình.

Lần cuối cùng Lieserl xuất hiện trong những bức thư của cha mẹ là vào tháng 9/1903: "Anh rất buồn vì nỗi bất hạnh xảy ra với con gái Lieserl của chúng ta. Căn bệnh phát ban sẽ dễ để lại các biến chứng lâu dài".

Từ những dòng thư trên có thể thấy rằng Lieserl rõ ràng đã mắc bệnh phát ban vào khoảng 21 tháng tuổi. Tuy nhiên, những lời trong thư lại ngụ ý rằng cô bé đã sống sót: "Giá như khoảng thời gian khó khăn này nhanh chóng trôi qua. Đứa trẻ sẽ được đăng ký dưới cái tên nào? Chúng ta phải đề phòng những rắc rối có thể xảy đến với con bé sau này".

Những manh mối hiếm hoi khiến các học giả đưa ra hai giả thuyết: hoặc Lieserl chết vì bệnh tật khi còn nhỏ, hoặc Einsteins đã cho cô làm con nuôi.

Chuyện gì đã xảy ra với Lieserl Einstein?

Sau nhiều năm ròng truy tìm các manh mối, vào năm 1999, tác giả Michele Zackheim xuất bản cuốn sách mang tên: "Einstein's Daughter: The Search for Lieserl" (tạm dịch: Con gái của Einstein: Cuộc truy tìm Lieserl), trong đó tác giả này đã đưa ra giả thuyết.

Cuốn sách "Con gái của Einstein: Cuộc truy tìm Lieserl".

Theo Zackheim, Lieserl được sinh ra với những khiếm khuyết không rõ nguyên nhân, cũng vì vậy mà Mileva Marić đã bỏ Lieserl lại cho gia đình khi bà đến Bern để kết hôn với Einstein, mặc cho Lieserl đã qua đời khi còn chưa bước sang tuổi thứ hai. Có khả năng Einstein chưa từng gặp mặt đứa con gái của mình vì ông không hề nhắc gì đến cô bé sau năm 1903.

Bà Mileva Marić và hai con trai, Hans Albert và Eduard.

Một giả thuyết khác cũng được đặt ra là Einstein đã che giấu sự tồn tại của con gái với gia đình. Tuy nhiên giả thuyết này lại mâu thuẫn với những dòng thư mà mẹ của ông đã viết vào vài tuần sau khi Lieserl ra đời: "Cô Mileva này đang khiến mẹ trải qua những giây phút mệt mỏi nhất trong đời, nếu có thể mẹ muốn cô ta biến mất khỏi tầm mắt của mình, mẹ thật sự không thích cô ta một chút nào".

Vào năm 1904, Mileva đã có thai một lần nữa, trước thái độ lo sợ của người vợ, nhà vật lý học đã nói: "Người vợ yêu quý của anh, anh không hề có một chút tức giận nào khi biết rằng chúng ta đã có một đứa trẻ. Trên thực tế, tôi lại vô cùng vui mừng vì điều đó, liệu chúng ta sẽ có thêm một đứa con gái đáng yêu nữa không".

Chỉ vài tháng sau khi cái tên Lieserl "biến mất" khỏi những lá thư, Einstein đã suy nghĩ về một "Lieserl mới". Vậy điều gì đã xảy ra với Lieserl Einstein? Cho đến nay sự tồn tại của người con gái này vẫn còn là một bí ẩn chưa có lời giải.

• Lần đầu phát hiện hạt vi nhựa ở sâu trong phổi của người sống
• Giải mã con dơi bị bắt có mặt như ngựa gây sửng sốt cộng đồng mạng Việt: Nguy hiểm tiềm ẩn!
• Sau 20 năm lưu lạc, sổ tay của Charles Darwin đã được người bí ẩn trả lại Thư viện Đại học Cambridge