Các nhà thờ ở Chiloé - Di sản văn hóa thế giới tại Chile

Tổ chức Khoa học, Giáo dục và Văn hóa của Liên hiếp quốc Unesco đã công nhận các nhà thờ ở Chiloé của Chile là Di sản văn hóa thế giới năm 2000.

Các nhà thờ ở Chiloé là hệ thống các công trình tôn giáo được xây dựng bằng gỗ trong khoảng thời gian từ thế kỷ 17 đến thế kỷ 19. Những công trình này được xây dựng phục vụ dòng tu Phanxicô tại khu vực mỹ latin.

Các nhà thờ ở Chiloé nằm tại đảo Chiloé, hòn đảo lớn nhất tại Chile, cách Santiago khoảng 1000 km về phía Nam. Cư dân trên đảo đến từ nhiều quốc gia và các nền văn hóa khác nhau vì vậy mà bản sắc trên hòn đảo vô cùng phong phú, đa dạng. Khí hậu trên đảo cũng khá mát mẻ với độ ẩm cao vì thế rất thích hợp cho các loài cây sinh trưởng. Nhiều thế kỷ trước, đảo Chiloé phát triển và là hòn đảo có hệ thống rừng nguyên sinh lớn, đất đai vô cùng màu mỡ, trù phú.

Bởi có hệ thống rừng nguyên sinh phát triển, đảo Chiloé có rất nhiều gỗ. Cũng chính vì lý do đó mà vô số công trình trên đảo được xây dựng với nguyên liệu chính là gỗ. Số lượng các công trình được xây dựng từ gỗ trên đảo Chiloé nhiều và đa dạng tới mức, dường như có một nền tảng kiến trúc văn hóa gỗ riêng phát triển tại đây. Mặc dù chỉ có lịch sử 400 năm nhưng kiến trúc truyền thống của Chile không vì thế mà thua kém so với các quốc gia khác. Trái lại sự kết hợp, chắt lọc những tinh túy trong kiến trúc Châu Âu kết hợp với kiến trúc và vật liệu truyền thống đã mang đến một diện mạo vô cùng ấn tượng cho kiến trúc Chile.

Những nhà thờ bằng gỗ là một trong những kiến trúc công cộng đầu tiên được xây dựng trên đảo Chiloé. Không chỉ có ý nghĩa về mặt tôn giáo, những công trình này còn đại diện cho văn hóa cũng như sự phát triển của hòn đảo. Những cư dân đầu tiên đến đảo là những người di cư từ Châu Âu, những người đinh cư này mang theo cả văn hóa, phong tục, tập quán của họ đến với hòn đảo. Nhưng khác với nhiều vùng đất cũng có người Châu Âu tới định cư, đảo Chiloé chú trọng tới các công trình công cộng hơn là phát triển các công trình vui chơi. Người dân thuộc địa trên đảo Chiloé coi trọng việc xây dựng nhà thờ và coi đây là nền tảng cho sự phát triển xã hội.

Các nhà thờ trên đảo Chiloé đặc biệt không chỉ bởi đây là những công tình kiến trúc đẹp mà vì chúng được xây dựng chủ yếu từ vật liệu gỗ. Các nhà thờ tại Châu Âu hay một số quốc gia tại Châu Mỹ hầu hết được xây dựng từ đá, hoặc đá kết hợp với vật liệu địa phương chỉ có nhà thờ trên đảo Chiloé là được xây dựng chủ yếu từ gỗ. Vẫn theo phong cách Gothic nhưng lại sử dụng vật liệu là gỗ đã mang đến một diện mạo và nét kiến trúc rất ấn tượng cho các nhà thờ trên đảo Chilóe. Kết hợp với cảnh quan tự nhiên quanh vùng, các công trình kiến trúc gỗ nổi bật và trở thành những địa điểm đẹp trên đảo Chilóe.

Nhà thờ Chilóe có kiến trúc bên ngoài nhìn như một cây thánh giá, bên trong gồm nhà nguyện và vương cung thánh đường. Ánh sáng của nhà thờ được lấy từ mái vòm, cấu trúc bên trong hầu như giống nhau gồm 16,17 cột trụ chống đỡ phần mái tạo thành khung cho nhà thờ. Các nhà thờ trên đảo Chilóe là minh chứng cho sự kết hợp hoàn hảo giữa văn hóa, kiến trúc Châu Âu với văn hóa địa phương, tạo nên một bản sắc văn hóa riêng cho hòn đảo.

Các nhà thờ ở Chiloé được công nhận là Di sản văn hóa thế giới theo các tiêu chí ( ii) và (iii):

Tiêu chí (ii): Các nhà thờ ở Chiloé là ví dụ nổi bật cho sự kết hợp thành công của văn hóa truyền thống bản địa và văn hóa Châu Âu. Sự kết hợp này đã tạo nên các công trình kiến trúc gỗ tuyệt đẹp.

Tiêu chí (iii): Kết quả của hoạt động truyền giáo trên đảo Chilóe đã được thể hiện qua những công trình nhà thờ trên đảo. Các nhà thờ này còn khá nguyên vẹn kể từ khi chúng được xây dựng vào khoảng thế kỷ 17, 18 cho đến nay.